Cian U.

Het is te hopen dat Cian Uijtdebroeks nooit waarmaakt wat de kenners in hem zien. Althans vanuit het standpunt van de buitenlandse wielercommentatoren. Wietebruks, Ooitebrooks, Whateverfromthebrook, die worstelden sowieso al met Belgische en Nederlandse namen.

Vanuit Belgisch oogpunt daarentegen leren we best die naam gewoon foutloos schrijven. De jongen is een man geworden; hij is hier en hij zal hier nog wel even blijven. Laten we dus vooral hopen dat hij juist wel waarmaakt wat kenners in hem zien en dat de maand december 2023 geen zwart laatste hoofdstuk wordt van het jaar van zijn doorbraak.

Uijtdebroeks leerden we allemaal kennen in de Vuelta van afgelopen zomer toen hij bergrit na bergrit voorin meestreed en uiteindelijk zevende zou eindigen, ware daar niet de vervelende Rus Aleksandr Vlasov die nota bene bij hem in de ploeg reed maar hem alsnog op slinkse wijze van die zevende plek verdrong met zeven seconden. Hij eindigde wel ruim zeven minuten voor onze pibe de oro Remco Evenepoel.

2023 is het jaar van de wielertransfers geworden. Die van Remco E. mislukte grandioos en heeft diepe wonden geslagen. Die van Cian U. lukt (voorlopig?) en heeft ook diepe wonden geslagen.

Drie jaar geleden verscheen op Sporza een kort interview met de toen zeventienjarige junior Uijtdebroeks, die voor het eerst mee op stage was met zijn nieuwe ploeg Bora-Hansgrohe. Uit dat interview bleek dat hij zelf had gekozen voor die ploeg nadat alle WorldTour-teams voor zijn deur hadden gekampeerd. Bij manager Ralph Denk en trainer Dan Lorang had hij “het beste gevoel van allemaal”.

In 2022 is hij bij Bora-Hansgrohe prof geworden en in 2023 lieten ze hem al een grote ronde rijden. Inzake kansen kon de jonge renner, die in februari nog 21 moet worden, alvast niet klagen.

Er is de laatste week veel verschenen over het hoe en waarom van zijn zelfgeforceerde transfer naar Visma-Lease a Bike. Het materiaal was niet goed, de trainingen waren niet top, de ploeg lag hem niet, hij zou gepest zijn. Enfin, het goede gevoel was weg, redenen genoeg om eenzijdig zijn contract op te zeggen zoals dat volgens de (rare en manke) Belgische wetten nu eenmaal kan. Toen hij er drie jaar geleden voor vier seizoenen tekende, heette het nog dat de begeleiding top was en op maat van het groeiproces van een jonge renner.

Dat ze hem omwille van zijn gedrevenheid in die ploeg af en toe in het ootje zullen hebben genomen, ongetwijfeld. Zoiets behoort tot het teamproces en de ontgroening. Zolang het geen Reuzegom-trekjes krijgt, moet een jonge atleet daar tegen kunnen. Hoe ook, van een band of brothers zoals ze daar zich afficheren bij Bora was alvast geen sprake.

Toch lijkt in deze saga veel, zo niet alles terug te voeren op een financiële kwestie, waarbij de Nederlanders hem beduidend meer te bieden hebben dan de Germanen, die hem aan zijn vierjarig contract willen houden. Rolf Aldag, de nummer één onder de sportdirecteurs bij Bora, gaf gisteren nog uitleg en noemde Uijtdebroeks “zeer intens om mee samen te werken”. Tegelijk vond hij de move van de jonge renner erg verstorend voor het wielrennen.

Aldag heeft gelijk. Een renner, of eender welke atleet, die bij zijn volle verstand een contract tekent en daar om onduidelijke redenen sneller vanaf wil heeft meestal het gelijk niet aan zijn kant. Net zoals bij Wout van Aert zal het geld kosten om van onder dat contract uit te komen. De les is alvast dat het dom is om op je zeventiende jezelf vier jaar te binden aan een ploeg.

De les kan nooit zijn dat het wielrennen een systeem moet invoeren van transfers zoals in het voetbal. Patrick Lefevere weet niet waarover hij praat als hij dat propageert. Of hij ziet plots miljoenenvisioenen om zijn nakende uitstap verteerbaarder te maken, dat kan ook. Voor eens en voor altijd: de betaalde transfer in het voetbal is illegaal. De betaalde transfer in het voetbal wordt gedoogd omdat elke poging om die onwettig te laten verklaren voor het Europees Hof – succeskans 100 procent – door het voetbalbestel wordt afgeblokt of afgekocht.

Een arrest dat de betaalde transfer als pure mensenhandel verbiedt is een kwestie van tijd en dus geduld. Van alle sporten is voetbal is de enige die zogezegd niet zonder kan. Wat ongeveer klopt, want de meeste teams dempen hun financiële putten met de import-export van talent. Voor het armlastige wielrennen, waarin drie puissant rijke overheden teams bezitten, is een transfersysteem de rechte weg naar het morele en financiële failliet. Een vastgelegde opleidingsvergoeding tot 23 jaar, daar valt dan weer wel veel voor te zeggen.