Column Het Proces in De Morgen van 25 maart 2024

Het Proces

Voor de rechtbank van eerste aanleg, meer in het bijzonder voor de Eerste Kamer – Quatre Brasstraat 13 in Brussel, zaal zeven voor wie er bij wil zijn – staat deze ochtend iets te gebeuren wat redelijk ongezien is voor de sportjournalistiek. Royal Sporting Club Anderlecht dagvaardt er een journalist van Humo omdat die een verhaal over Anderlecht zou hebben geschreven dat bol staat van de onwaarheden, zo beweert althans Anderlecht.

De journalist heet Jan Hauspie. Hij begon zijn inmiddels dertigjarige carrière bij deze krant, verhuisde dan naar Sport/Voetbalmagazine, heel even Sport International Nederland en België en later terug Sport/Voetbalmagazine, om vervolgens bij Humo terecht te komen. Een mooi en onbesproken parcours in de hoofdklasse van de sportjournalistiek, zeg maar.

Voor de volledigheid nog deze disclaimer: Humo, zoals u misschien weet, maakt deel uit van DPG Media, waar ook deze krant toe behoort. Meer zelfs, de twee redacties zitten op dezelfde verdieping in het prachtige DPG-gebouw aan het Centraal Station van Antwerpen.

U moet het niet geloven, maar die collusie is niet de reden van deze column. Was dit een collega van de Krant van West-Vlaanderen overkomen, de column zou dezelfde zijn. De verontwaardiging over de démarche van Royal Sporting Club Anderlecht ook.

Het bewuste verhaal verscheen meer dan een jaar geleden, toen iedereen in de sportmedia de meest onwaarschijnlijke dingen hoorde over het reilen en zeilen bij ’s lands voetbalinstituut, op dat moment afgegleden naar een bedenkelijk sportief niveau.

Paleisrevoluties volgden elkaar in sneltempo op, het personeelsverloop viel haast niet meer bij te houden en de prestaties waren ondermaats. Het verhaal in Humo was een mooie bloemlezing van wat Anderlecht-volgers hadden opgevangen over de gang van zaken in Neerpede.

Zelfs ondergetekende – geen habitué van Anderlecht – kende 80 procent van de verhalen in het Humo-artikel. Opgeschreven met een zwierige en soms penetrante pen, stond Anderlecht hiermee wel aardig in zijn blootje.

Dat had Anderlecht niet graag. Meer in het bijzonder de voorzitter van Anderlecht, Wouter Vandenhaute. De mediamagnaat was op 28 mei 2020 aangesteld door Marc Coucke, zijn voormalige tegenstander en zelf Anderlecht-voorzitter, tot hij het gedoe met supporters en media moe was.

Vandenhaute was tot dan eigenaar van een spelersmakelaarsbureau. Zelfs na de verkoop van die aandelen bleef dat een vreemde combinatie. Om de financiële zorgen van Anderlecht op te lossen, zo leert Wikipedia, werd Vandenhaute eind 2021 mede-aandeelhouder van de club. Samen met zakenpartner Geert Duyck kocht hij via hun gezamenlijke vennootschap Mauvavie een kwart van de aandelen voor 24 miljoen euro.

De dagvaarding – negen pagina’s lang – komt ongetwijfeld uit de koker van voorzitter-eigenaar Wouter Vandenhaute. Ze bevestigt deze omschrijving door een (het spijt ons zeer) anonieme bron: “Wouter is een klein manneke met een heel groot ego, maar vooral zeer lange tenen.” Dat was bekend bij journalisten en de meeste sportjournalisten kenden ook de meeste anekdotes die in het Humo- verhaal verschenen.

Het grootste deel van onze beroepsgroep is evenwel zo verstrengeld met het incestueuze voetbal, dat ze liever gniffelend de verhalen aan elkaar doorvertellen in plaats van ze op te schrijven of te melden, zoals een journalist hoort te doen, en zoals Humo deed. Daarom, en uit schrik voor de toorn van Neerpede, wordt bij deze intimidatiepoging van een collega door de voetbaljournalisten de andere kant opgekeken in plaats van Anderlecht aan te pakken.

De dagvaarding kan het best worden samengevat als spijkers op laag water zoeken. Zoals het argument dat Humo fout was om te beweren dat Vandenhaute 500.000 euro factureert aan Anderlecht terwijl het ‘maar’ 420.000 euro is. Dat niet alles 110 procent accuraat is in een verhaal dat op basis van vertrouwelijke gesprekken – waaronder met Vandenhaute – tot stand is gekomen, dat is inherent aan onderzoeksjournalistiek.

Met deze dagvaarding tonen Anderlecht en Vandenhaute zich van hun slechtste, en vooral smalste kant. Ze vragen provisioneel 1 euro materiële schadeloosstelling en 25.000 euro morele schadevergoeding. Over een maand, twee misschien, weten we of die intimidatie heeft gewerkt.

Het is te hopen dat de rechter in dit kafkaiaans proces het verstand heeft om het bronnengeheim als heilig te beschouwen. Misschien moet Humo – waar nota bene Vandenhaute zijn mediacarrière begon – in dat geval maar eens denken aan een tegenvordering voor tergend en roekeloos geding.