Halal volksvermaak
Maandag stond in L’Equipe een verhaal over Karim Benzema, maar eigenlijk meer over zijn club Al-Ittihad uit Djeddah. We leerden daaruit dat Benzema al een keertje een oemra had gepleegd. Dat is een minibedevaart naar Mekka.
Benzema had daarbij gezegd blij te zijn als moslim om in Saudi-Arabië te kunnen wonen. Dat hij tegelijk een groot liefhebber is van de geneugten van Dubai, en wellicht nu al een meerrittenkaart heeft voor de Koning Fahdbrug naar Bahrein richting de ‘Saudi-bar’, is dat dan een omgekeerde takiyya, of gewoon hypocrisie?
Dat hoop ik te lezen in het verhaal dat de uitgestuurde ‘grand reporter’ van L’Equipe Magazine aan het optuigen is in Saudi-Arabië. Hij had dikke chance, die ‘grand reporter’. Pas afgereisd bereikte hem de mare Neymar. Ook die begraaft zich minstens twee jaar lang in de woestijn, gezwicht voor de oliedollars.
Zodoende kregen we woensdag in de krant een ander verhaal. Na ‘Benzema, son nouveau monde’, luidde het nu ‘Au coeur du nouveau royaume de Neymar’. Onderaan de pagina een lange foto van een lage blauwe tribune: één ring, geen dak, geen luxe, een B- veld van een Europese topclub. Ook een foto van een vergaderzaal. En nog een dystopisch plaatje van een zwembad, compleet met baantjes en aankomstvlaggetjes voor de rugslag. Hoe dat op die pagina was beland, bleef bij gebrek aan bijschriften een raadsel.
Jawel, we kunnen spotten met de Arabieren. Of met zijn allen hartelijk lachen of treuren om de aangeboren hersenloosheid, c.q. gewetenloosheid van de sporters die zich haasten om in dat compleet foute Saudi-Arabië te gaan voetballen. Of we kunnen ook de omgekeerde exodus naar die enorme zandbak waar veel te veel olie onder zit waarvoor wij onbetamelijk veel betalen als een soort tijdelijke hype afdoen. We zouden dus kunnen redeneren dat we dit al hebben gezien, in de jaren tachtig in de VS en recenter in China, en dat het ook wel zijn tijd zal duren dat gooien en strooien met geld, deze keer door de Arabieren. Maar neen, deze keer is anders. Dit gaat om veel meer geld, dit gaat om veel meer dan veel geld.
Dit gaat om zogeheten soft power, een voet tussen de deur krijgen, aanzien kweken, promotie, image building. Het uiteindelijke
doel is een economische en sociale transitie, maar daar mag wat tijd overgaan. Voetbal in de Golfregio en meer in het bijzonder
in Saudi-Arabië is een project van lange adem en van onmetelijk diepe zakken. Op Twitter-accounts van Engelse volgers van de voetbaleconomie werd minachtend gedaan over die uittocht van sterren op hun retour. In de reacties alleen maar bijval tenzij die ene, duidelijk een local. Hij repostte de tweet en zette er een zin boven: “Stop huilen…, neem je verlies. De toekomst van het voetbal is de Golf.”
We zullen een jaar of tien moeten wachten voor we weten of hij gelijk krijgt, maar inmiddels is de ontmanteling van het Europees voetbal begonnen en dreigt disruptie, niet in het minst omdat de transferperiodes niet samenvallen.
Naast die grote geopolitieke ambities speelt ook het meest primaire sentiment van de mens: jaloersheid. De Saudi’s waren te laat om zich te interesseren voor ’s werelds grootse halal volksvermaak. Toen ze ook zin hadden in een Europees team, waren de mooie brokken al van tafel, niet zelden opgepeuzeld door de buren uit de Emiraten, die meer dan een voet tussen de Europese voetbaldeur hebben.
Oké, dan geen Europa, geen UEFA, dan leggen we onze eigen competitie aan het financieel infuus, moet kroonprins en sterke man Mohammed Bin Salman hebben gedacht en schakelde het Public Investment Fund – de schatkist – in om (in een eerste aanzet) vier teams te financieren met al het geld dat nodig is om wereldsterren te halen.
Zodoende kon een team als Al Hilal met een omzet van geen 30 miljoen euro ineens een transfersom betalen van 90 miljoen euro en Neymar ook nog eens een jaarsalaris van die omvang beloven. In Europa is dat verboden door wat vroeger de Financial Fair Play heette en nu de Financial Sustainability.
In het woestijnvoetbal doen ze niet aan financiële regels. Na het gewone Europa weet nu ook de voetbalwereld dat de wereld groter is dan Europa en de Europese regels en mores ophouden aan de grenzen.
De UEFA kijkt nu naar de wereldbond FIFA om tussenbeide te komen. Kansloze missie. Alles wat afbreuk doet aan het Europees voetbalmonopolie en de macht van UEFA en de Champions League wordt door FIFA-baas Gianni Infantino hartelijk onthaald. Een sterke competitie buiten Europa om is een extra troef, zowel voor FIFA als voor Saudi-Arabië. Bovendien wil de FIFA niets liever dan de World Cup van 2034 toewijzen aan Saudi-Arabië.