Stephan Keygnaert van Het Laatste Nieuws staat op non-actief. Hij is de chef voetbal die u af en toe ook op deze pagina’s terugvindt onder de initialen SK. Ik verbaas u hopelijk niet met de mededeling dat een groot deel van de sportberichtgeving wordt overgenomen van onze zusterkrant Het Laatste Nieuws. Ik ben de laatste die daar moet over klagen, want toen ik nog chef sport was bij deze krant heb ik dat synergieproces in gang gezet, samen met een andere baas die ook alweer is verdwenen.

Dat is een beetje inherent aan de media: bazen komen en verdwijnen, cheffen komen en verdwijnen, rubriekleiders voetbal en wielrennen komen en verdwijnen. Hoofdredacteurs, nóg erger, is zelfs een knelpuntberoep geworden. Sportjournalisten niet, die zijn als onkruid en helemaal nu Round Up niet meer mag: wij zijn nooit echt weg, wij komen altijd terug, SK ook.

Ik ken er maar één die voor het leven is gebannen terwijl hij verdomd goed kon schrijven. Jammer genoeg verzonk dat in het niets bij zijn uitvinderscapaciteiten. Hij fabriceerde bewijsmateriaal om toch maar gelijk te krijgen en dat zadelde onze zusterkrant op met de grootste schadevergoeding die ooit in het Belgische perswezen is betaald. Die fabricage gebeurde met de hulp van zijn bazen, wil ik daar toch even bij vermelden.

Ik zat ooit twee jaar op de sportredactie van een populaire krant als een opiniemaker/meerwaardeschrijver voor hun zusterkrant
die een kwaliteitskrant was. Dat was Het Nieuwsblad-De Standaard. Toen ik daar arriveerde, vond ik die nieuwsjournalistiek minderwaardig. Tegen de tijd dat ik daar wegging, had ik een grenzeloos respect voor de continue evenwichtsoefeningen van mijn collega’s, stuk voor stuk aardige gasten die heel hard werkten, in veel moeilijkere omstandigheden dan ik en die verdomd goed hun stiel beheersten.

Probeer maar eens alle nieuws eerst te hebben – voor wat dat nieuws waard is, maar dat is een andere discussie – en tegelijk aan journalistiek te doen volgens het boekje: kritisch, onafhankelijk, en al het andere dat ze doceren in de bachelor- en masteropleidingen ‘journalistiek’. Sportjournalistiek is een lastige in deze regio, waarin in elk medium twee machtsblokken tegenover elkaar staan en de sportberichtgeving een marketingtool is.

Wie in een populaire krant op de sportredactie terechtkomt, verwezenlijkt zijn of haar droom, maar wordt ook meteen van zijn wolk gehaald: We Missen Geen Nieuws, niet over onze ploeg die we volgen, niet over de sport die we coveren, nooit missen we nieuws. Of we krijgen ’s ochtends tussen zeven en acht telefoon van de chef sport met de vraag: hoe komt het dat wij dat niet hebben?

Jawel, ook op de politieke redactie gaan die telefoons en verwijten heen en weer, maar er is een wezenlijk verschil. Een politicus steekt zijn/haar broek af om in een krant te staan, een voetballer niet. Die kiest zijn medium uit, die kiest uit wie hij vertrouwt en aan wie hij zijn boodschap meegeeft.

Hetzelfde voor de clubleiders, die je zou kunnen vergelijken met de partijvoorzitters: ook zij hebben geen behoefte aan communicatie tenzij het hen goed uitkomt. Partijvoorzitters daarentegen willen altijd en overal in de krant. Overigens, wat u niet weet: alle interviews in het voetbal worden van naald tot draad nagelezen en desgevallend aangepast door de club/speler, ook al is het een juiste weergave van het gesprek dat op band staat.

Er is nog een groot verschil: de kennis van het lezerspubliek is nergens groter dan op de sportbladzijden. Vertel geen onzin over het middenveld van Anderlecht of je krijgt emmers kritiek via gewone en sociale media. Schrijf dat windmolens alle kerncentrales kunnen vervangen en je krijgt applaus, behalve van die drie die de energieproblematiek echt kennen en je terecht voor gek verklaren.

Voetbaljournalistiek staat dichter bij de jungle dan bij een Scandinavisch geordende maatschappij. Zwaarbewapend in de jungle worden afgezet met de opdracht ‘niks missen’, ga er maar eens aanstaan. Wanneer moet je de machete gebruiken, wanneer niet? Wanneer schieten, wanneer niet? Wanneer onderhandelen, wanneer niet?

Sommige collega’s zijn te ver gegaan in hun obsessie om Tarzan te zijn. Ze werkten ook mij soms op de zenuwen met hun eeuwige lijntjes richting trainers, spelers en makelaars. Ik wil hen niet vrijpleiten, niet begraven en ik vraag ook niet om begrip. Ik probeer alleen uit te leggen hoe die wereld functioneert.

Ik ken de journalisten die hun bevriende trainers en spelers altijd en overal prijzen, en nieuws in ruil krijgen. Die statistieken hebben vervalst opdat de speler bij contractonderhandelingen een poot meer zou hebben om op te staan. Die voor een bevriend clubmanager een verjaardagsfeestje organiseerden, in de gebouwen van het eigen medium nog wel, in aanwezigheid van twee van de meest kritische journalisten die over sport schrijven/spreken. Dat was allemaal normvervaging, soms in het kwadraat, maar dat heb ik de betrokkenen ook meteen gezegd.

Tja, die makelaars. Die zijn nu collectief de kop van Jut, halve moordenaars die met pek en veren moeten worden verjaagd uit de sport, inclusief de journalisten die er een te nauw contact mee onderhielden. De laatsten die daarover moeten klagen zijn de voetbalclubs, want zij hebben de jungle mee in stand gehouden.

Clubleiders nemen hun telefoon niet meer op voor journalisten, telefoonnummers van spelers worden niet meer doorgegeven, trainingen zijn gesloten, persmomenten worden tot het minimum beperkt. De clubs hebben de journalisten in de armen gedreven van

de makelaars, de enige bron de laatste jaren om nieuws te vergaren. Geen wonder dat die konden manipuleren. Geen wonder dat op vraag van die ene makelaar die in de bak zit een onnozelheid als de klassering van assists al eens werd vervalst.

Wat als? Bestaat dat programma nog? Het was door onze mediafabriek gemaakt en het was om te lachen, maar ik heb ook een ‘wat als?’-vraag en die is niet om te lachen. Wat als er nu eens geen transfersysteem was? Wat als mensen nu eens niet mochten worden verkocht als kamelen omdat ze erg goed op een bal kunnen schoppen? Hoe zou het voetbal er dan uitzien?

Ten eerste zouden we het kunnen stellen met de helft minder voetbaljournalisten of wie althans een journalistenkaart heeft en denkt aan journalistiek te doen door allerlei gissingen toe te passen op spelersnamen, punten te geven voor prestaties en/of in de slag te zitten met de makelaar van deze of gene speler. Op zich al een heel verleidelijke reden.

Ten tweede zouden de makelaars gewoon zaakwaarnemers en atletenbegeleiders worden die met de diverse gegadigde clubs gaan onderhandelen over een nieuw of verbeterd contract en die hun jaarlijkse factuur van 3 (voor de hele dure spelers) tot 10 procent (voor de kneusjes) moeten sturen naar de atleet/ speler in kwestie. Louche opportunisten zouden in deze zeer doorzichtige markt weggefilterd worden.

Ten derde zou de stabiliteit van de teams vergroten.

Ten vierde zouden we veel van de ellende van afgelopen week vermijden. Misschien niet het arrangeren van wedstrijden om niet te zakken. Dat kan alleen worden opgelost door de afschaffing van stijgen en dalen op sportieve gronden. De degradatie is een aberratie.

Ten vijfde zou het voetbal eindelijk in regel zijn met het Europees Verdrag voor de Rechten van De Mens en de Europese regelgeving, maar wie vindt dat nu belangrijk? Conclusie: er zitten alleen maar voordelen aan de afschaffing van het transfersysteem.

Dat zal overigens niet gebeuren, beschuldig mij niet van naïviteit, hoogstens van dagdromen over een betere voetbalwereld. Het zal niet gebeuren omdat te veel mensen financiële belangen hebben bij de kamelenmarkt zoals die vandaag (niet) is georganiseerd en omdat niet langer betalen voor mensen een pan-Europese, misschien zelfs mondiale regel zou moeten worden.

Zoals in de Verenigde Staten? Juist, in de Amerikaanse profsport (American football, baseball, basketbal of ijshockey) mag niet worden betaald voor transfers. Maar de vergelijking gaat niet helemaal op. Het verschil tussen Amerika en Europa is alvast dat de Amerikaanse competities geen concurrentie hebben. Zij staan bovenaan de voedselketen en zijn het eindstation voor al wie daar zijn goeie boterham kan verdienen.

Er is nog een verschil en dan komen we bij het meest gebruikte argument om de voetbaltransfers toch te laten bestaan. De opleiding en postformatie van profspelers is in de VS in handen van het schoolsysteem: het zijn de junior high schools, high schools, colleges en universities die het talent opsporen en ontwikkelen tot het door de profteams wordt opgepikt.

In het voetbal zijn de opleiding en postformatie in handen van private clubs en die zweren bij hoog en bij laag dat de afschaffing van de betaalde transfer het failliet van de opleiding zou zijn.

Twee argumenten om dat meteen te counteren. Ten eerste is voetbal de enige sport die geld vraagt voor een overgang. Dat het niet anders zou kunnen, is een behoorlijk grove belediging van andere sporten, die ook opleiden – vaak met meer kennis van zaken dan in het voetbal – zonder dat daar transfersommen tegenover staan. Een zwaar gesubsidieerde sport die kinderen alleen maar de kans geeft om te sporten omdat ze denken er ooit geld voor te krijgen, moeten we durven in vraag te stellen.

Ten tweede is uit alle studies gebleken dat het zogeheten trickledowneffect niet bestaat. Bij ons hebben de sporteconomen Kesenne en Peeters dat al aangetoond en internationaal is Stefan Szymanski tot dezelfde bevinding gekomen. De FIFPro liet een aantal cases onderzoeken en de case van de speler die alles opgeteld het duurst werd verkocht, Cristiano Ronaldo, springt daarbij in het oog. De opleidende clubs Andorinha (7 tot 10 jaar) en Nacional (10 tot 12 jaar) hebben enerzijds twee stellen voetbaluitrustingen en twintig voetballen gekregen en anderzijds 22.500 euro.

Het transfersysteem kan niet worden afgeschaft zonder zorg te dragen voor de opleidende clubs. Bij een verbod op betalingen
bij overgangen zal het geld gedraineerd worden naar de spelers en hun tussenpersonen en dat willen we ook niet. Reguleer de overgangen, haal alle voordelen inzake sociale lasten en belastingen weg en gebruik dat geld om de goed gestructureerde jeugdclubs te vergoeden voor hun werking. Tot daar de dagdroom.

De voetbalinstanties vielen van de week over elkaar heen met hun plannen om schoon schip te maken. Of men aan de heilige huisjes van de voetbaljungle wil raken, valt nog te bezien. Wil België echt een gidsland worden, dan zijn dit alvast de grote werven.

Schep orde in het zootje en (tip aan Bart Verhaeghe) hou persoonlijke sfeer erbuiten

Of het nu de nieuwe CEO van de voetbalbond Peter Bossaert is of Marc Coucke van de profliga – die elkaar kennen van toen ze nog allebei Club-supporter waren -, in ongeveer elke zin in elk van die plannen stond ‘onafhankelijk’ en ‘transparant’. Coucke nam de vlucht vooruit, wellicht bang om zelf te veel in beeld te komen met zijn waanzinnig mismanagement van KV Oostende en ook om de kroonjuwelen – lees de ongeoorloofde staatssteun en de ongelimiteerde spelershandel – in veiligheid te brengen.

Dat beide heren van stand dezelfde dag hadden uitgekozen om hun plannen te presenteren, was opvallend. Het was ook alsof ze tegen elkaar opboden. Die woensdag was oorspronkelijk geclaimd door iemand die uiteindelijk nooit in beeld zou komen: Bart Verhaeghe, voorzitter van Club Brugge en ondervoorzitter van de Koninklijke Belgische Voetbalbond.

Een week eerder, nog voor de huiszoekingen, waren de media per mail uitgenodigd in het kasteel van Bever. Dat is de hoofdzetel van Uplace, en dus van de ondernemer Bart Verhaeghe. De uitnodiging kwam trouwens van de pr-afdeling van Uplace, maar de bijeenkomst ging de werking van de voetbalbond aan, toch minstens een beetje vreemd. Of er interesse was om op woensdag 17 oktober te lunchen samen met hem, de nieuwe CEO Peter Bossaert, bondsvoorzitter Gérard Linard, Mehdi Bayat (broer en associé van Mogi, die gevangen zit, en lid van de technische commissie van de KBVB) en tenslotte bondscoach Roberto Martínez?

Dat was inderdaad interessant. Het ging om een informeel contact, waarbij van gedachten zou worden gewisseld aan diverse tafels en waarbij de quotes niet voor publicatie waren. Typisch Belgisch: we gaan je een beetje wijzer maken, maar je hebt het niet van ons.

Het zou er niet van komen want afgelopen dinsdag viel een andere uitnodiging in de bus, nu wel van de voetbalbond: Peter Bossaert zou zijn elfpuntenplan ter gezondmaking van het voetbalbestel presenteren. In Tubeke op het nationaal voetbalcentrum deze keer, niet op het kasteel van Bever. Waarop vanuit die hoofdzetel van Uplace een mailtje werd verstuurd, dat de lunch naar een latere datum was verschoven. In de namiddag was het dan de beurt aan de Coucke-show. Bossaert zei het niet met zoveel woorden, maar daar kwam het op neer: al die voetbalinstanties, het is me een ondoorzichtig politiek zootje.

Breng lastenverlaging in orde met Europa en wel snel

Het Belgisch voetbal opereert in de illegaliteit. Dit land kent het voetbal voordelen toe door een fikse sociale lastenverlaging en een verlaagde bedrijfsvoorheffing. Dat komt ruw geschat neer op 120 miljoen euro steun per jaar aan zestien profclubs. Steun van de overheid is gepermitteerd, als de vrije markt faalt. Er is meer fout dan goed aan voetbal, maar als de gemiddelde Belgische voetballer meer dan 250.000 euro verdient, kan er nooit sprake zijn van een falende markt. Die voordelen worden gebruikt om spelers te halen uit het buitenland en hogere salarissen te betalen.

Fiscaal expert Michel Maus is formeel: “België heeft deze staatssteun nooit aangemeld. Het is een kwestie van tijd voor Europa dit afschiet en dan krijg je het scenario als bij de excess profit rulings van die 35 multinationals, die van ons land een te gunstige taxatie kregen en dat met terugwerkende kracht moeten terugbetalen.”

De voordelen van die multinationals zijn vergelijkbaar met die van het voetbal: 700 miljoen euro. Maus: “Dat kan het voetbal niet terugbetalen, want dan zijn alle clubs meteen failliet. Mijn raad is om naar de EU toe te stappen en een overeenkomst te maken rond een zogeheten groepsvrijstelling. Dat kan, maar dan moet de bedoeling duidelijk gedefinieerd zijn. Opleiding zou kunnen, maar ook infrastructuur. Dat laatste is volgens mij de oplossing: de verlagingen gebruiken om nieuwe stadions te financieren, dan moet je ook niet langer bij de overheid aankloppen voor een stadion.”

Installeer echt licentiesysteem voor tussenpersonen, vraag om witwaswetgeving uit te breiden naar voetbal en installeer onafhankelijk clearinghouse

De financiën van het Belgisch profvoetbal zijn ondoorzichtig. Deloitte Sports Business in Manchester publiceert elke zomer een rapport over de internationale voetbalfinanciën en weigert de laatste jaren de Belgische cijfers op te nemen omdat ze niet te vertrouwen zijn. Rapportage vanuit de clubs is miniem, vaak zelfs in verkorte jaarrekeningen.

Wellicht heeft de licentiecommissie van de voetbalbond alle data om een mooi jaarlijks rapport te publiceren, maar dat wordt niet aangemoedigd, zelfs tegengewerkt. Om het met een boutade van een clubbestuurder te zeggen, toen in 2014 meer financiële controle in de pipeline zat: “Dat hoeft niet, wij doppen liever onze eigen boontjes.”

Daarnaast is de hele handel en wandel met de makelaars en zaakwaarnemers heel ondoorzichtig. Het gebrek aan controle laat wantoestanden toe zoals die nu aan het licht zijn gekomen: facturen naar het buitenland die terugkeren als nettovergoedingen of verkoopbare horloges, overdreven commissies waarmee loon wordt betaald, vreemde arbeidscontracten met lage basissalarissen en hoge tekengelden.

Michel Maus: “Op het eerste gezicht kun je de clubs niet verwijten dat ze een factuur van een buitenlandse vennootschap van een makelaar betalen. Als ze evenwel meewerken aan constructies om de Belgische fiscus te bedriegen én er geld terugkeert, dan komen ze in de buurt van witwas.

“Daarom zou het goed zijn als ook het voetbal een witwasmeldingsplicht zou hebben zoals de boekhouders en advocaten. Een vermoeden van foute herkomst? Melden aan de witwascel. Financiële voetbaltransacties zouden een orgaan moeten passeren dat alles screent, horizontaal toezicht.”

Verhoog minimumsalaris voor niet-EU-voetballers en eis bijkomende criteria zoals internationale ervaring, bevorder doorstroming van eigen jeugd

Waar Nederland de drempel voor niet-Europeanen zeer hoog legt (422.000 euro is het minimum), wil het Belgische voetbal geen dam opwerpen en absoluut de import-export van goedkope buitenlandse voetbalkrachten in stand houden. Daardoor is de omloopsnelheid van een speler in de Belgische competitie veel hoger dan die uit de Nederlandse. Omgekeerd vertonen de Belgische clubs een lagere stabiliteit, iets wat het sportieve succes hypothekeert, maar het economische bevordert.

Nergens in de hele wereld herbergt een nationale voetbalcompetitie meer buitenlanders dan de Jupiler Pro League. Engeland flirt ook met 65 procent, maar daar zijn alle buitenlanders van absolute wereldklasse, iets wat niet kan worden gezegd van de importspelers in Belgische loondienst.

Maus: “Een Teodorczyk (ex-spits van Anderlecht, HVDW) 2 miljoen betalen, ik zie de meerwaarde daar niet van in. Bovendien gaat dat in tegen de voorwaarden waaronder de belastingverlaging werd toegekend: de promotie van de jeugdopleiding. Bij de hele transfermarkt kun je je trouwens ethische vragen stellen en ik denk dat het een kwestie van jaren is voor dat helemaal anders is georganiseerd.”

De vier werven

Niet Coucke, maar de overheid

moet het voetbal hervormen

De parallellen tussen het drugs- en het voetbalmilieu kreeg u hier al mee. Er is ook een parallel tussen de dopingproblematiek in het wielrennen en de corruptie in het voetbal. Met dien verstande dat doping, hoewel laakbaar, nog steeds sportieve winst als doel heeft. Voetbalcorruptie/bedrog niet, die heeft financiële winst als finaliteit. U moet zelf maar uitmaken wat u het meest verwerpelijke vindt.

Net als in de strijd tegen doping schoot de strijd tegen de corruptie alleen maar op nadat de overheden er zich mee bemoeiden. Neem de politionele acties. Wie kan 220 man op de been brengen voor vijftig huiszoekingen? Alleen het gerechtelijk apparaat. De voetbalmedia wordt nu verweten: “ze wisten het allemaal”. Precies wat men de wielermedia twintig jaar geleden ten tijde Festina verweet.

Van sportjournalisten die moeten overleven in een competitief milieu waarin elke scheet wereldnieuws is, mag je niet verwachten dat ze wantoestanden aanklagen of schandalen uitspitten. Voor je het weet, ben je een outcast. Dit is geen verschoning want er was evengoed schuldig verzuim. Dat twee journalisten van Het Laatste Nieuws en één van Het Nieuwsblad in verdenking zijn gesteld voor betrokkenheid bij criminele organisaties en omkoping, is een blamage. Dat is de meest gecompromitteerde wielerjournalist nooit overkomen.

Beweer anderzijds niet dat nooit is geprobeerd om één en ander aan de kaak te stellen. Over de makelaarswereld zijn verhalen verschenen, maar niemand van de journalisten – bedoeld wordt, zij die verder kijken dan 1-0, de 3-4-3 en het volgende interview – had de bevoegdheid om huiszoekingen te doen of telefoontaps te plaatsen om bewijzen te verzamelen. Dat weer andere collega’s zich tegen malafide figuren aanschurkten, klopt ook. Zij werden beloond met exclusieve interviews, reisjes, nieuwtjes en wat al niet meer. Van voetbaljournalistiek tot voetbalhoernalistiek, het is maar een kleine stap.

Matchfixing idem, ook daar is veel over geschreven, al hebben we ons met dank aan een aantal fantasten te lang blindgestaard op een stel mallote Aziaten van wie we vermoedden dat die in een achterafkantoortje bepaalden hoe en wanneer er hoek- en strafschoppen gingen vallen. So what? Het echte vervalsen van de degradatiestrijd, en nog wel vier jaar op rij als alle info klopt, gebeurde onder onze ogen.

Vervang matchfixing door doping en je zit bij de wielrennerij van al even geleden. De belangrijkste parallel tussen het voetbal van nu en het wielrennen van toen, is dat autoregulering niet heeft gewerkt en nooit zal werken. Zolang de ploegen, de ploegleiders en de wielerbonden zelf aan zet waren, veranderde er niets aan het dopingprobleem. Pas toen onafhankelijke instanties er zich mee gingen bemoeien, zijn stappen gezet.

Marc Coucke zei afgelopen vrijdag in ‘De Afspraak’ dat hij van België hoogstpersoonlijk een gidsland in corporate governance in het voetbal wil maken. Alstublieft neen, we moeten Marc Coucke en die hele Profliga ver weg houden van de hervorming van
het Belgische profvoetbal. Ze hebben collectief gefaald en nu zouden ze ineens het licht zien en hun handel en wandel zelf willen opkuisen? De démarche van Coucke is niet meer dan damage control om zoveel mogelijk van de bestaande toestand en de faveurtjes te redden.

De Profliga godbetert, wie gelooft die lui? De clubjesclub waarvan de CEO eerst werkte bij Standard onder de veroordeelde ex- makelaar Luciano D’Onofrio, vervolgens bij het failliete White Star Woluwe met de halve gangster John Bico en dan bij RAEC Mons van Domenico Leone, die verdacht werd van verduistering van subsidies. Mons ging onder het toeziend oog van Pierre François failliet, waarna hij twee maanden later CEO werd van de Profliga.

De voorzitter van de Profliga dan: dat is Marc Coucke. Die slaagde erin voor de transfer van 10 miljoen van Landry Dimata van KV Oostende naar Wolfsburg 3,7 miljoen euro commissie betalen aan Didier Frenay. (Sommige bronnen spreken van een transfer van 8 miljoen.) Waar dát goed voor was, moet hij toch maar even uitleggen.

Coucke duwde KV Oostende naar de financiële afgrond en liet de club achter met een aantal lijken in de kast. Coucke en zijn waanzinnige KVO-uitgaven waren de aanleiding voor de Profliga om in de zomer van 2017 een Belgische versie van de Financial Fair Play in het leven te roepen. Heel recent heeft Coucke de Profliga gesmeekt om de financial fair play op te rekken zodat hij meer schulden zou kunnen maken met Anderlecht. Club Brugge en Genk hielden dat gelukkig tegen.

Enkele federale ministers waren van de week erg verontwaardigd: de voordelen van het voetbal moeten misschien op de schop. Misschien? Zelfs zonder corruptie, omkoping, witwassen en wat al niet meer waren die maatschappelijk niet te verantwoorden, laat staan met wat nu is uitgekomen.

Ministers, volksvertegenwoordigers en andere geïnteresseerden die aan de knoppen draaien, let even op: 120 miljoen euro krijgen de zestien eersteklassers elk jaar cadeau van de Belgische overheid. Het is uw verdomde plicht om er op toe te zien dat die correct worden besteed.

Een tip: stel een onafhankelijke expertengroep samen, met belastingspecialist Michel Maus als voorzitter en laat die een nieuw financieel voetbalmodel uittekenen. Voorwaarden waaraan dat moet voldoen: maatschappelijk relevant, financieel transparant, met zorg voor de community, en bovenal gericht op opleiding van eigen jeugd in plaats van mensenhandel. De lijst met voorwaarden is niet exhaustief.

Sommige voetbaljournalisten onderhouden een verknipte relatie met het voetbalbestel. Ze schurken aan tegen de top van de voedselketen, in de hoop dat er een kruimel nieuws afvalt. Of meer, zoals nu bekend is geraakt. Neem hen dat vooral niet kwalijk, het is hun reden van bestaan. Af en toe wanen ze zich Mitspieler en denken ze zelfs een beetje makelaar te zijn. Mijn persoonlijke relatie met de makelaarswereld is miniem. Ik ken René Vijt en Walter Mortelmans, die les hebben gevolgd in de opleiding waar ik lesgeef. Ze vonden mijn cursus heel interessant, wellicht omdat ik het had over het geld in de sport.

Wat heb ik gekregen van die mannen? Ik dacht niets, tot ik mij een citytripje naar Londen herinnerde, samen met een tiental van hun spelers. Ze hadden tickets en kamers over na afzeggingen en belden mij een paar dagen van tevoren om de hoop te vullen. We zouden naar het voetbal gaan, naar West Ham. Ik zag het tripje als erkentelijkheid voor de manier waarop ik hen had geïnstrueerd in de economische modellen van de sport, met name dan hoe de Amerikanen hun sport organiseerden.

Later zijn we vaak gaan eten en dat gebeurt nu nog geregeld, waarbij ik eens betaal en Mortelmans de andere keer. Brasserierekeningen, hooguit één glas wijn, geen pousse-café, wel koffie zolang we willen napraten. Roddelen eerder. Over de wereld. Die van de makelarij onder meer. En over Mogi Bayat natuurlijk.

Ik herinner mij niet meer precies wat hun eindwerk was in die opleiding sportmanagement, maar het onderwerp ging in tegen hun business, dat weet ik wel. Dat maakte Vijt en Mortelmans, toen marktleiders, tot een uniek duo. Tot ze in onmin geraakten, en dat had niets te maken met zwart geld of ander gesjoemel. Het was een conflict des mensen. Een clubmanager en ik, hij meer dan ik, hebben geprobeerd de twee een beetje met elkaar te verzoenen. Af en toe proberen we mens te zijn, jawel. De verzoening is niet gelukt.

Ik heb woensdag na de eerste geruchten Walter Mortelmans gebeld en kreeg meteen de voicemail. Hij belde niet terug. Vreemd, want dat deed hij altijd. Nog drie keer gebeld: niets. René Vijt gebeld. Hoewel ze in onmin leven, zei René onmiddellijk: ‘Daar houdt de Walter zich niet mee bezig. Die zit niet in de bak.’ Die zat daar ook niet, maar het scheelde niet veel. Ik heb hem ge-sms’t dat ik hem het beste wens en dat ik weleens zal bellen.

Mijn laatste contact met een makelaar was met Mogi Bayat. Enfin, ‘contact’… Niet echt. Dat was na Brazilië-België in Kazan, afgelopen juli. De parking van de persbussen grensde aan die van de vips en Mogi stond daar van zijn gat te geven omdat zijn vipwagen niet klaar stond. Hij zei goedendag en schold dan weer wat Russische vrijwilligers de huid vol tot de limousine arriveerde. “A bientôt à Gand”, zei hij en Very Important Person Mogi was ermee weg. Eén gedachte schoot door mijn hoofd: Mogi vip, welkom in de fucked up wereld van het voetbal.

Vincent Kompany, met het gevoel voor drama hem niet vreemd, had het van de week over de parallellen tussen prostitutie, drugshandel en voetbal. Hij heeft voor 100 procent gelijk. Dé parallel tussen prostitutie, drugshandel en voetbal zijn de advocaten, steeds dezelfde kakkerlakken die van tussen de stenen komen kruipen als de mannen van het grote en foute geld hen nodig hebben.

Donderdagavond in De afspraak zat ik naast Meester Walter, soms de risee van deze rubriek. Ik hoorde hem zijn cliënten Ivan Leko en Club Brugge – toch allebei in verdenking gesteld – vrijpleiten: onschuldige koorknapen waren het, geen vlieg zouden ze kwaad doen, laat staan met rare facturen, dito figuren of illegale constructies werken.

Ik wil dat graag geloven, hopen zelfs, maar weet u wanneer dat soort advocaten niet liegt? Als ze hun mond houden. Meester Walter zei er nog expliciet bij dat er voor alles een factuur was. Dat zal wel. De factuur wás de methode-Veljkovic. Maar naar waar, voor wat en voor wie?

Een deel van het nettosalaris dat de speler of de trainer wilde verdienen, werd door het Cypriotische bedrijfje van Veljkovic gefactureerd aan de club en vloeide in een volgende beweging vanuit Cyprus terug naar de speler of trainer. Gevolg: de club moet minder RSZ, groepsverzekering en bedrijfsvoorheffing betalen – dus lagere brutokosten – terwijl de speler en trainer toch het nettosalaris krijgen dat ze wilden.

Het is dus niet omdat er facturen zijn dat er geen sprake is van illegale constructies of ontwijking van belastingen en sociale zekerheid. Het is alleen maar te hopen dat de spelers en trainers in kwestie ook facturen hebben, want dan gaat het alleen maar over ontwijking. In het andere geval zitten we, zoals het gerecht meldde, met een mogelijk witwasscenario.

Een tip aan de voetbalbond: check even de contracten van uw stafleden. Ik kan mij vergissen, maar volgens zeer betrouwbare informatie zou in één geval ook via deze constructie zijn gewerkt.

20181013_De-Morgen_p-19-mail

CR7 zal volgende week niet spelen met Portugal. Reden: Ronaldo heeft een klacht voor verkrachting aan zijn broek. In de VS nog wel, de tot voor kort veilige plezierhaven voor uitgewoonde voetballers en het land van zijn sponsor Nike.

Arme Ronaldo en bij uitbreiding zijn collega’s. Klauwen vol geld, aanbidders (m/v) op alle continenten, media aan de lippen en horden groupies aan elke vinger. Owee, als ze er een groupietje uitpikken om van nabij kennis te maken, ’s anderendaags stapt die verdorie naar de politie om haar beklag te doen en voor je het weet mag die arme sjotter zuurverdiende centen dokken.

Topvoetballer zijn, het is geen leven. Ik kende er een die zijn “matrasjes” (zijn woorden) eerst een papier liet ondertekenen voor ze gingen wippen – hij noemde dat het pre-poep-agreement (naar pre-nup, voor wie niet mee is) – maar daar heeft Cristiano Ronaldo natuurlijk niet aan gedacht. Neen, die kon niet eens wachten tot zijn invitee in de jacuzzi en aanverwante verwenplekken een beetje op temperatuur was gebracht.

Dat niemand hem dat heeft geleerd: spanning wat opvoeren, hitsigheid bedwingen, het mooie lijf het werk laten doen. Alles verloopt achteraf des te makkelijker als het spel van geven en nemen volgens de regels van de kunst wordt gespeeld. Nu was het een heel gedoe, inclusief anale scheurtjes, zo kan worden opgemaakt uit dossier A-18-781869-C opgesteld door de Las Vegas Metropolitan Police.

In de badkamer goeiendag komen zeggen terwijl de vrouw in kwestie haar badpak past en meteen de penis in haar gezicht duwen, van een binnenkomer gesproken. Vervolgens die vrouw op het bed duwen en haar van achteren binnendringen. She was sodomized, zoals de flikken dat in Las Vegas omschreven.

Dat is ze allemaal meteen die 13de juli 2009 na een hospitaalbezoek gaan vertellen aan de politie, zonder evenwel de naam te willen noemen van de beroemde man die haar had verkracht. Dat laatste is het enige ‘minder sterke’ element in het verhaal van Kathryn Mayorga, maar Ronaldo heeft een en ander bevestigd aan zijn advocaten. De details van de hele affaire zijn zo echt dat niemand ze kan verzinnen.

Dat hij haar zou hebben gezegd dat hij voor 99 procent oké is, en dat zij nu die ene procent foute Ronaldo had meegemaakt, dat hij daarna meteen een team samenstelde van fixers die de schade moesten beperken en afhandelen middels een financiële deal en een non disclosure en ga zo maar door, dat past allemaal in het beeld van de narcist Ronaldo die zich boven alles en iedereen verheven voelt. Die zomer was hij bovendien echt king of his world. Hij was onderweg van Manchester United naar Real Madrid en voor het eerst de duurste en best betaalde voetballer ooit.

Eveneens behoorlijk revelerend is hoe zijn team van fixers er door een contact bij de politie in slaagden de klacht te laten herkwalificeren van geweldsmisdrijf naar gewone aanranding van de eerbaarheid. En de politie meeging in het verhaal dat de twee partijen het zelf wel zouden regelen. Het dossier verzeilde op de backburner, het achterste pruttelende vuurtje, dus geen prioriteit.

Negen jaar later is het dat wel en staan Ronaldo en co en fixers terug bij af, met dank aan Football Leaks. Dat is de geheimzinnige hacker die er een sport van maakt om het vuil van de cliënten van supermakelaar Jorge Mendes, onder wie Ronaldo, op straat te gooien. Op 18 september 2018 diende Mayorga uiteindelijk wel een klacht in, ook al omdat ze daartoe werd verplicht omdat de hele affaire door Der Spiegel aan het rollen was gebracht nadat die haar hadden opgezocht.

De Ronaldo-supporters die nu moord en brand schreeuwen dat hun lievelingsvoetballer onterecht aan de schandpaal wordt genageld, moeten zich misschien eens beginnen realiseren dat hij al eerder in Engeland en Italië voor dezelfde aanklacht geld heeft betaald aan een vrouw. De reactie van zijn werkgever Juventus eergisteren was verbijsterend. “Cristiano Ronaldo is een zeer gewaardeerde speler die zich bij ons altijd erg professioneel heeft gedragen.” En dan nog iets over “vermeende feiten van tien jaar geleden”.

Moeten we ons daarover verwonderen? Nauwelijks, gezien de geschiedenis van omkoping en doping in deze club. Nog minder, omdat we het over de voetballerij hebben, een wereld onlosmakelijk verbonden met mensenhandel, doping, fysieke aanslagen en waarin normvervaging de regel is. Onder het mom dat topsport de topsporter in een toestand van mentaal en fysiek onevenwicht brengt, worden alle mogelijke uitwassen vergoelijkt. Punten, goals en assists zijn oneindig veel belangrijker dan goede manieren.

Iconen worden versneld van hun voetstuk gehaald als de barsten groot genoeg zijn. Ronaldo is klaar voor de sloop want dit is geen barst in zijn imago, dit is – om in de streek van het plaats delict te blijven – een Grand Canyon. De Amerikaanse politie is deze keer wel vastbesloten om de zaak uit te spitten. Een land dat sportcarrières naar de vuilbak verwijst voor huiselijk geweld, zal een Europese voetballer, hoe getalenteerd ook, nooit vrijuit laten gaan.

Een voorspelling: in het voor hem meest gunstige geval heeft Ronaldo afgedaan als wereldster en is hij straks zijn miljoenen van Nike en andere sponsors kwijt. In het slechtste geval volgt er een internationaal aanhoudingsbevel vanuit de VS. Als ze in Europa achter corrupte FIFA-leden aangaan, dan zeker achter een verkrachter.