Diversifiëring

Het was nu een keertje rustig. Geen rondgestuurde videootjes en appjes met bezwarend materiaal, geen speler die de selectie verdeelde, geen gedoe en een bondscoach boven alle verdenking…

De hypergetalenteerde Les Bleus leken op missie: in de finale Engeland, Duitsland, Spanje of wie dan ook op 14 juli even opzijzetten en 24 jaar na Euro 2000 een derde Europese titel ophalen en daarmee op gelijke hoogte komen van (West-)Duitsland en Spanje.

En dan was er die persconferentie van vorige zondag. Marcus Thuram was het eerst en het felst. “We moeten zorgen dat het Rassemblement National (van Marine Le Pen, HVDW) niet ‘passeert’.” Vervolgens kwam de kapitein van de ploeg aan het woord, de pas gearriveerde superster van Real Madrid, de enige echte Kylian Mbappé.

Hij pleitte eerst voor eenheid in het land, vervolgens was hij tegen ‘extremen’ en ten slotte zei hij schouder aan schouder te staan met zijn maat Thuram. Veel duidelijker kon niet, maar omdat hij het RN niet vermeldde kozen veel media ervoor om zijn uitspraken als verzoenend, soms zelfs in tegenspraak met Thuram, voor te stellen.

Franse internationals die zich mengen in een ander debat dan het sportieve, het doet denken aan vorig jaar. Volgende week, op 27 juni, is het een jaar geleden dat de Franse politieagent Florian M. de zeventienjarige Nahel Merzouk doodschoot in een auto toen die wilde wegrijden bij een controle. Het gevolg: gewelddadige protesten en de Parijse voorstad Nanterre die een week lang brandde.

Na de dood van de Frans-Algerijnse jongen namen de (zwarte) internationals Kylian Mbappé, Jules Koundé, Mike Maignan en Aurélien Tchouaméni het racisme bij de Franse politie op de korrel. Koundé ging nog een stap verder en beschuldigde de media van desinformatie en medeplichtigheid. Toen hij daarop werd gevild op sociale media bleef hij uithalen naar le système.

De gebroken neus van Mbappé mag dan nog net iets urgenter zijn, Frankrijk is sindsdien verdeeld over die politieke stellingnames van Mbappé en Thuram. Mbappé liet overigens uitschijnen dat hij hierover met de ploeg had gesproken en hun instemming had. Waarop rechts Frankrijk fulmineerde dat de nationale ploeg vooral moest voetballen en als ze dan toch wat te melden had over iets anders dan voetbal, ze de belangen moest dienen van de meerderheid en de natie.

De heftigste reacties waren nog verder rechts van het centrum te vinden: die migrantenploeg kan onmogelijk Frankrijk vertegenwoordigen. En toen viel het begrip ‘le grand remplacement des Bleus’, iets wat bij ons zou klinken als ‘de omvolking van de Rode Duivels’.

Dat zagen we eerder in Duitsland, waar figuren van de AfD zich al in 2016 openlijk distantieerden van hun ‘volksvreemde’ nationale selectie. Het ging toen zelfs zover dat ze hun leden vroegen de repen Kinder-chocolade met daarop de zwarte Jérôme Boateng en de geboren Turk Ilkay Gündogan te boycotten.Voorafgaand aan dit EK werd in Duitsland een poll opgezet met als vraag hoeveel niet-Duitse spelers de Mannschaft mocht tellen. De aanleiding was onder meer Gündogan die voor dit EK in eigen land de kapiteinsband van de Mannschaft draagt. Hij is sinds 2018, toen eerst Boateng en daarna Sami Khedira de band droegen, de derde captain ooit met niet-Duitse roots. Overigens, de Duitsers tellen zes spelers met niet-Europese roots in de selectie, zeven volgens de AfD die de Turk Gündogan meetelt.

De diversifiëring van de nationale selecties heeft zich doorgezet deze eeuw. Vooral het aanbod aan niet-blank/wit spelerspersoneel met niet-Europese roots valt op. Tien van de 24 aanwezige landen hebben minstens één voetballer met een kleurtje mee naar het EK. Wat ook impliceert dat veertien landen maagdelijk wit zijn. Elf daarvan komen uit Oost-Europa. Denemarken en Schotland zijn de uitzonderingen uit West-Europa. Het veertiende land met een ‘volkseigen’ selectie is Turkije.

Het meest gekleurde land is Frankrijk met 19 op 25, daarna komen Nederland met 16, Engeland met 11 en zowaar de Rode Duivels met 10. Engeland en België zijn de landen die deze eeuw hun selectie het snelst hebben zien verkleuren.

Op Euro 2000 hadden Engeland en België respectievelijk drie en twee spelers (de Mpenza’s) met niet-Europese roots in de ploeg. Frankrijk, Nederland, Engeland en België samen hadden in 2000 22 spelers van kleur, een kwarteeuw later zijn er dat 56. Wie Spanje donderdag zag en België (op een goede dag) ziet aanvallen, kan dat onmogelijk betreuren.