Column Atletiek Vlaanderen in De Morgen van maandag 28 oktober 2024

Atletiek Vlaanderen

Het is hommeles in het Vlaamse atletiekwereldje en dat is al een tijdje. Vorige week hoorden we ervan omdat Jacques Borlée leegliep in Het Nieuwsblad. Hij had het helemaal gehad met de Hollandse dictatuur: Rutger Smith en Bram Peters, weg ermee. Nou nou.

Borlée kreeg destijds onderdak in Vlaanderen – bij de bond Atletiek Vlaanderen en dus ook bij het betoelagend agentschap Sport Vlaanderen – nadat hij zich onmogelijk had gemaakt bij de Franstalige afdeling van de Belgische atletiek. En voor de volledigheid, hij is de estafettecoach die met de Belgian Tornados ettelijke finales liep en medailles won. Na de Spelen van Parijs gaf hij die bevoegdheid terug, maar blijkbaar wil hij nog zijn zegje doen over wie hem opvolgt en niet alleen daarover. Zo ambieerde hij plots een nieuwe carrière als voorzitter van de Franstalige atletiekfederatie maar werd niet verkozen.

Sindsdien is hij op oorlogspad en hij heeft een aantal trainers meegekregen. Drieëntwintig onder hen hebben een open brief ondertekend met klachten over de werking en vooral de plannen van Smith. Daaraan werd de eis gekoppeld om estafettecoördinator Peters te ontslaan. In een krant schreef een commentator dat de nieuwe minister van Sport van bij haar aantreden een crisis op haar bordje kreeg die haar aandacht mocht krijgen. Mijn advies aan de minister van Sport Annick De Ridder: laat ze maar eens goed ruziemaken, ze hebben daar een patent op in die sport vol van ego’s, en bekijk het voorlopig van een afstand.

De plannen van topsportcoördinator Smith zijn verregaand, bruuskeren wellicht her en der, maar het alternatief is aanmodderen zoals er al dertig jaar wordt aangemodderd en geld verspild. Verandering roept altijd weerstand op en de plannen van Smith om te centraliseren in Gent, kennis te bundelen en daardoor meer middelen vrij te maken voor de omkadering van de topatleet houden steek.

Dat is ook de houding van Sport Vlaanderen en de reactie van de voorzitter van Atletiek Vlaanderen Gery Follens. Die wees erop dat de hele operatie in het belang van de atleet en de sport is, dat er nog overleg zal worden gepleegd. Hij voegde er fijntjes aan toe dat het geen toeval is dat de meeste ondertekenaars in het verleden langs de kassa zijn gepasseerd en misschien bang zijn dat dit in de toekomst enigszins zal veranderen.

De Vlaamse atletiek mag dan een recordaantal atleten hebben gehad op de Olympische Spelen, dat betekent niet dat er efficiënt is gewerkt. Atletiek in Vlaanderen was en is een verhaal van eilandjes, met als eerste doel aan genoeg middelen geraken om in hun eigen kleine hoekje hun eigen topsportentiteitje te onderhouden.

Atletiek is een individuele sport, maar hier is sprake van extreme versnippering en die heeft haar roots in het verleden. De baronieën van weleer zijn niet weg. De grootste baronie en geldverspilling heette destijds Atletiek Vlaanderen en bestond als parallel subsidieproject voor wie niet goed genoeg was om als topsporter bij de Vlaamse Atletiekliga (VAL) betoelaagd te worden door Bloso, later Sport Vlaanderen. Atletiek Vlaanderen verloor uiteindelijk zijn subsidies, werd opgeheven en later nam de VAL de naam Atletiek Vlaanderen over.

Blijkbaar is er nadien weinig veranderd als je de bevoegde instanties mag geloven. Her en der in het land ontstonden trainingsgroepjes met elk hun eigen omkadering en financiering. Gevolg: haast permanent geweeklaag over te weinig middelen. Soms gunden ze elkaar het licht in de ogen, soms keken ze elkaar niet aan en evenveel keer bestreden ze elkaar.

De weerstand tegen één topsportcentrum in Gent is kortzichtig. Als dat in Frankrijk en in Nederland in één centrum kan, dan zeker in Vlaanderen. De weerstand tegen Smith en de Nederlandse estafettecoach die hij aantrok is dan weer zielig en heeft meer te maken met de Belgische aversie voor ‘Ollanders’ dan bekommernis om het topsportbeleid.

De weerstand is overigens niet unaniem. Een aantal trainers heeft die brief maar deels ondertekend, een aantal anderen integraal. Onder de ondertekenaars zijn er die met Franstalige toppers werken en dus niet betrokken zijn. Of die gepensioneerd zijn. Of die destijds royaal uit vier verschillende ruiven aten. Die zouden allemaal beter zedig zwijgen.

Het argument dat een goed functionerend systeem nu overboord wordt gegooid is compleet naast de kwestie. Overigens, dat ‘goed functionerend systeem’ heeft één medaille opgeleverd (neen, we gaan Bashir Abdi echt niet meerekenen): de zevenkampster Noor Vidts. Zij en haar trainer Fernando Oliva (geen ondertekenaar) zien er alvast geen graten in om de switch naar Gent te maken.