
Voorbeeldfederatie
Die sportbond stond te boek als een voorbeeldfederatie. Bij de politiek, bij ‘den Bloso’, later Sport Vlaanderen, bij de media, bij de atleten en bij iedereen die de topsport in dit land een beetje van nabij volgde. Finaal ook bij de publieke opinie, die in Tokio een Belgische vrouw als een libel door het zwerk zag zweven en goud zag winnen.
De Gymfed was onder de dwingende impuls van toen nog Bloso ontstaan uit een fusie tussen ideologisch en soms zelfs religieus geïnspireerde turnbonden. Daar was wat getouwtrek aan te pas gekomen, maar toen het belang van een sterke bond ten behoeve van een sterke sport voorop kwam te staan, draaiden alle neuzen in dezelfde richting.
Tegelijk begon die bond aan een piramidale topsportwerking, met de clubs als basis, een topsportschool als opleidingsinstituut en een nationale ploeg als uithangbord. Ze kozen voor kwaliteit en niet langer kwantiteit. Ze organiseerden en brachten zelf geld in het laatje.
Uiteindelijk durfden ze ook in het trainerskader keuzes te maken. De brutale Nederlander Gerrit Beltman werd aan de deur gezet en daar verscheen in 2009 het echtpaar Marjorie Heuls en Yves Kieffer. Eentalige Fransen in Vlaanderen, met bewezen kunde én met het rugzakje van de meeste gymcoaches: keihard, op en af en toe over het randje. Hoe ze die problematiek hebben gemanaged bij de Gymfed verdiende aanvankelijk misschien niet direct een schoonheidsprijs, maar ze herpakten zich snel.
Dat imago van voorbeeldfederatie ligt nu in duigen. Door die ene rampzalige beslissing is de Gymfed een bende knoeiers die haar gelijke niet kent. Er zullen veel redenen zijn geweest om Heuls en Kieffer aan de deur te zetten, tenslotte hadden ze niet voor niks hun vooropzeg gekregen voor na Parijs 2024. Op geen tien maanden voor de Spelen je topcoaches van de ene op de andere dag de deur wijzen is dan weer op zijn zachtst gezegd lichtzinnig.
Er waren issues met geblesseerde gymnasten die recent op het WK toch aan de bak moesten omdat de kwalificatie als team voor de Olympische Spelen op het spel stond. Er waren ook wrijvingen, met het bestuur en met het management van de Gymfed, dat niet de body had om enerzijds Heuls en Kieffer partij te bieden en anderzijds een gefrustreerd bestuur af te houden, zoals Lode Grossen dat als algemeen directeur tot 2020 wel kon.
Sportief houdt dit ontslag geen steek. De gymnasten blijven verweesd achter want er is geen directe vervanging. Uithangbord Nina Derwael – je mag van haar sportieve kansen denken wat je wilt – werd als olympisch kampioene zelfs te kakken gezet.
Afgezien daarvan verdient een gouden trainersduo sowieso een andere behandeling. Zelfs al maken ze zich onmogelijk in de omgang door hun bewezen koppigheid, dan probeer je dat te managen. Dan roep je de hulp in van de hogere instanties, in het belang van de sport, in het belang van de atleten en met respect voor het vele belastinggeld dat in die topsport is geïnvesteerd.
Administratief, financieel en dus managementgewijs is het een al even waanzinnige beslissing. Hoeveel gymnastiek vangt, is niet duidelijk, maar dat zal richting de 2 miljoen euro per jaar gaan. Ondanks een eigen verdienmodel is er zonder Vlaams geld geen nationale gymnastiekploeg met olympische ambities.
Voor zover bekend is ook Sport Vlaanderen niet vooraf geraadpleegd. De grootste financier van het gymmodel viel compleet uit de lucht toen ze de beslissing vernamen. Of ze nog hebben geprobeerd het tij te keren, is ook niet duidelijk. Volgens alvast één bron waren de ontslagbrieven maandagochtend al aangetekend verstuurd en stond de Arenbergstraat voor een voldongen feit.
Financieel is dit een aanslag op de werking van de Gymfed, maar ook op het Vlaamse topsportbudget. Niet alleen hebben ze de coaches aan de deur gezet in hun opzegtermijn van twaalf maanden, nu moeten ze ook op zoek naar een stand-in. Die kwaliteit vinden op tien maanden van de Spelen lijkt onbegonnen werk. Dat zal geld kosten, zelf te betalen, en daarna moet opnieuw worden gezocht.
Bovendien bestaat de kans dat Derwael als olympisch kampioene genoeg hefboom heeft om af te dwingen dat ze bij Heuls mag blijven trainen, waardoor die apart zal worden vergoed terwijl ze voor haar vooropzeg ook wordt doorbetaald. Leuk detail: Sport Vlaanderen vergoedt/subsidieert eventueel de opzegging van trainerscontracten, maar alleen als die opzeg effectief wordt gepresteerd.
Aan dit rampzalige verhaal zit maar één goede kant: wellicht beseft nu ook de politiek dat de autonomie van de sportbonden inzake topsport niet meer van deze tijd is.