Rule Britannia

Waarover zou Sir Jim Ratcliffe zich dezer dagen de kop breken, denkt u, en waar zou hij zoal uithangen?

Niet over de problemen binnen zijn wielerteam met de wilskrachtig weerbarstige Tom Pidcock en dus was hij dit weekend niet aan het Como-meer.

Ook niet over de vraag of die door hem zo sympathiek bevonden Erik ten Hag al dan niet de beste coach is voor Man United en dus was hij ook niet in Manchester.

Ineos is een industrieel concern met sportbelangen in voetbalclubs als Man United, FC Lausanne Sport en OGC Nice, heeft een flinke vinger in de pap bij het F1-team Mercedes, is hoofdsponsor van het Nieuw-Zeelands nationaal rugbyteam, de All Blacks, en van het NN Running Team met Kipchoge. Daarnaast is Ineos de enige eigenaar van wielerteam Ineos-Grenadiers en van de Ineos Britannia III.

Dat laatste project, een zeilboot, probeert sinds zaterdag de oudste sporttrofee van de wereld te winnen namens Groot-Brittannië. Zodoende hangt Sir Jim Ratcliffe – marktwaarde ongeveer 15 miljard euro – al een tijdje nagelbijtend rond in Barcelona.

In 1851 waren de Britten samen met de Amerikanen de twee enige stichtende leden van een zeilwedstrijd die moest uitmaken welk land de meest performante vloot had. De Britten verloren meteen de eerste editie en konden ook in de 173 jaar nadien nooit winnen.

De wedstrijd wordt gevaren tussen twee boten, het zogeheten match racing. De laatste keer dat een Brits ‘syndicate’ in de buurt kwam van de trofee was in 1964 toen de Sovereign kansloos verloor van de Amerikanen van Constellation. Daar moest verandering in komen. Rule Britannia, Britannia rules the waves, maar dan echt, zo vond Jim Ratcliffe en hij maakte 130 miljoen euro zakgeld vrij om een competitieve boot te bouwen.

Voor de 36ste editie had hij al eens een boot, maar die voldeed net niet en werd toen in de halve finale geklopt door de Italianen die deze keer wel het onderspit moesten delven. Deze Britse AC75, de Britannia III, werd mee ontwikkeld door Mercedes-ingenieurs. De 37ste America’s Cup tussen de Nieuw-Zeelandse titelverdediger Team Emirates en de Ineos Britannia kondigde zich daardoor aan als de spannendste van de laatste edities.

Voor de tweede opeenvolgende keer wordt met AC75-boten gevaren. Die zijn exclusiever dan F1-auto’s. Van de AC75, speciaal ontwikkeld voor de America’s Cup, vandaar AC, bestaan er maar veertien in de hele wereld. Het substantief boot doet de AC75 redelijk wat oneer aan.

In het echt zijn het eerder hoogtechnologische watervliegtuigen die boven het water scheren. Als het u interesseert – het zou u moeten interesseren als u om topsport geeft – kijk dan eens op de site van America’s Cup. Of op YouTube. Ook de NOS toont beelden.

Aan spektakel geen gebrek. De AC75 is een monohull (één romp) met aan de zijkanten vleugels, de inklapbare hydrofoils. Het hoeft niet eens heel hard te waaien vooraleer die boten zich uit het water heffen. De hoogst gemeten snelheid van een AC75 lag net boven de honderd kilometer per uur.

De Nieuw-Zeelandse boot heet de Taihoro, wat in het Maori betekent ‘zo vloeiend als de zee tussen aarde en hemel’. Bijna was de vloeiende Taihoro er niet meer. Toen die in augustus na een oefenrace uit het water werd getild, begaf de kraan het en plofte de boot van honderd miljoen van zeven meter hoog terug in het water waardoor de romp werd beschadigd.

De America’s Cup is een competitie met meestal meer spanning vooraf dan wanneer de boten op het water liggen. Ook intriges maken deel uit van het scenario, niet het minst omdat de titelverdediger de plek waar wordt gezeild, het boottype en de reglementen mag kiezen. Zo verordonneerde titelhouder Nieuw-Zeeland voor deze editie dat de titelverdediger mocht deelnemen aan de eliminatiewedstrijden vooraf.

Dat is voor het eerst. Alle vorige edities kwam de titelverdediger die automatisch geplaatst was voor de finale, pas in die finale in actie. Nu konden de Kiwi’s rustig mee warmdraaien. Dat vond met name de Engelse skipper Ben Ainslie (de meest gemedailleerde olympische zeiler ooit met onder meer vier keer goud) maar heel raar.

Met Ainslie hebben de Nieuw-Zeelanders, die deze eeuw drie van de zeven edities wonnen, nog een eitje te pellen. Ainslie kwam in de Cup van 2013 de tacticus vervangen van Team Oracle toen die 8-1 in het krijt stonden tegen de Nieuw-Zeelandse boot. De Amerikanen wonnen de spannendste editie ooit met 9-8, met dank aan het genie van een Brit.

Of dat genie voor deze editie zal volstaan is maar de vraag. Na twee dagen racen staat het 3-0 voor de Nieuw-Zeelanders. Wie het eerst zeven keer als eerste finisht, wint de trofee.