‘Het Arrest Diarra’

Het is ingewikkeld maar soms moet het ingewikkeld en daarom moeten we het nog eens hebben over die uitspraak van het Europees Hof over de voetbaltransfer. Misschien is het besef nog niet helemaal doorgedrongen dat de hemel op de voetbalhoofden is gevallen, feit is dat de voetbalbusiness na 4 oktober 2024 nooit meer zal zijn wat die is geweest.

Oké, hier gaan we: de bepalingen rond het ITC en de RSTP van de FIFA zijn aan herziening toe en moeten in lijn worden gebracht met de Europese regel- geving.

ITC? Staat voor internationaal transfercertificaat. RSTP? Dat staat voor Regulations on the Status and Transfer of Players. FIFA kent u wellicht, dat is de wereldvoetbalbond die nu een beetje struisvogel speelt en de kop in het zand steekt.

Eerst nog wat ingewikkelds: de zaak-Diarra, genoemd naar de speler die na zijn vertrek bij Lokomotiv Moskou niet bij Charleroi terechtkon omdat een te hoge verbrekingsvergoeding werd gevraagd, is met de uitspraak van het Europees Hof (CJEU in het jargon) niet ten einde.

Het CJEU antwoordde op een prejudiciële vraag van het Hof van Beroep in Mons. Daar, in Mons of all places, zal de rechter op basis van wat de CJEU heeft geoordeeld, zijn vonnis vellen.

Wat dat aspect betreft, lijkt deze zaak erg op die van Jean-Marc Bosman die begon in 1990 en eindigde in 1995. Lassana Diarra begon eraan in 2015 en heeft tien jaar later gelijk gekregen. In Mons, alweer in België zoals destijds met Bosman in Luik, zal het voetbalbestel spitsroeden lopen.

De FIFA meent dat er maar weinig aan de hand is en dat de transferbepalingen de toets van de wettelijkheid hebben doorstaan. “Slechts twee puntjes zijn voor discussie vatbaar”, aldus het commentaar.

Dat zijn klinkklare nonsens want die twee puntjes zijn juist de pilaren waarop het hele systeem van handel in voetballers is gebaseerd, en waarmee de macht bij de clubs ligt/lag om de spelers als koopwaar aan te bieden.

De houding van FIFA staat in schril contrast met die van de spelersvakbond FIFPRO. Die laatste club had ooit al eens de FIFA en hun mensenhandel bij de keel maar toen ze konden doorknijpen, losten ze hun greep. Tot vandaag weet niemand exact waarom ze toen bakzeil haalden.

Vooraanstaande juristen in sportrecht, als ze niet voor het voetbalbestel werken en de affaire-Diarra namens hun broodheren minimaliseren, spreken over een aardverschuiving. Over de hele wereld zullen in alle cursussen sportrecht of sporteconomie nieuwe slides opduiken met als laatste datum 4 oktober 2024, en in hoofdletters Het Arrest ‘Diarra’.

In deze is het interessant om de juiste juristen te aanhoren. Eén daarvan is Antoine Duval, senior researcher van het Asserinstituut in Den Haag. Hij las vrijdag al het hele arrest en dat is een wereldprestatie. Op X (@Ant1Duval) kan u zijn analyse volgen en als u nog niet gelooft dat de hele zaak op de schop gaat, blijf dan gerust in uw parallel universum.

Een van de meest opmerkelijke conclusies van alle waarnemers is dat vooral de spelers en hun makelaars (of agents in het jargon) nu de macht hebben. Dat is lichtjes vooruitlopen op de feiten en die conclusie houdt vooral geen rekening met de begeleidende maatregelen die nodig zullen zijn om het voetbalbestel in het gareel te houden.

Dat zal nog de grootste fall-out zijn van de beslissing van het Europees Hof: het voetbal kan nu niet anders dan regulerend optreden binnen het wettelijk Europees kader. Dat zou al op heel korte termijn kunnen resulteren in een loonplafond, strenge financiële eisen inzake bedrijfsvoering, herverdeling van talent en middelen ten einde competitief evenwicht te realiseren.

Op langere termijn zal het ook leiden tot die onterecht zo gevreesde superliga, waarbinnen gelijk- gezinde clubs met duidelijke afspraken hun eigen competitie inrichten.

Het is juist de afschaffing van de remmende maat- regelen op spelersverloop die in de Verenigde Staten heeft geleid tot het NBA-, NFL- en NHL-model van vandaag. Het zal nog wel even duren vooraleer we hier in Europa aan toe zijn en misschien wordt het zelfs een wereldwijde superliga, maar dat de nationale competities binnen afzienbare tijd zullen overvleugeld worden door een permanente supranationale competitiestructuur lijkt een kwestie van tijd.

Wat het ontsporen van de salarissen betreft en de verdiensten van de makelaars, daar is makkelijk een mouw aan te passen, zeker in België. Gebruik het vrijgekomen geld om voetballers fiscaal en parafiscaal te behandelen zoals andere werknemers. En als er nog wat over is, gebruik de rest om de maatschappelijke kost zoals ordehandhaving door het voetbal te laten betalen en niet langer door de maatschappij.