Zesde. Kan gebeuren. Greg en Phil valt weinig te verwijten. Die mannen hebben dit jaar al hun stinkende best gedaan in grote wedstrijden en er ook twee van gewonnen. Oké, telkens tegen een afgeslankt peloton kanshebbers, ‘Roubaix’ nog meer dan ‘Vlaanderen’, maar veel van hun collega’s zouden een arm geven om zo’n monument te winnen.

Dit WK is anders wel volledig de mist ingegaan voor de Belgen. Dat kan een keer gebeuren. Een keer? De laatste vijf jaar stond de grootste kleine wielernatie – dat zijn wij, België – nooit meer op het podium, behalve dan in Doha vorig jaar met de afscheidnemende Tom Boonen. Voor de rest was het negende in 2013 (Gilbert), vijfde en zevende in 2014 (Greg en Phil), tiende in 2015 (Phil), dan Boonen en gisteren weer zesde, maar behoorlijk kansloos zoals al die andere keren.

Weinig hellingen, veel hellingen, helemaal geen hellingen, kasseien of geen kasseien, regen, wind of mooi weer, in de belangrijkste wedstrijd in september geven de Belgen niet thuis. Belgen zijn nochtans eind februari al top want dan wordt met de Omloop Het Nieuwsblad het WK navelrijden georganiseerd en de Belg die wint moet de volgende tien jaar niet meer werken. Vervolgens worden onze Belgen weggereden in Milaan-Sanremo, en dan komen alle kasseiklassiekers. Ook daar: wie wint, heeft zijn schaapjes op het droge.

Daarna wordt weer voor echt gekoerst in de Amstel en de Ardennen maar aan die onnozeliteiten hebben wij geen boodschap. Vervolgens de grote rondes. De klassering interesseert ons niet en dus kiezen we onze ritten uit. In Italië en Frankrijk lukte dat niet. In Spanje in de Vuelta wonnen we wel drie ritten.

We kunnen pech hebben gehad op dit WK, maar misschien is er meer aan de hand. Geen land of regio heeft een grotere dichtheid in wielertalent dan België, c.q. Vlaanderen. Bij ons krijgen kinderen een koersfiets, ook als ze daar niet om vragen. Een beetje zoals de Oostenrijkse peuters op skietjes worden gehesen van wanneer ze kunnen lopen.

In tegenstelling tot de Oostenrijkers die met hun talent het skiën van bij de jeugd tot de seniors domineren, worden wij weggeblazen bij de jeugd. Het beste resultaat op de laatste vijf WK’s van onze beloften, opgegroeid in de meest competitieve omgeving ter wereld, is een vierde plaats van Tiesj Benoot in 2014.

Resultaten bij de jeugd zijn geen garantie voor de toekomst en daarom wordt hier ook niet verwezen naar de juniores. Resultaten bij de U23 zijn wel relevant want dat is de post-formatie, dan kan je talent verknoeien of laten groeien en raad eens waar wij goed in zijn?

Onze jeugd wordt van bij de aspiranten de kop zot gemaakt met de Kwaremont, de Paterberg en met de weide van de Koppenberg of de bultjes van de Pyfferoens in Ruddervoorde. Koersen op kasseien of in een zompige wei is onze core business. De Ronde van Vlaanderen winnen is onze ultieme droom. Of Parijs-Roubaix. Of de Superprestige.

Wielerbanen? Als het sneeuwt. Tijdrijden? Doen we niet aan mee. Bergop rijden? Er is een mooi klimproject van de wielerbond maar het is te weinig. Bij ons groeien wielrennertjes aan bomen maar van het moment dat ze er af vallen, zijn ze misvormd. Nederland is dubbel wereldkampioen ploegentijdrit en wereldkampioen individuele tijdrit en wereldkampioen bij de vrouwen. Dat is vier keer goud.

België, Vlaanderen dus, heeft niks en dat is het gevolg van een compleet achterhaalde wielercultuur, inmiddels zelfs een systeemfout. Als er eens een Belgische renner bij de wereldtop aansluiting vindt, is dat toeval. Greg Van Avermaet was een doelman die ging koersen en Philippe Gilbert is die ene Waal die met een koersfiets kan rijden. Tijdens de live van de profs kwam de NOS-radiocollega bij Christophe Van de Goor op bezoek om het hoe en waarom van het Oranje succes uit te leggen. Gio Lippens verwees naar de Rabobank-opleiding.

Opleiding is hét sleutelwoord. Opleiding door gekwalificeerde coaches, trainers en begeleiders, maar die hebben wij niet. Wij nemen vriendjes mee in de begeleiding en stellen jonge, brave, volgzame vriendjes aan als bondscoach. Sommige bondscoaches moeten geen training geven, dat klopt, maar het is wel een behoorlijk zwak signaal als de top van je trainerspiramide nooit verder is geraakt dan initiator wielrennen.

De bondscoach van de Nederlanders en eerder sporttechnisch directeur, Thorwald Veneberg, is ex-prof en studeerde af als bewegingswetenschapper, met een scriptie over faalangst. Een scriptie wil ik onze Belgen niet aandoen. Een trainer A-cursus ook niet want die hebben ze nog maar pas. Tel gewoon hoeveel bondscoaches in alle wielerdisciplines, van de jeugd tot de profs, een trainer B-diploma hebben. Eén? Geen?

De hoofdrolspeler in Amerika’s meest gemediatiseerde rechtszaak is ten laatste op 1 oktober een vrij man. O.J. Simpson, nu 70, verdeelde twintig jaar geleden Amerika en straks gaan die nooit geheelde, raciale wonden weer open.

Nooit waren de Verenigde Staten meer verdeeld dan op 3 oktober 1995, toen American-footballicoon Orenthal James ‘O.J.’ Simpson door een overwegend zwarte jury werd vrijgesproken voor de dubbele moord op zijn ex-vrouw Nicole en haar vriend Ron Goldman op 11 juni ’94. In de straat, de woonkamer, het restaurant, elke Amerikaan had een mening over O.J., guilty or not guilty.

Dezelfde scheidslijn liep door de kleedkamers, de sportvelden, de stadions waar zijn jongere collega’s hun boterham verdienden: zwart vond O.J. not guilty of zweeg uit schaamte, blank vond guilty, de hispanics draaiden rond de pot, behalve zij die waren opgegroeid in achterstandswijken en met excessief politiegeweld te maken hadden gehad, want die waren allemaal pro Simpson.

De zaak, een spektakel van racisme, seksisme, geweld, rijkdom en ongelijke rechtspraak, was hypergemediatiseerd vanaf dag één. Het begon met de live-verslaggeving door alle mogelijke tv-stations van de achtervolging door twaalf politiewagens en twintig tv- helikopters van een witte Ford Bronco met daarin O.J. die een pistool tegen zijn hoofd hield en dreigde met zelfmoord. Urenlang ging dat theater door en zelfs de live-uitzending van de NBA-finale werd onderbroken – “O.J. gets the big screen”, verordonneerde de hoofdredactie van NBC – tot hij zich in zijn mansion in Brentwood (een chique wijk tussen Hollywood en Santa Monica) liet oppakken.

Later volgde dan het proces, dat elf maanden in beslag nam. Dagelijks werd betoogd om hem achter de tralies te krijgen, maar evengoed werden T-shirts geprint met ‘Let The Juice Loose’. The Juice was O.J., wiens initialen in de VS ook worden gebruikt om een orange juice te bestellen. Correcter: wérden, want sinds de zaak en met alles wat daarna bekend raakte, zoals zijn latere veroordeling in een civiele rechtszaak, is O.J. fout, de afkorting en nog meer de persoon, althans voor het blanke deel van Amerika.

33,5 miljoen dollar

Voor de jongeren en voor hen die in de jaren 90 onder een steen zaten, eerst een antwoord op de vraag hoe het mogelijk is dat iemand wordt vrijgesproken maar alsnog in de gevangenis belandt.

O.J. kreeg de vrijspraak in een strafzaak, voor een soort hof van assisen (zie verder). Hoewel later nog meer belastend bewijs naar boven werd gespit, kon hij daarvoor volgens de Amerikaanse rechtspraak niet meer worden veroordeeld. De families van de slachtoffers openden dan maar een civiele zaak: niet voor moord, maar voor doodslag (wrongful death, in de VS).

In een Amerikaanse civiele zaak volstaat ‘voldoende bewijs’ (preponderance of evidence) om iemand te veroordelen tot een boete. In een strafzaak gelden andere normen. Daar geldt de regel dat er geen gerede twijfel mag zijn (beyond reasonable doubt) en moet de jury achteraf met een unanieme beslissing komen. Dat deed ze ook in de eerste zaak, maar die uitkomst choqueerde en verdeelde: O.J. ging vrijuit.

Zo’n civiele zaak kan niet meer eindigen in een gevangenisstraf, wel in een boete en die was niet mis: 33,5 miljoen dollar (toen 28 miljoen euro) kreeg O.J. Simpson in december 1997 aan zijn broek omdat hij alsnog schuldig werd bevonden aan de dood van Nicole en Ron. Juridisch-technisch is hij evenwel niet de moordenaar. Hoe dat kan, daar moet je Amerikaan voor zijn om dat te begrijpen.

Die veroordeling had hij te danken aan al het eerdere bewijs, dat in het tweede proces nog werd versterkt door foto’s waarop Simpson de schoenen draagt waarvan de zoolafdrukken zijn gevonden op de plaats delict en waarvan hij had beweerd dat hij nooit zulke lelijke kloteschoenen zou kopen.

In die eerste strafzaak kon O.J. zich nog op zijn zwijgrecht beroepen, maar dat was in de civiele zaak niet meer mogelijk. Hij werd dagenlang gegrild en ging door de knieën toen hem de foto’s werden getoond van eerdere verwondingen die zijn vrouw had opgelopen toen hij weer eens door het lint was gegaan, maar ook van de vermoorde Nicole. “Alles wat je ziet op de foto’s, daar ben ik verantwoordelijk voor.”

Maar wat met die gevangenisstraf? Dat was voor nóg een andere zaak. Omdat hij geen 33,5 miljoen dollar zomaar had liggen, probeerde O.J. uit alles geld te slaan. Er waren genoeg perverse Amerikanen die met de kampioenschapsring van een moordenaar wilden pronken en daar dik voor wilden betalen. Om zichzelf van het faillissement te redden, zou hij hoogstpersoonlijk zijn memorabilia verkopen. Maar er was een probleem: veel had hij weggegeven.

Tot hij een deel wist te traceren. Op 13 september 2007 overviel hij tijdens een beurs voor memorabilia in Las Vegas een verzamelaar in zijn hotel, mét een getrokken pistool. Even later zat O.J. achter tralies, zonder borgtocht. Hij werd veroordeeld tot een gevangenisstraf van minimaal 9 tot maximaal 33 jaar. Of hij een pistool bij zich had en heeft gebruikt, is nooit bewezen, en de man die hij overviel, is vandaag een van zijn weinige vrienden.

De gang van zaken in Las Vegas stond in schril contrast met zijn eerste aanhouding in L.A., toen de politie zijn voorkeursbehandeling staafde met: “O.J. ondervraag je niet hard. De man liep meer dan 2.000 yards in één seizoen, for Christ’s sake.” Op 3 oktober
2008 kreeg het gerechtelijk apparaat in de VS zijn payback. Dag op dag dertien jaar na de absurde vrijspraak voor dubbele moord, verdween de man die het zelfs had aangedurfd een boek te schrijven (If I Did It?) voor lang in de gevangenis. De nieuwsshows draaiden weer heel even op volle toeren.

Tien op de twaalf zwart

Even terugspoelen naar de ‘moord’. Eén op 57 miljard. Zo groot was de kans dat het DNA van een andere bewoner van de aarde hetzelfde was als dat van de man wiens bloed op de plaats van de misdaad was gevonden, van Orenthal James Simpson, Amerika’s beroemdste footballspeler aller tijden en sinds de late avond van 12 juni 1994 ook Amerika’s grootste beroemdheid die ooit achter de tralies zat.

Het was een clear cut case. Het bloed van zijn vermoorde ex en haar vriend zat op zijn kleren en in zijn auto. Zijn bloed, haartjes en textielvezels waren dan weer op de crime scene gevonden. De timeline klopte, hij had geen alibi en er was een geschiedenis (meer dan zestig aangiftes) van geweld tegen Nicole Brown, zijn (blanke) ex.

Vandaag zou Simpson geen schijn van kans maken op vrijspraak, maar in 1995 had je Crime Scene Investigation of CSI nog niet. De serie draait om forensisch onderzoek en maakte de televisiekijker wegwijs in de wereld van DNA en sporenonderzoek. Aangezien de doorsnee-Amerikaan pas iets gelooft als het genoeg op tv is getoond, en CSI pas begon in 2000, werd O.J. Simpson op 3 oktober 1995 vrijgesproken door een redelijk onevenwichtig samengestelde en tegelijk niet al te briljante jury.

Die bestond uit twaalf leden, van wie negen zwart, één hispanic en twee blanken. Alle partijen dachten garen te spinnen bij de tien op de twaalf vrouwen in de jury, van wie acht zwart, maar het was de verdediging die haar slag thuishaalde. De jury had het na elf maanden proces wel gehad en terwijl op dagen werd gerekend om tot een verdict te komen, lag dat al op tafel na amper drie uur beraadslagen. ‘Niet schuldig’, was het antwoord. “Het meeste van de bewijzen kwam van DNA-onderzoek en dat gedoe is zo krakkemikkig”, getuigde een jurylid. Daarbij kwam nog dat de politieman die als eerste op de plaats delict was verschenen, een verzamelaar was van nazi-memorabilia en zich bovendien jaren eerder had uitgelaten over hoe nikkers er konden worden ingeluisd.

Dat was koren op de molen van de zwarte strafpleiter Johnnie Cochran – ooit ook de advocaat die Michael Jackson aanraadde zijn pedofiliezaak af te kopen. Nog geen drie jaar na de Rodney King-affaire – in 1992 werd een zwarte taxichauffeur in elkaar geslagen door blanke politieagenten, ook in Los Angeles – speelde Cochran hoog spel door zwaar in te zetten op de raciale kaart. Zijn rode draad: de Los Angeles Police Department (LAPD) was racistisch en had O.J. Simpson, een omhooggevallen zwarte met een blanke vrouw, in de val gelokt.

De reacties van zwart Amerika pro Simpson en vooral de argumenten, choqueerden de blanken: “Wij verdedigen O.J. niet. Wij supporteren voor Johnnie.” Het ontlokte zijn collega, de gematigde Robert Shapiro die Cochran erbij had gehaald, de opmerking: “Ik heb je gevraagd om mijn cliënt te verdedigen, niet om de stad plat te branden.”

De Kardashians

De saga-O.J. Simpson was een perfect huwelijk van de twee nationale obsessies van de Amerikaan, misdaad en faam, en hun honger naar absurditeit. De meest bekende spin-off van de hele saga is het mediafenomeen The Kardashians. Robert ‘Bob’ Kardashian was O.J.’s vriend én een van zijn advocaten. Bij hem verschool de ster zich voor de politie en vluchtte hij in de Bronco, maar niet vooraleer te hebben gedreigd zich door de kop te schieten in de kamer van de toen 14-jarige Kim, Roberts dochter.

Kim Kardashian zou later als geen ander haar familienaam te gelde maken, gevolgd door haar moeder Kris, beste vriendin van de vermoorde Nicole. Kris was dan weer hertrouwd met tienkamper Bruce Jenner, die later van geslacht veranderde. Amerika smulde en smult nog steeds.

Bob haakte af de avond van de vrijspraakparty. Hij heeft het wetenschappelijke bewijs altijd te overweldigend gevonden en beëindigde de vriendschap. In 2003 was hij stervende aan longkanker en toen een dan nog vrije O.J. hem belde, weigerde hij het telefoontje.

Docu en miniserie

De zaak-O.J. kreeg vorig jaar twee uitstekende series: een vijfdelige docu van sportzender ESPN die een Oscar won en een tiendelige miniserie met Cuba Gooding Jr. als O.J., te zien op Netflix (The People vs. O.J. Simpson). Die won acht Emmy’s.

De ESPN-docu heeft als titel O.J.: Made in America. Het wás echt Amerika in een notendop, op z’n smalst zo u wilt, en veel van wat we de laatste Trump-maanden hebben teruggezien, kondigde zich toen al aan. Post truth, lekken, en om de echte feiten te overschaduwen vooral alternative facts, verkondigd in ware predikantenstijl. De zwarte activistische advocaat Cochran, zelf met een geschiedenis van vrouwenmishandeling zo bleek in de loop van het proces, bediende zich ruimschoots van samenzweringstheorieën en spinde garen bij seksisme.

De verliezende openbaar aanklager Marcia Clark, verwikkeld in een vechtscheiding, werd zwaar aangepakt op haar moederschap en zelfs op haar kapsel, dat ze twee keer veranderde in de loop van het proces omdat de publieke opinie vond dat ze er wat softer mocht uitzien. Ook de vrouw van de zittende rechter Lance Ito – toen de hoogste vrouwelijke officier binnen de LAPD – kreeg ervan langs. De ultieme opgestoken middenvinger van Cochran naar blank Amerika volgde toen hij zich de dag van de uitspraak liet beschermen door bodyguards van de Nation of Islam van haatzaaier Louis Farrakhan.

Maar goed, de LAPD wás racistisch en hád een geschiedenis van geweld tegenover zwarten. Al-leen kon O.J., die feestjes organiseerde voor de LAPD op zijn domein, daar niet over klagen. Elke andere zwarte was terstond uit zijn witte Bronco geschoten, terwijl O.J. zowat een politie-escorte kreeg tijdens zijn dolle rit die later een wanhopige vluchtpoging richting Mexico bleek te zijn.

De zwarte O.J. Simpson was er sinds de jaren 60 als ster van het college football en later van het NFL en uiteindelijk als Hall of Famer in geslaagd zich als ‘rasloos’ icoon door blank Hollywood en daarbuiten te laten aanvaarden. Hij verdiende na zijn carrière meer met commercials en als (slecht) acteur dan destijds als footballspeler.

De befaamde zwarte socioloog Harry Edwards, de man die de revolte van de zwarte atleet (met als iconen Muhammad Ali, Kareem Abdul-Jabbar, Bill Russel en Jim Brown) in de jaren 60 gestalte gaf, heeft nooit hoog opgelopen met O.J. Simpson, die hij kende van zijn periode op de universiteit.

“Ik vroeg hem om bij onze beweging te komen, want hij was de coming man onder de zwarte atleten. ‘Ik ben niet zwart’, antwoordde hij, ‘ik ben O.J.’ Hij heeft zijn ras uitgeveegd en zich aangepast aan de blanke maatschappij. Vervolgens heeft hij een misdaad begaan en die maatschappij heeft hem terug uitgespuwd.”

Heldenstatus kwijt

Klopt helemaal. De rasoverschrijdende heldenstatus die alle deuren opende, was hij kwijt de dag van de vrijspraak. In zijn uiteraard blanke golfclub The Riviera was hij opeens niet meer welkom. Blank Amerika wilde hem niet meer in hun buurt, wat veel zwarten in de straat de opmerking ontlokte: “Het is te hopen dat O.J. nu zwart blijft.”

O.J. Simpson komt uiterlijk op 1 oktober voorwaardelijk vrij omdat hij zich goed heeft gedragen, maar dat kan ook vroeger zijn, als de politie het mediacircus wil omzeilen. Er is nog wel wat dat de pers interesseert. Simpson heeft nog maar een half miljoen betaald van de 33,5 die hij aan de Goldmans en de Browns verschuldigd is. Daarvoor is hij ook naar Florida verhuisd: die staat heeft een wet die inbeslagnames erg lastig maakt.

Een laatste poll wijst uit dat drie op de vier blanke Amerikanen nu helemaal of bijna zeker zijn dat O.J. Simpson zijn vrouw heeft vermoord. “We gaan er op vooruit”, juichte een reporter net niet toen die peiling deze zomer bekend raakte, “ook bij de zwarte bevolking stijgt het geloof in zijn schuld met de helft.” Het valt te bezien wat men onder vooruitgaan verstaat in de Verdeelde Staten van Amerika: vandaag vindt net iets meer dan 50 procent van de ondervraagde zwarten O.J. Simpson schuldig.

De pers mag het onterechte ontslag/vertrek van René Weiler op haar conto schrijven. Dat valt te concluderen uit het narratief van Anderlecht-manager Herman Van Holsbeeck en de Zwitserse hulptrainers. Of het nu een ontslag was, dan wel een vertrek uit eigen beweging, daarover zijn de partijen het blijkbaar nog niet eens. De hulptrainers zegden letterlijk dat hij niet uit eigen beweging is vertrokken. Dus ontslag. Als je Van Holsbeeck en het bestuur mag geloven, hebben ze met man en macht geprobeerd hun fantastische trainer in Neerpede te houden. Dus geen ontslag. Het zal wel.

Vreemd genoeg dook eerder al een bijzonder detail op en hoewel veel onzin wordt verkondigd in de media, was er geen reden om aan te nemen dat er deze keer een loopje werd genomen met de realiteit. Weiler zou hebben gezegd aan Vanden Stock dat hij eventueel wilde blijven als hij, de president, hem dat uitdrukkelijk vroeg, maar Vanden Stock zou hebben ingezien dat het weinig zin had om hem tegen zijn goesting te houden. Het zal wel.

Met een beetje de boel belazeren kom je altijd weg, maar je mag niet overdrijven. Het is vrij duidelijk dat Weiler naar de uitgang is gewerkt en toen hij daar eenmaal stond, kreeg hij een zakje geld, een duwtje in de rug en was het saluut en de kost. O ja, René, we zullen zeggen dat jij absoluut weg wilde en dat wij dat níét wilden. Zo redden we jouw carrière en wij ons gezicht want dan kunnen we de schuld in de schoenen van de pers schuiven.

Onderhand beseffen ze bij Anderlecht maar al te goed dat Weiler een miskleun was en die titel van vorig jaar was het toeval van de eeuw, behaald door enkele spelers. Ondertussen beseffen ze bij Anderlecht ook dat ze al die rare assistenten niet hadden moeten halen en zullen ze snel beseffen dat ze die gekke aansteller van een Nicolás Frutos nooit hadden moeten laten terugkeren. Anderlecht zit nu met een interim-trainer die als speler bij een blessure de voorkeur gaf aan het oordeel van een sjamaan boven dat van een dokter. Hij heeft zichzelf tot overmaat van ramp eigenhandig tot hoofdtrainer gebombardeerd. Succes ermee.

Een totaal ander dossier is het vertrek van Yves Vanderhaeghe bij KV Oostende, na zeven speeldagen aan de deur gezet door Marc Coucke die had beloofd hem te evalueren na tien speeldagen. Die belofte viel niet vol te houden omdat de media maar bleven focussen op die laatste plaats en zoals bekend wil Coucke niet verliezen.

Nu Vanderhaeghe is afgeserveerd, blijven nog Genk met Albert Stuivenberg en Gent met Hein Vanhaezebrouck om onrust te zaaien. Ik zit lang genoeg in het vak om te zien hoe de media het spel spelen: dit gaat om onrust zaaien, om de publieke opinie bespelen en uiteindelijk zo de bestuurskamer beïnvloeden. Maar als na al die stemmingmakerij weer een trainer wordt ontslagen, wordt moord en brand geschreeuwd.

Kijk eens: Coucke heeft zijn woord niet gehouden! Of nog: zeven speeldagen ver en al vier trainers ontslagen, nooit gezien, schande!

Nu is Vanhaezebrouck aan de beurt. Die was het vriendje van de media. Was, want hij heeft zich niet populair gemaakt met een persstop (uitgerekend deze week opgeheven) en nu is het alle remmen los. Make a hero, break a hero. Elke dag verschijnt er wel een opinie, analyse of een of ander verhaal waarbij hij wordt gelinkt aan Anderlecht.

Van het moment dat Vanhaezebrouck zich vertoont, krijgt hij nu een vraag over Anderlecht. Reageert hij niet, dan is het ‘Hein doet er het zwijgen toe’. Reageert hij wel, dan wordt het antwoord op ongeloof onthaald en voorzien van het asteriskje *valt nog te bezien hoor, beste lezertjes, want Anderlecht blijft tóch geïnteresseerd. Waarna alles van voren af aan begint.

Van de week verschenen speculatieve analyses over hoe Anderlecht hem zou opvrijen. Correctie, zou móéten opvrijen, zo stond het zelfs in één krant, omdat hij het ideale profiel heeft voor die club. Gezien het onvermogen van Anderlecht de laatste jaren om een trainer te vinden die bij de club past, kan dit eventueel worden uitgelegd als hulpvaardigheid, maar daar is het niet om te doen. Dit opbod is het resultaat van het duopolie in de Vlaamse sportverslaggeving. Gaat het ene medium te ver, dan moet het andere volgen en er liefst over gaan.

Stemming maken, dat wel, maar geen krant, blad of tv die Gent en Genk waarschuwt dat ze het niet moeten wagen om aan hun trainer te raken, op het gevaar te worden afgebrand. Of Anderlecht, dat zij het niet moeten riskeren om een trainer weg te halen midden in het seizoen bij een concurrent, omdat ze dan hun status van heren van stand voorgoed kwijt zijn. Of Vanhaezebrouck, dat hij beter zijn woord houdt of dat ze hem de nieuwe Leekens noemen. Neen: creëer tweespalt, zaai onrust, drijf een wig en geef er dan een lap op. Dan weten we weer waar we al die sportpagina’s mee moeten vullen.

Voorzitter Roger Vanden Stock maakte vrijdag veel misbaar toen na het openingsdoelpunt van zíjn ploeg zíjn fans zíjn trainer buiten wilden. Finaal viel gisteren toch de guillotine en daar lag eindelijk het hoofd van René Weiler, de minst geliefde Anderlecht-coach in twintig jaar.

Was will Weiler is niet langer aan de orde. Weiler ist weg. Of René Weiler (44) zelf ook weg wilde, is nog een beetje een open vraag, maar dat wordt in de komende dagen wel duidelijk. De scène afgelopen vrijdag na de wedstrijd in Kortrijk sprak al boekdelen. Hoe hij het gesticulerend uitlegt aan een zittende teammanager Gunther Van Handenhoven en een stoïcijns kijkende algemeen manager Herman Van Holsbeeck, dat werd gefotografeerd en gefilmd, zomaar, alsof je in een bureau een pikante vergadering bijwoont. Zelfs een koppige Zwitser wordt dat roeien tegen de stroom ooit moe. Weiler was vooral wanhopig en het toneeltje met de colafrigo als getuige leek verdacht veel op een abdicatie.

Nu vooral niet klagen dat trainers te snel worden ontslagen in het Belgisch voetbal: met zijn boerenkoolvoetbal was Weiler onhoudbaar en de achterpoort van het Astridpark stond al weken wagenwijd open. Weiler was te veel Wilmots geworden: geen trainer overleeft winnen en toch in vraag worden gesteld. Het is dan wachten tot niet meer wordt gewonnen en dat was nu, met de slechtste start in negentien jaar.

Machtsstrijd spelers-trainer

Zoals Anderlecht een jaar geleden de nieuwe boy wonder van het trainersgild in het zadel hield, daar kon op dat moment nog begrip voor worden opgebracht. Hij maakte toen wel de fout de helft van zijn team de mantel uit te vegen: die kan het niet, die is te traag, die wil het niet, die verstaat het niet. De spelers deden na het verlies in Waregem ook hun zegje: ze gaven aan hoe ze hadden willen voetballen en voegden er langs hun neus aan toe dat de trainer het anders had gewild, waarna ze toch hun goesting hadden willen doen.

En dan denkt een journalist altijd ongewild terug aan Trond Sollied, die zei dat trainers en spelers uiteindelijk gedoemd zijn tot een machtsstrijd: ik tegen zij en omgekeerd. Een jaar geleden wisten de Anderlecht-spelers al: deze rare man zal voor zijn eigen hachje kiezen en laten we dat ook maar doen, als het erop aankomt. Maar hé, Anderlecht bleef punten sprokkelen en ineens haakte de ene na de andere concurrent af. De spelers van Club waren door hun eigen trainer ook murw geluld en die van Gent hadden een vermoeiende inhaalrace achter de rug, maar konden daar in het begin van de play-offs geen vervolg aan breien.

Uiteindelijk haalde Anderlecht het met het slechtste voetbal dat een kampioen de afgelopen twintig jaar op de mat heeft gelegd. Het is trouwens ook twintig jaar geleden dat een coach nog slechter werd bevonden: die eer viel René Vandereycken te beurt toen hij al in november na zijn aanstelling die zomer de laan werd uitgestuurd. De gang van zaken was ongeveer dezelfde: het voetbal was slecht, de pers kreeg de schuld dat ze te veel op de trainer focusten, de trainer kroop in zijn schulp, het voetbal werd nog slechter, de trainer werd ontslagen. De trainer in kwestie is die vernedering ook nooit meer te boven gekomen en werd paranoïde.

Na vrijdag is ook nog eens de scheidsrechter bij de schuldigen. Daar zullen ze bij Extra Time, met Van Holsbeeck als special guest, ongetwijfeld over doorbomen en heel paars-wit zal wel een strafschop hebben gezien. Die had er ook kunnen komen, móéten komen, maar Henry Onyekuru ging ruim op voorhand liggen voor een uitgestoken been dat hem alsnog had doen vallen was hij maar gewoon doorgelopen.

Geen toekomst in België

Anderlecht heeft deze ellende over zichzelf afgeroepen, laten we daar duidelijk over zijn, en het is te hopen dat ze ook hun fout toegeven. Vorig seizoen na het behalen van de titel hadden ze Weiler meteen de wacht moeten aanzeggen. Correctie, want dat is te hard uitgedrukt voor een trainer die hen net kampioen had gemaakt: ze hadden Weiler moeten roepen, een mooie premie meegeven en ze hadden moeten scheiden met een mooi praatje dat iedereen in zijn eer liet.

Weiler is wellicht de enige trainer van Anderlecht die door geen enkele Belgische club zal worden gevraagd. Zelfs René Vandereycken keerde nog terug naar België, voor een seizoen Racing Genk en daarna de nationale ploeg. Dat zit er voor Weiler niet in. Die is met pek en veren verjaagd.

Oké, het is maar België en de pintjesliga, maar die rare quote dat nergens in de wereld goed voetbal wordt gevraagd, behalve in Anderlecht, zal hem tot het eind van zijn dagen blijven achtervolgen. Misschien niet in Cyprus en Albanië, maar in elk land vraagt men van de marktleider mooi, verzorgd en als het kan dominant, aanvallend voetbal.

Zou het zo zijn gegaan met René Weiler en Sven Kums en Herman Van Holsbeeck? De manager die naar zijn trainer belt en zegt: “Herr René, we kunnen Kums krijgen. Kums ja. Allez zeg, herinner je, in augustus toen Gent hier kwam spelen hebben ze ons toch op een hoopje gespeeld? Welnu, dat was Kums. Daarna ging hij weg, maar hij is niet gelukkig in Italië en dat weet ik van zijn pa die hier opmde club werkt. Wij hebben wat voetballende kwaliteit nodig na het vertrek van Tielemans, maar hij kost wel een cent. Wat denk je? Nemen? Zeker? Oké, dan gaan we ervoor.”

Eerste vraag: heeft Weiler gezegd tegen Kums wat hij moet doen, wat hij van hem verwacht? In dat ene telefoontje – hé Sven, ik zou graag hebben dat je komt – lijkt mij dat sterk. Of heeft Van Holsbeeck met Kums gepraat en hem overgehaald met de uitdrukkelijke belofte dat Anderlecht anders wil gaan voetballen, op balbezit en dominant, maar dat het vorig jaar niet anders kon dan vanuit de reactie omdat ze geen… Sven Kums hadden?

Tweede vraag: heeft de club – Van Holsbeeck of Vanden Stock of whoever – ooit echt Weiler toegesproken na het behalen van zijn titel en gezegd: “Bon, Herr René, we zijn zufrieden met de Meisterschaft maar niet met het Scheissefussbal. Volgend jaar moet dat anders.” Denk dat maar niet, want zo werkt dat niet in het voetbal. Een trainer die van nergens uit een titel pakt, is als een magiër en hypnotiseert zijn omgeving. Oké, het is wel zo gecommuniceerd naar de buitenwereld, maar Weiler heeft lak aan de pers, dus die heeft daar niks van meegekregen en indien wel, dacht hij bij zichzelf: ik doe mijn goesting want ik ben Weiler, Meister, en die domme Belgen kunnen aan mijn reet roesten.

Derde vraag: is Weiler een psychopaat, zoals een collega hyperboliseerde? Misschien niet, maar het is een Zwitser, dus met een ingebakken overtuiging van superioriteit tegenover de Europeaan. En hij is een voetbaltrainer met een ingebakken overtuiging van zijn gelijk. En hij is kampioen geworden. De combinatie Zwitser, trainer, titel is nefast voor de bescheidenheid.

Vierde vraag: met Sigmund Freud – was will das Weib? – vragen wij ons af was will Weiler? Weiler wil de baas zijn en wil winnen, punt uit. Als hij kampioen wordt met het slechtste voetbal ooit, is hem dat ganz egal. Hij speelt reactievoetbal omdat hij het voetbal dat sommige andere trainers voorstaan – dominant en aan de bal – maar niks vindt. Ja, voor Barcelona en PSG en Manchester City misschien, maar Anderlecht moet niet denken dat het zo’n club is en dat het die spelers heeft. Dat zei hij toch toen hij hier arriveerde: het palmares van Anderlecht, dat had hij weleens gezien, maar daar trok hij zich niks van aan, evenmin van de zogeheten huisstijl.

Er valt wat voor te zeggen, dat lak hebben aan het champagnevoetbal van het verleden. En aan een Sven Kums die terugdraait als de druk wat heftig wordt om via de keeper van flank te veranderen. Weiler wil snel, verticaal voetbal. Wil vechtjassen en lopers in het veld. Weiler houdt van de negatieve variant van het Atlético-voetbal: laten komen, afbreken en van de chaos profiteren om snel aan de overkant te komen.

Kums heeft in zijn kampioenenjaar met Gent vaak verticaal gespeeld, maar hij was niet de enige reden van het succes. Toen liep daar voorin een Laurent Depoitre met de hoogste maximale zuurstofopname ooit op Gent gemeten. Die kon het zich permitteren de longen uit zijn lijf te lopen, hij had er toch drie. Dat sloopwerk moet je ‘Teo’, ‘Hamdi’ en al die andere caractériels voorin bij RSCA niet vragen. Kums heeft wel degelijk een diepe bal maar hij kan hem moeilijk kwijt. Enfin, u begrijpt wat hier wordt bedoeld: Kums wil vooral voetballen, Weiler wil vooral winnen.

Vijfde vraag: wat heeft Kums gedaan om zonder pardon in de vleesmolen van Weiler te worden geworpen? (Wie niet inziet wat Weiler Kums heeft aangedaan in München, heeft zelf nooit ploegsport gespeeld.) Misschien is Kums te belangrijk gemaakt door de clubbazen. En, verkijk u vooral niet op zijn bescheidenheid, misschien vond Kums zichzelf wel belangrijk en dacht hij de strijd om de voetbalstijl te kunnen winnen. Kums dacht minimaal gehaald te zijn als procesversneller (dixit Heerenveen, waar Kums ooit speelde), het verlengstuk van de trainer. Dat kan nog steeds, en dat is hij ook bij iedereen, maar niet met deze trainer. Als Kums ballen heeft, is deze relatie voorgoed om zeep.

Die ene in een wak krijgt een stamp onder de kont, met de andere gaat hij een plasje maken, maar altijd weer lijkt Davis Cup-kapitein Johan Van Herck de juiste snaar te raken. Dat zal nodig zijn tegen de aussies.

Johan Van Herck (43) is veranderd, maar wie niet? Forser geworden, kaler ook, maar de coach is dezelfde als de speler, wars van kapsones, bereid en ondanks de toenemende stress beschikbaar voor de journalist die hem samen met zijn generatiegenoten Kris Goossens, Christophe Van Garsse en Filip Dewulf een kwarteeuw geleden interviewde op hun weg naar de hoogste tennishemelen.

Van Herck was het die bedankte om hem de moeite te vinden om een verhaal over te maken. Zijn eigen bestorming van de hemelen botste uiteindelijk op het plafond van het fysieke kunnen.

“Een zwakke rug, daarmee kun je het schudden. Ik had twee wervels die aan elkaar waren gegroeid en op het laatst liep ik rond met een korset waarvan ik het gewricht moest loszetten en inoliën om te fietsen op een hometrainer. Zo gek was ik. Geen idee wat ik met een goeie rug wel had kunnen bereiken. Als ik nu nog tennis, drie dubbeltjes in interclub, heb ik drie weken last aan mijn kuit. Ik was niet de meest getalenteerde, passie overheerste. Maar met passie is niets mis. Ik heb het zelf altijd bijzonder gevonden om voor mijn land te spelen.

“Van onze generatie heeft Filip Dewulf het best gepresteerd. Hij was ook het grootste talent, maar misschien had hij het mentaal iets beter kunnen aanpakken. Vandaag is hij journalist en dat is wel bijzonder om die daar dan in de zaal te zien zitten. Hij schrijft goed, vind ik, en hij weet natuurlijk waarover hij het heeft.”

Beste mannengeneratie ooit

Precies twintig jaar geleden stond Johan Van Herck op zijn hoogste ranking, hing een tijdje ergens in de top zestig, een plek waar we nu niet meer van opkijken na de successen bij de vrouwen. Vandaag hebben we David Goffin aanschurkend tegen de top tien en heeft het mannentennis er nooit beter voorgestaan, beaamt de tennisbondscoach.

“In de lente van dit jaar stonden we het hoogst. David in de top tien en Steve Darcis even op 38. Dat is nog beter dan destijds met Xavier Malisse (hoogste ranking 19, HVDW) en Olivier Rochus (hoogste ranking 24, HVDW), maar in de Davis Cup hebben die nooit samengespeeld. Ik denk dat dit de beste mannengeneratie ooit is. Als de beste Malisse tegen de beste Goffin speelt, dan zou het spannend zijn maar Goffin zou het halen.

“De vorm van onze spelers is wel al beter geweest. Goffin verstuikte zijn voet tijdens Roland Garros en liep dan een compensatieletsel op aan de knie waar hij nog niet helemaal van is verlost. Vervelend bij het afzetten en hij moet het juist hebben van zijn benenspel. Darcis had te maken met de geboorte van een tweede kind. Het dochtertje dat ze al hadden moest van de zomer aan haar hartje worden geopereerd en dat is niet helemaal gelopen zoals het hoorde. Dus ook zorgen en weinig wedstrijden voor hem. En nu zijn we ook Joris De Loore kwijt.

“Ik hoop dat Steve zich kan optrekken aan de Davis Cup. Dat heeft hij al bewezen, onder meer toen hij in Duitsland Alexander Zverev ging kloppen, nu vierde van de wereld. Het plezante aan deze ploeg is dat ze willen voor het land spelen. Dat is een voordeel, maar de Australiërs hebben dat ook. Die zijn vanuit de US Open meteen naar België gereisd en hebben een week getraind bij TC Davis in Wezenbeek-Oppem. Natuurlijk op gravel, de ondergrond die wij hebben laten leggen. Dat is niet hun favoriete speeloppervlak, wel dat van ons. (lacht) En daarom ligt die daar ook in Paleis 12 op de Heizel.”

Australië komt met bad boy Nick Kyrgios (ATP 20), in Cincinnati in augustus nog gewonnen van Goffin die toen al sukkelde met de knie, en John Millman (ATP 185). Een 22- en een 28-jarige, wel met talent maar ver van huis op gravel. De kaarten voor een tweede finale in drie jaar liggen goed, op voorwaarde dat Paleis 12 kolkt zoals twee jaar geleden in de finale tegen Groot-Brittannië in Gent. Toen was Andy Murray te sterk en niet uit zijn comfortzone te halen. Misschien lukt dat met Kyrgios wel. Als België doorgaat, moet het tegen Frankrijk of Servië, die in het nieuwe voetbalstadion in Lille (waar de Rode Duivels op 1 juli van vorig jaar voetballes kregen van Wales op het EK) voor 27.000 man hun halve finale spelen. Servië speelt zonder Novak Djokovic, dus de kans op een Frankrijk-België bestaat.

Twee plassende mannen

“Sowieso spelen we een eventuele finale altijd uit. Dat heeft te maken met het Davis Cup-reglement dat landen om de andere keer thuis laat spelen. Wij hebben Frankrijk en Servië de laatste keer thuis ontvangen, vandaar dat een finale nooit in België kan zijn. Natuurlijk hebben we een mooie kans tegen Australië. We zijn een team dat zichzelf overstijgt in de Davis Cup, dat hebben we al verschillende keren bewezen.

“Ik weet niet of dat aan mij ligt. Ik doe wat ik denk te moeten doen, nu al zes jaar lang. Jawel, een record, ik heb Steven Martens onttroond als langst zittende coach ooit. De speler Van Herck is soms terug te zien in de coach Van Herck. Als Steve Darcis speelt, bijvoorbeeld, leef ik met elk punt mee, zoals ik dat ook als speler deed. Gebalde vuisten, schreeuwen. Als David Goffin speelt, doe ik dat juist niet, bewust. Die heeft rust rond zich nodig. Laat hem maar doen.

“Die aanpak werkt. Ik heb in Duitsland voorspeld wat er zou gebeuren, dat het tij zou keren en dat we hen konden breken, wat ook gebeurde. Dat was een aanvoelen. Ik heb ook in Duitsland op een bepaald moment Darcis onder zijn voeten gegeven. ‘Stop met zagen en speel je tennis’, heb ik hem toegeroepen. Ik zag hem schrikken, maar hij begon te tennissen.

“En in Gent in de finale stond David Goffin 2-0 achter tegen Kyle Edmund en was hij klaar om met 0-3 te verliezen. Hij nam een plaspauze en ik ging mee naar het toilet. Je had ons moeten zien staan, twee plassende mannen boven een urinoir en hij begon te praten. Ik liet hem praten en bij het buitengaan zei ik: ‘Nu stap jij hier buiten als de nummer 15 van de wereld en daar staat de nummer 90, gedraag je daar ook naar en het komt goed.’ Dat is niet veel, maar het heeft geholpen. Hij won de volgende drie sets.”

Dankbaar

De sfeer in het Belgisch Davis Cup-team is optimaal, in een ongewone setting die in België in veel milieus tot communautaire spanningen zou leiden. Twee Franstalige toppers worden gecoacht door een Vlaming, met een hoofdzakelijk Franstalige staf. Dat verloopt probleemloos.

“Het zijn karakters, dat wel, maar geen moeilijke jongens. Dat is een voordeel. Wellicht heeft mijn keuze om de persoonlijke coaches er nauwer bij te betrekken geholpen. Zij kennen hun speler, ik zie die maar een paar weken per jaar. België heeft ook geen geld voor een voltijdse Davis Cup-captain. Mijn dagelijks werk is het begeleiden van de 15-plustalenten van Tennis Vlaanderen.

“Ik ben als speler ook altijd dankbaar geweest voor alles wat men voor mij heeft gedaan. Ik wil dat de leden van het Davis Cup-team ook dankbaar zijn. Ze mógen voor hun land spelen, ze wórden goed behandeld en er komen veel mensen kijken. Dat is ook het eerste wat ik hen heb gezegd toen we samen kwamen: de mensen komen naar de Belgische sterren kijken en dat zijn jullie, speel en gedraag je daarnaar, drie dagen lang. Verlies je, jammer, maar ga ervoor. Vergeet even het circuit, dit is de Davis Cup en daar zijn wij goed in.”

Tennis is veranderd, zegt Van Herck, maar het wordt niet altijd beter gespeeld. De spelers slaan harder, maar slaan ze juist? In de tweespalt Federer-Nadal kiest hij onomwonden voor Federer, maar ook Nadal kan hij waarderen.

“Tennis is veel fysieker geworden, maar dat die oude mannen, met alle respect, nog de grootste toernooien winnen, heeft zeker te maken met hun tennis. Fysiek zijn ze beter voorbereid dan ooit en ze hebben een enorme staf rond zich. Anders kan zo’n Nadal niet steeds weer terugkeren uit blessure. Maar er is meer. Ze lezen het spelletje gewoon beter en dat probeer ik onze aankomende talenten ook wijs te maken.

“Ik geloof meer in de goede zones, de juiste tactiek, de opbouw van een punt en de plaatsing van de bal dan in de snelheid waarmee je een bal slaat. Hoe hard ook, tegenwoordig kan elke speler een harde bal terugslaan. Een juiste bal slaan, is veel efficiënter.”

Dit stukje gaat over Alberto Contador, maar eerst twee rechtzettingen over een portret dat zaterdag verscheen in deze krant. Dat ging ook over Contador en daar stond in dat hij in opspraak is gekomen in de Operacion Puerto, de zaak tegen dokters Fuentes en Merino. Dat klopt. Zijn initialen A.C. zijn gevonden op het document met nummer DD.PP 4293/06 van 27 juni 2006, afkomstig van het Ministerio del Interior. Dat gaat over Liberty Seguros, waar de piepjonge Contador net een contract had getekend.

In het bewijsstuk staat Contador drie keer vermeld. Niet op de pagina’s waar de bloedzakjes worden geïdentificeerd, evenmin op de pagina’s over de dopingschema’s en ook niet op die over de bezoeken of de telefoongesprekken. De piepjonge Contador komt ter sprake in een opsomming van de leden van de hele Liberty Seguros-ploeg voor het seizoen 2004 (in 2006 rijdt hij voor Astana).

Vervolgens duikt hij nog eens op in het programma van de ploeg, waar naast zijn naam ‘niets of hetzelfde als Jörg Jaksche’ is genoteerd. Op de achterkant van een ander bewijsstuk staat Contadors naam handgeschreven onder de titel ‘Individualiseren’, wat dat ook mag betekenen. Wat het wellicht betekende, is dat Saiz hem eerst clean voor de leeuwen wilde gooien om te zien wat en hoe, om dan wellicht bij Fuentes langs te gaan.

Tweede rechtzetting: clenbuterol wordt her en der wel eens aanzien als een maskeermiddel, maar daar is geen wetenschappelijk bewijs voor. Bovendien, waarom zou je een maskeermiddel nemen dat makkelijk opspoorbaar is. Neen, clenbuterol heeft zelf een drievoudige werking: je verbrandt makkelijk vet, het werkt anabool maar niet zo sterk als anabolen en het verbetert de ademhaling. Gebruik clenbuterol als maskeermiddel in een Tour en je hangt, zoals Contador ook overkwam.

Alleen is de brave Alberto op zo’n kleine hoeveelheid betrapt dat zelfs de labo’s de these van besmette voeding de meest waarschijnlijke achtten. Dat stond ook op zijn veroordeling door het Arbitragetribunaal voor de Sport (TAS): het zal wel een besmetting zijn, maar je krijgt twee jaar.

Die overwinning van zaterdag op de Anglíru was een geschenk van Chris Froome en Sky, maar eerlijk is eerlijk: dat heeft hij zelf afgedwongen door de hele Vuelta aan te vallen als in zijn beste dagen. Eén verschil: in die beste dagen hield hij zijn voorsprong ook vast. In deze Vuelta lukte dat nooit, tot zaterdag. Omdat Nibali niet kon volgen, reed Froome nog even weg, verstevigde zijn leidersplaats maar ging niet al te fanatiek achter Contador aan. Zeventien seconden rijden Wout Poels en Chris Froome normaal zo dicht, maar dit scenario leende zich voor een geschenk en dat was deze man gegund.

De beste dagen van Alberto Contador, dat was de Tour van 2007, maar toen was er nog één net iets beter: Michael Rasmussen. Op YouTube vind je de beklimming van de Aubisque waar Rasmussen op 800 meter van de finish versnelt en Contador achterlaat. Eerder die dag was bekend geraakt dat de Italiaanse ex-renner en analist voor de radio Davide Cassani hem had gezien in de Dolomieten. Dat klopte, maar het spoorde niet met de verblijfsgegevens van Rasmussen die beweerde dat hij in Mexico zat. Na die zestiende etappe zou Rabobank de gele trui terugtrekken en daardoor won Contador zijn eerste Tour.

Zoals Contador toen reed, zo hebben we hem na 2007 nooit meer gezien. Op de flanken van de Aubisque viel hij keer op keer aan, of counterde een tegenaanval van Rasmussen. Als de toppers vandaag zo zouden rijden, mogen ze hen na tien kilometer met een vuilblik samenvegen. 2007, dat waren nog andere tijden. Epo en varianten waren weliswaar opspoorbaar en de bloedbank van Fuentes was opgerold, maar kleine doses epo in combinatie met eigen bloedtransfusie, dat kon nog steeds. Het Athlete Biological Passport, aangekondigd in 2005, werd pas echt operationeel vanaf 2010 omdat voldoende bloedwaarden nodig zijn om de grenzen te trekken van het toelaatbare en zo de marges voor gesjoemel te verkleinen.

In 2010 is Contador zijn Tour-overwinning afgenomen om een totaal andere reden, die zero, zero, zero,… clenbuterolaffaire. Na 2010 heeft hij de Tour niet meer gewonnen, wel nog twee keer de Vuelta en ook de Giro in 2011, die hij dan weer kwijtspeelde omdat hij pas in 2012 is gestraft voor het ‘vergrijp’ van 2010. Contador is wellicht de laatste van de groterondewinnaars die de grenzen heeft kunnen opzoeken. We hebben er het raden naar wat de jonge Contador, die op zijn 25ste al de drie grote rondes had gewonnen, vandaag in het veel cleanere wielrennen zou kunnen presteren.

Het was een onvervalst Eigen Volk Eerst-discours van de week in de media toen was vastgesteld dat 58,9 procent van de voetballers op onze velden buitenlanders zijn: het nieuwe record was een nieuw dieptepunt en dat moesten wij een schande vinden. Dat ís ook een schande, niet zozeer omdat het buitenlanders zijn, wel omdat de clubs hun werk niet goed doen. Of hun werk met opzet niet goed willen doen, want net als in de reguliere economie spinnen de werkgevers garen bij die ongelimiteerde import van werkkrachten. Ze staan voor de vorm mee aan de klaagmuur en houden tegelijk elke regulerende maatregel tegen.

Migratie in de sport heeft andere achtergronden en ook andere mistoestanden dan migratie op de normale arbeidsmarkt. Politica Anne-Marie Lizin vroeg ooit eens in een senaatscommissie of ik van gevallen wist van geketende voetballers van wie de kettingen pas afgingen als ze een matchke moesten spelen. Ik ben beginnen lachen. Voetbal is geen seksindustrie, het is niet eens een gewone industrie. Geïmporteerde voetballers slapen niet in hun auto’s zoals de vrachtwagenchauffeurs, maar ten minste in driesterrenhotels voor ze een flat krijgen.

De eerste voetbalmigranten kwamen uit onze voormalige kolonie. Die waren pikzwart en ze heetten toen nog negers. Of moren, wat een vergissing was. De eerste muur – want hij speelde in Gent bij La Gantoise – was Léon Mokuna in 1959. Hij werd meteen topscorer en dé attractie van de club. De voorloper van KAA Gent verschilt in niks van de club vandaag die nog steeds gek is op buitenlanders, al zijn de Congolezen nu wel vervangen door andere West-Afrikanen, Oost-Europeanen, Fransen en wat al niet meer.

Het Belgisch voetbal werd al snel een import-exportindustrie waarbij wij half afgewerkte producten importeerden en voor een kleine meerwaarde exporteerden. Met de tijd is dat verschoven naar de aankoop van ruwe grondstoffen en de verkoop van half afgewerkte producten met een hoge doorverkoopwaarde.

In de jaren 80 bleef het aantal buitenlanders op onze velden onder 30 procent en dat was toen meer dan in welk ander Europees land. Begin de jaren 90 kwam het een paar jaar boven de 40 procent uit om dan terug te vallen tot minder dan 25 procent in ’95-96. Dat is een cruciaal seizoen want in december 1995 krijgt Jean-Marc Bosman gelijk van het Europees Hof. Gevolg: het vrije verkeer van personen is van toepassing op voetbal, de beperking op buitenlanders wordt opgegeven op EU-niveau en later bij alle landen die handelsrelaties hebben met de EU. Tegen de eeuwwisseling piekten de buitenlanders al op 45 procent. Toen al werd gesproken van Hunnen aan onze voordeur, maar de volgende vijftien jaar tijd zijn er nog eens 15 procent bij gekomen.

Om een einde te maken aan die ongebreidelde migratie zijn geen Libische bendes nodig. Gezond verstand en enkele regulerende maatregelen zouden volstaan. Bijvoorbeeld: een loondrempel voor niet-EU-spelers zo hoog als het gemiddelde salaris in de Jupiler Pro League (250.000 euro in plaats van de 80.000 nu). Of nog: een echte Belgen Eerst-maatregel en niet die halfslachtige ‘zes spelers op het wedstrijdblad moeten drie jaar voor hun 23ste in België zijn opgeleid’. Ten slotte: een minimaal aantal Belgen tussen de lijnen en niet alleen maar op de bank of het blad.

Elke maatregel ten voordele van de professionele sportbeoefenaar die de politiek de laatste decennia heeft gefiatteerd, had voor gevolg dat de import alleen maar is toegenomen en heeft het belang van de Belgische jeugd in de eerste elftallen verminderd. Omdat Belgen schaars zijn, nadat de clubs decennialang de opleidingen schromelijk hebben verwaarloosd, zijn ze nu duur geprijsd. Een Belg kost het dubbele van een Fransman of een Afrikaan met dezelfde kwaliteiten.

De laatste jaren gaat het iets beter met de opleiding, maar nu komen de Belgische clubs bij elkaar talenten pikken nadat de grote competities de beste Belgische jeugd zijn komen weghalen nog voor die inzetbaar is. Frankrijk ziet al twintig jaar de grootste talenten naar het buitenland vertrekken (PSG is een tijdelijke uitzondering) maar leidt nog steeds meer talent op dan het aan het buitenland kan verkopen.

Een meer drastische maatregel zou er kunnen in bestaan dat de Europese Unie de sectorale voordelen – gunstige fiscale en sociale tarieven – van de Belgische profsport afschiet, waardoor minder geld vrijkomt om handel te drijven met het buitenland. Het is een fabeltje dat de korting op de bedrijfsvoorheffing door de clubs wordt gebruikt om de jeugd te stimuleren, zoals voorzien in de wet. Jeugd is wel een heel breed begrip als met dat geld ook het salaris van een jonge import-Afrikaan mee mag worden betaald. Als de regering nu eens vijf minuten politieke moed zou hebben…

Die Donald Trump toch. Op 11 juli speelde hij golf en tweette: “Working hard to get the Olympics for the United States (L.A.)”. Had hij het een beetje gevolgd, dan had hij geweten wat iedereen wist op 9 juni toen de Executive Board van het Internationaal Olympisch Comité in een nooit geziene beslissing de ledenvergadering (de Sessie) adviseerde – dus instrueerde – om in één move de edities van 2024 en 2028 toe te wijzen. De weg lag open voor Parijs en Los Angeles, de enige twee kandidaat-steden die met een redelijke kans op succes Olympische Spelen konden organiseren, zonder de economie te ontwrichten en de bevolking te bruuskeren.

Op 11 juli besliste de Sessie dat advies te volgen en op 31 juli berichtte het IOC dat er een deal was met en tussen de twee steden, de enige overgebleven kandidaten voor de Spelen van het volgende decennium. Op 31 juli feestte Trump ongevraagd mee en tweette: “For the first time in a generation, the Olympics are coming back to the United States, and I am proud to support LA 2028.”

En de stad kon opgelucht ademhalen, want hun democratische burgemeester had donkere wolken zien hangen over zijn bid na de anti-immigratiewetten van zijn politieke vijand/president.

Als kapitalist zal Trump wel trots zijn geweest op hoe die left softy mayor de buit voor Los Angeles had binnengehaald. Om te verzaken aan de ambitie voor 2024 vroeg Los Angeles van het IOC een handgift en kreeg die ook. 1,5 miljard euro hebben de Amerikanen al binnen, en dat nog vóór de kraan van de olympische tv-rechten en sponsoring wordt opengedraaid. Misschien dat ze daardoor deze keer wel goede Spelen organiseren, want de twee voorgaande edities op Amerikaanse bodem – Atlanta 1996 en Los Angeles 1984 – waren dan wel winstgevend, organisatorisch waren ze ondermaats.

Misschien ook dat er wel nog wat oudere IOC-leden in hun wiek zullen zijn geschoten omwille van dit zoveelste cadeau aan de Amerikanen, maar wat haalt het uit? Het IOC is al lang blij dat ze voor een tijdje gerust zijn. Ze hebben een decennium stabiliteit gekocht en hebben de tijd tot 2025 om hun Zomerspelen aantrekkelijker te maken voor organisatoren.

Het zal wel wennen zijn, geen echte verkiezingen, en wat een tegenvaller voor de dure hotels in Lima nu de delegaties met een minimumbezetting afreizen. Normaal wordt elke twee jaar een olympische stad toegewezen en vooral de uitverkiezing voor de Zomerspelen staat meestal borg voor een mooi spektakel: steden presenteren zich van hun fraaiste kant en laten prominenten invliegen. Obama kwam in 2009 naar Kopenhagen en greep met Chicago naast de Spelen van 2016, maar Poetin haalde in Guatemala in 2007 wel Sotsji 2014 binnen. De steden bewerken er de stemgerechtigde IOC-leden een laatste keer, dat alles volgens de spelregels die zijn opgesteld na Birmingham 1991 waar Nagano als winterstad voor 1998 werd verkozen en de Japanse cadeaus voor de bevriende IOC-leden niet weg te slepen waren. Voor een aantal hardleerse leden bleken die regels niet streng genoeg, zo leerde het Salt Lake City-schandaal. Die stad kreeg de Winterspelen van 2002 en was in 1991 verliezer van Nagano, waarna ze maar hetzelfde deden. Het kostte enkele kardinalen van de sport hun lidmaatschap.

In 1999 werd de blauwdruk van het huidige verkiezingsproces neergeschreven: de honderd of wat IOC-leden mochten niet meer reizen, geen geschenken meer ontvangen en geen intieme banden onderhouden met de kandidaat-steden. Alleen stemmen voor de kandidaat-stad mochten ze nog onder Jacques Rogge, die tussen 2001 en 2013 het IOC voorzat. En zie, nu wordt ook dat laatste beetje macht hun afgenomen. De stedenverkiezing op de Sessie in Lima wordt een hamerstuk: Parijs krijgt 2024 en Los Angeles 2028.

Dat had helemaal anders moeten lopen. Voor de editie van 2024 hadden zich naast Parijs ook nog Boston, Boedapest, Hamburg en Rome gemeld. Boston was de eerste stad die afhaakte en Los Angeles sprong in het gat. Burgemeester Eric Garcetti, een democraat, zag in de olympische bieding een opportuniteit om de stad te renoveren waar nodig. Sportinfrastructuur hadden ze genoeg en er komt tegen 2020 nog een stadion bij voor de American-footballclubs Rams en Chargers. Garcetti’s motto was van in het begin niet ‘de stad aanpassen aan de Olympische Spelen’, maar ‘kijk wat de Olympische Spelen kunnen betekenen voor de stad’. In planologische kringen heet dat het Barcelona-effect. Die stad is de enige in de moderne Olympische Spelen die zichzelf op kosten van de belastingbetaler en de internationale sport duurzaam heeft getransformeerd van een grauwe havenstad tot een aantrekkelijke toeristische metropool.

In Boston had men geen boodschap aan dat verhaal. Toen er ook voor de burgemeesters van Boedapest, Hamburg en Rome – telkens na protest en na peilingen waarbij de steun voor de Spelen soms maar 20 procent bedroeg – niks anders opzat dan hun dossiers
terug te trekken, zag men in Lausanne de bui al hangen. Ineens zat het IOC met het scenario van 1979: te weinig kandidaten om de Olympische Spelen te organiseren. Los Angeles profiteerde toen maximaal, dwong ‘Lausanne’ op de knieën door voor eeuwig de olympische rechten te verwerven voor Noord-Amerika en kreeg zonder slag of stoot de editie 1984. Een herhaling van het scenario van 1932, toen ze ook alleen kandidaat waren. Conclusie: Los Angeles krijgt voor de derde keer de Spelen zonder echte tegenkandidaat, tenzij dan heel even Parijs, dat ook al organiseerde in 1900 en 1924 en honderd jaar na datum het olympische circus opnieuw ziet passeren.

Maar het kon nóg erger. Voor de Winterspelen van 2022, die in 2015 moesten worden gekozen, trokken maar liefst zes Europese en Aziatische steden hun kandidaturen in, weeral na protest. Uiteindelijk ging het nog tussen Almaty en Peking. Die laatste stad werd gekozen en ook dat was een primeur, want nog nooit had een stad van Zomerspelen ook de Winterspelen georganiseerd. Dat laatste wordt een probleem, omdat het in Peking in de winter weliswaar koud is, maar er bijna nooit sneeuw ligt. De Chinezen hebben al gezegd dat ze desnoods sneeuw zullen aanvoeren vanuit Tibet. Bij wijze van spreken, want op 100 kilometer ligt meestal wel sneeuw, maar het grapje over Tibet viel internationaal een beetje verkeerd.

Weer olympische corruptie?

Olympische Spelen – zomer, maar winter nog meer – kreunen onder het gigantisme van het evenement, de megalomanie van de plaatselijke organisatoren en de corruptie. Op het niveau van het IOC leek alles zuiverder te verlopen dan pakweg bij wereldvoetbalbond FIFA onder Sepp Blatter, al raakte dit jaar bekend dat de familie Diack (papa Lamine is lid en was oud-voorzitter van de internationale atletiekfederatie IAAF) in de aanloop naar de succesvolle verkiezing van Rio geld zou hebben ontvangen van een Braziliaanse bouwmagnaat.

De Diacks werden wereldvermaard toen bleek dat ze tegen betaling positieve plasjes van de Russen hadden laten verdwijnen. Een deel van dat geld zou vervolgens van de Diacks naar Frankie Fredericks zijn gegaan. Die oud-atleet en IOC-lid was toezichthouder bij de verkiezing van Rio in 2009, maar stemde zelf niet. Het onderzoek loopt nog, maar de IAAF heeft Fredericks wel preventief geschorst. Van de week raakte bekend dat in Brazilië het voorname IOC-lid Carlos Nuzman, ook organisator van Rio 2016, is opgepakt. Hij zou collega-IOC-leden hebben omgekocht. Als dat hard wordt gemaakt, en de omkoping verder gaat dan Diack, is dat ongewild ook een smet op het palmares van Jacques Rogge, die zuiverheid hoog in het vaandel had staan.

Gigantisme blijft het grootste struikelblok voor een olympisch organisatiecomité dat tegelijk een erfenis wil achterlaten en niet de publieke rekeningen wil plunderen. Dat is wat is gebeurd bij de laatste Zomerspelen in Rio. Dertien miljard dollar (10,9 miljard euro) zouden de Spelen hebben gekost. Een deel daarvan werd besteed aan de aanleg van linha 4, de nieuwe metrolijn die 3 miljard dollar zou hebben opgeslokt. Die is uiteraard blijven liggen nadat de Spelen zijn vertrokken, maar de vraag kan worden gesteld of een prestigeproject tussen twee chique wijken (Ipanema en Barra da Tijuca) een prioriteit was in een stad die gebukt gaat onder verpaupering en vervuiling. De erfenis van Rio 2016 is verwaarloosbaar, zeggen de Carioca’s, zoals de inwoners van Rio de Janeiro genoemd worden. “De metro is winst en het havengebied is mooier, maar alle sportinfrastructuur staat te verkommeren en de bevolking is er echt niet beter van geworden.”

Dertien miljard is misschien nog te overzien, maar het zijn vooral de enorme bedragen die Peking in 2008 en Sotsji in 2014 hebben uitgegeven (in beide dossiers wordt uitgegaan van 45 miljard dollar) en de extravaganza die daarmee gepaard ging, die veel kandidaat-steden afschrikken. Londen organiseerde in 2012 dan wel kleinschaliger, maar niet elke stad heeft infrastructuur die met enkele aanpassingen kan dienen voor een olympisch event.

Parijs en Los Angeles wel. Die begrootten hun budget op respectievelijk 6,2 en 5,3 miljard dollar, maar misschien kunnen ze voor de uiteindelijke kostprijs hun oren te luisteren leggen bij Tokio, dat in 2020 de Zomerspelen organiseert. Ondanks waarschuwingen zoals een economische studie van de Universiteit van Oxford die de ‘cost overrun’ (de niet-gebudgetteerde extra kosten) bij Olympische Spelen aan de kaak stelde, zijn de Japanners er nu al in geslaagd om de helft meer uit te geven dan ze initieel van plan waren.

Verbindend project

Parijs 2024 en Los Angeles 2028 zijn vooral projecten van burgemeesters. Die van Parijs, de socialiste Anne Hidalgo, geloofde er eerst niet in, tot het bid committee haar kwam vinden en enthousiasmeerde. Wat ook hielp, was de steun van François Hollande voor het olympische idee en Hidalgo was hem nog enige trouw verschuldigd. Ze kondigde haar steun aan in februari 2015, een maand na de moordende raid op de redactie van Charlie Hebdo. “Parijs heeft een verbindend project als de Olympische Spelen nodig.”

Het olympische dorp en het zwembad worden gebouwd in Saint-Denis, de voorstad waar de terroristen die in november van datzelfde jaar in de Bataclan negentig concertgangers doodschoten, zich schuilhielden.

Eric Garcetti was meteen gewonnen. Aanvankelijk bestreden de twee favorieten elkaar, maar naarmate de rest afhaakte, groeiden Hidalgo en Garcetti naar elkaar toe. Hun beider strijd tegen hun inmiddels nieuw aangetreden president, werkte verbindend, zo verklaarde Garcetti aan sportzender ESPN. Garcetti was de initiatiefnemer van de beweging van 338 burgemeesters die de uitstap van de VS uit het klimaatakkoord van Parijs door de regering-Trump naast zich wil neerleggen. Garcetti en Hidalgo vonden elkaar in de C-40, de internationale vereniging van burgemeesters die de akkoorden van Parijs onveranderlijk willen uitvoeren. Het idee om onder elkaar de koek te verdelen, kwam uit hun koker, en werd uiteindelijk gefiatteerd door het IOC omdat het geen andere uitweg zag. Parijs beledigen door de stad een vijfde keer af te wijzen, was geen optie. En meer dan veertig jaar wegblijven uit de VS, de grootste sportmarkt, evenmin.

Dit kan het begin zijn van een gewijzigd olympisch biedingsproces, zoals eerder dit jaar voorgesteld door een man die onlangs is overleden. Hein Verbruggen, de oud-UCI-voorzitter en voormalig vooraanstaand IOC-lid, wijdde zich tijdens de laatste maanden van zijn leven niet alleen aan zijn verdediging, maar ook aan het schrijven van blogs over de internationale sportpolitiek.

Verbruggen vertrok van de vaststelling dat Zwitserland, het thuisland van het IOC, in geen tachtig jaar de Olympische Winterspelen heeft georganiseerd, terwijl het een wintersportland is. Alle pogingen dienaangaande werden door de bevolking van de regio’s afgeschoten, maar nu is er voor de wintereditie van 2026 een nieuwe kandidatuur, met Sion als gaststad. Het project omhelst drie kantons, waaronder Vaud, waar het IOC huist.

Die laatste kandidatuur moet het IOC koste wat het kost koesteren, volgens Verbruggen. Zijn stellingen zijn duidelijk. De belastingbetaler mag niet opdraaien voor de sportinfrastructuur en organisatorische kosten, wel voor de bouwsels die nadien de regio ten goede komen. Het IOC moet zelf op zoek naar regio’s en landen, in combinatie met grote steden, die zo’n mega-event kunnen dragen. En het IOC moet zelf veel meer organisator zijn in plaats van miljarden door te sluizen en toe te kijken hoe elke vier jaar een andere ploeg het wiel uitvindt en maar hopen dat het goed komt.

Ten slotte is het niet aan de IOC-leden om de stad te kiezen, want die kennen er niks van, is de kort-door-de-bochtvertaling van Verbruggens pleidooi. Voor de Spelen van 2032 werkt de Duitse regio Noordrijn-Westfalen een innovatief project met maar liefst dertien steden uit. Die editie wordt toegewezen in 2025 en na twaalf jaar Thomas Bach (gekozen in 2013 en wellicht herkiesbaar in 2021 voor vier jaar) kan dit als een soort afscheidsgeschenk dienen. Ook Bach heeft onlangs gezegd dat de verkiezingen op de schop moeten en hij heeft een commissie van zwaargewichten aangesteld om met ideeën te komen.

Het concept van compacte Spelen zal ook worden verlaten, maar volgens het olympische charter moeten Spelen worden toegewezen aan een stad en niet aan een land of regio, zoals wel het geval bij de World Cup voetbal. Ook grensoverschrijdende projecten zijn nog niet voorzien, maar dat kan snel veranderen met een simpele wijziging van het charter.

Andere kandidaten voor 2032 zijn voorlopig Brisbane in Australië en New Dehli in India. Die laatste stad is een Rio in het kwadraat, met hele families die op middenbermen van ringwegen wonen en nog veel meer onnoemelijke ellende. Ze hebben daar wel andere prioriteiten dan de organisatie van een miljardenevent als Olympische Spelen, maar wellicht geldt dat voor nog wat regio’s, zelfs in het rijke Westen. In elk geval moet het de betrachting zijn van het IOC om de Spelen zo goedkoop en kleinschalig mogelijk te houden. Wat dat betreft is Tokio 2020 al een slag in het water, want men gaat van 28 sporten naar 33. Het animo om een gooi te doen naar de meest complexe organisatie die de mensheid heeft uitgevonden, zal er niet meteen op vergroten.

In een ideale wereld zou een topsportcompetitie aan volgende regels beantwoorden: er zou niet worden betaald voor mensen want dat is mensenhandel, contracten zouden worden gehonoreerd tot de laatste dag en ploegen zouden met alle mogelijke middelen gelijkwaardig worden gemaakt, zowel sportief als economisch, om de voorspelbaarheid van de einduitslag zo laag mogelijk te houden. Ook degraderen of promoveren zou niet bestaan of onderworpen zijn aan economische regels: met andere woorden, zolang je alleen sportief pech hebt maar je draagt bij aan het product, is er niks aan de hand.

Die competities bestaan en ze trekken veel toeschouwers, ze hebben een bezettingsgraad van tegen de 100 procent, een gemiddeld salaris van enkele miljoenen en het minimumsalaris van een CEO. Nog belangrijker: de pariteit (de kans om kampioen te worden voor verschillende teams) ligt er bijzonder hoog.

Geen van de regels hierboven is van toepassing op het Europees voetbal. Ooit wel, niet in mijn leven wellicht, maar ooit wel, omdat er geen weg terug is. De Europese voetbalbond UEFA heeft destijds met de Financial Fair Play (FFP) de aanzet gegeven tot regulering en laat dat nu een van de eigenschappen van regulering zijn: je kunt niet een beetje reguleren. Of je doet het goed, of je doet niks.

Na wat aarzelen opent de UEFA nu een onderzoek, mede ingegeven door de uitgestelde transfer van Kylian Mbappé naar Paris Saint- Germain. Die getalenteerde jongeman, die vorig seizoen tot volle wasdom is gekomen bij de voetbalclub van het prinsdom Monaco, zal vanaf volgend jaar de tweede duurste speler aller tijden zijn. Er wordt in twee schijven, over twee jaar gespreid, door PSG 145 miljoen euro betaald aan AS Monaco, meent de krant L’Equipe te weten, plus een eventuele bonus van 35 miljoen. Eventueel, want als Mbappé niet kan aarden in Parijs en daar geen deuk in een pakje boter trapt, wordt gewoon 145 miljoen betaald, vanaf volgend seizoen.

‘Vanaf volgend seizoen.’ In dat bijzinnetje zit de hele perversiteit van de Europese voetbaleconomie vervat. Mbappé kan namelijk niet meteen door Parijs worden gekocht, want die hebben al 222 miljoen euro vrijgemaakt om FC Barcelona te vergoeden voor Neymar. Verkoper FC Barcelona heeft daartegen achteraf klacht ingediend bij wel vijf verschillende instanties en gerechtshoven. Bovendien wordt de Neymar-transactie zeker het voorwerp van het onderzoek in het kader van die fameuze Financial Fair Play die bepaalt dat teams niet meer dan 30 miljoen euro verlies mogen maken over drie seizoenen.

No way dat PSG die som voor Neymar en het salaris (30 miljoen) kan verantwoorden, zelfs al wint het drie keer na elkaar de Champions League en laten we met zijn allen hopen dat dit niet één keer gebeurt. En nu komt ook nog eens Mbappé aanwaaien. De economische logica achter die waanzin is compleet zoek. De Franse Ligue 1, economisch het debiele broertje van het Europees topvoetbal, heeft nu vier transacties in de top twintig van de duurste inkomende voetbaltransfers, waaronder de twee duurste spelers ooit. En dat allemaal voor rekening van Paris Saint-Germain, dat net zijn vorige straf van de UEFA uit 2014 voor overtreding van diezelfde regels had afgehandeld.

Dat lijkt dus op termijn de richting uit te gaan van een geldboete (ze betaalden al 20 miljoen, maar geld is geen probleem), een paar jaar met een beperkte spelerskern Europa in (die straf kregen ze ook al) en wie weet de zwaarste straf van allemaal: uitsluiting van Europees voetbal. Blijkbaar heeft niemand in Parijs die Arabische eigenaars – PSG is de facto eigendom van de Qatarese staat – wegwijs gemaakt in die FFP.

Het zou evengoed kunnen dat ze geen boodschap aan al die Europese economische correctheid hebben, want van de week gingen ze dus ook Mbappé weghalen. Daarvoor gebruikten ze een trucje: ze gaan hem eerst een jaartje huren. Huurkoop, als het ware. Alle ogen zijn nu gericht op de UEFA. Die zou PSG kunnen verplichten om de 145 miljoen over vijf jaar voor Mbappé al dit seizoen in de boekhouding op te nemen.

Behalve de controleurs van de UEFA, heeft PSG nog een ander, groter probleem. De ploeg wekt al langer ergernis bij een aantal collega’s, maar nu zijn alle grote Europese tegenstanders unaniem in hun veroordeling. Het is voortaan Paris Saint-Germain tegen de rest van Europa.