Column Rugby World Cup in De Morgen van zaterdag 9 september 2023

Rugby World Cup

In welke soms brutale contactsport staan atleten van 148 kilogram op hetzelfde veld als spelers van 70 kilogram? Of reuzen van 2,08 meter samen met ukkies van 1,65 meter? In welke sport loopt dat meestal goed af, omdat de tegenstanders elkaar respecteren, en gaat ook niemand gratuit liggen alsof overreden door een bulldozer? En in welke sport wordt dat spektakel in het veld passioneel beleefd door fans van de twee teams die in dezelfde vakken zitten zonder de behoefte om elkander de hersens in te slaan?

Rugby.

Voetbal en rugby zijn halfweg de negentiende eeuw uit elkaar gegroeid en dat had (onder meer) te maken met hacking (neerhalen) en tripping (pootje lap). In het te ruwe rugby mocht dat nog, de sissy’s van het soccer wilden dat niet meer. Honderdzestig jaar later is neertrekken en pootje lappen uit het rugby verbannen.

In het voetbal is het vandaag tot ware kunst verheven om op het juiste moment iemand neer te trekken of een pootje te lappen en vooral om daarmee weg te komen. Nog een stapje verder in de evolutie van de voetbalmores is theatraal neergaan en zo een strafschop versieren of iemand een kaart aannaaien, een rode bij voorkeur.

Nog één om het af te leren: in welke contactsport wordt het ergerlijke gezeur tegen de scheidsrechter niet geduld?

Gisteren is de Rugby World Cup 2023 begonnen in Frankrijk. De RWC wordt nog maar voor de tiende keer georganiseerd en de eerste negen edities zijn door vier verschillende landen gewonnen: Nieuw-Zeeland en Zuid-Afrika (elk 3), Australië (2) en Engeland (1). De openingswedstrijd hebben we achter de rug, die was gisteren om 21.15 uur en zette thuisland Frankrijk tegenover Nieuw-Zeeland.

Nieuw-Zeeland is het grootste van alle kleine sportlanden in de wereld. In Tokio twintig olympische medailles voor 5,2 miljoen mensen, ga er maar aan staan. In het rugby is het de maat der dingen. Nooit heeft een kleiner sportland een grotere sport beheerst. De All Blacks, de Nieuw-Zeelandse rugbyselectie die een kruising is tussen FC Barcelona en een tankbrigade, zijn een nationaal symbool, een nationale trots, met een geschiedenis van meer dan honderd jaar.

Alleen zit de klad er een beetje in en de voortekenen zijn niet bepaald gunstig. Telkens als de All Blacks in West-Europa landen, brengen ze normaal een bezoek aan de begraafplaats Nine Elms aan de Helleketelweg in Poperinge. Daar, plot III in rij D, graf nummer 8, ligt sergeant Dave Gallaher, gestorven op 4 oktober 1917 op 44-jarige leeftijd aan verwondingen opgelopen bij de derde slag om Ieper, beter bekend als de slag om Passendale.

Kiwi’s met een rugbyhart – zijn er anderen? – die België aandoen brengen een bezoek aan Gallaher, de eerste captain van de eerste nationale rugbyselectie die onder de naam All Blacks naar Engeland reisde, daar iedereen leerde hoe rugby moest worden gespeeld en de reputatie van het meest dominante team ooit in de wereldsport vestigde.

Omdat hun uitvalsbasis voor dit WK Lyon is, zijn ze deze week niet verder geraakt dan de begraafplaats en het memoriaal van Longueval in de Somme, waar 1.205 Nieuw-Zeelandse soldaten begraven liggen. Tussen de graven werd de traditionele haka opgevoerd. Thuis, aan de andere kant van de wereld, zijn ze er alvast niet gerust op en niet alleen omwille van het doorbreken van de Nine Elms-traditie.

Sportief liep het dit jaar niet zoals het zou moeten. Alle wedstrijden ter voorbereiding werden wel gewonnen, behalve de laatste eind augustus. Op Twickenham, in Engeland, kregen de kiwi’s een 7-35-bolwassing van de Springboks, de Zuid-Afrikaanse selectie. Het was de zwaarste nederlaag sinds 1928 en ze staat symbool voor een groter probleem.

Het modelland Nieuw-Zeeland is sinds 15 juni van dit jaar officieel in recessie. Het moreel van de modale kiwi staat historisch laag. De Nieuw-Zeelandse rugbybond heeft op de economische situatie geanticipeerd door in zee te gaan met Ineos, 12,5 procent van de marketingrechten te verkopen aan Silver Lake (mede-eigenaar van City Football Group) en ook een contract aan te gaan met Altrad, wereldleider in industriële diensten.

De auteur van Black Gold, een boek over de uitverkoop van de All Blacks, noemt de marketingafdeling van de Nieuw-Zeelandse bond de grootste vijand van de All Blacks. Als de All Blacks geen wereldkampioen worden, doe dan maar de Springboks. Zuid-Afrika is de regerende wereldkampioen van Japan 2019. Het spel van de ‘Bokke’ is niet zo spectaculair als dat van de All Blacks, maar ze hebben sinds 2018 met Siya Kolisi een zwarte captain. Kolisi is een Xhosa, geboren in een township.

Nelson Mandela kijkt toe en ziet dat het goed is, althans op het rugbyveld.