Rwanda 2025

Sportcompetities die nieuwe markten aanboren, de eerste poging daartoe dateert van een goeie dertig jaar geleden en was ook de succesvolste. Althans, zo staat het toch in de handboeken beschreven als ze het over de Amerikaanse basketbalcompetitie NBA hebben en haar expansie in 1992 naar Europa en de wijde wereld via het eerste en enige echte Dream Team.

In de praktijk valt dat mee – of tegen, zo u wilt -, dat ‘succesvol’. De laatste keer dat de NBA inzage gaf in de overzeese rechten ging het om 400 miljoen euro per jaar, waarvan driekwart uit China kwam. Zevenenzestig contracten met kleinere markten, vooral in Europa, brachten ocharme 75 miljoen op. Ter vergelijking: de Premier League verkoopt haar voetbalcompetitie buiten Groot-Brittannië voor 2,2 miljard. Dat is nog eens een expansie.

Op een totaal andere schaal heb je de amechtige pogingen van het veldrijden om internationaal door te breken. Gisteren zat dat circus met de wereldbeker in Dublin godbetert. Waren aanwezig: haast iedereen die tot nog toe het veldritseizoen heeft gekleurd in Vlaanderen en wijde omstreken. Waren afwezig: de drie tenoren van het veldrijden die niet langer veldrijden, of toch niet als hoofdbekommernis. Ook afwezig: publiek.

Je zult geen andere sport vinden die denkt dat ze een nieuwe markt kan aanboren zonder inzet van de grootste publiekstrekkers op een plek waar ze geen hol geven om je sport. Wielrennen wil nog altijd niet beseffen dat het een regionale sport is met een soms grote fanbase in de eigen schoot en een bijzonder kleine, fanatieke fanbase in een aantal andere landen. Dat zal nooit veranderen en dat hoeft ook niet. Wielrennen is voor West-Europa wat American football is voor de VS: regionaal amusement.

Toegegeven, die laatste vergelijking is zwaar bij de haren getrokken. Hoewel niet bekend wat veldrijden economisch betekent, komt het wellicht niet in de buurt van de 20 miljard dollar die de 32 NFL-teams vorig jaar hebben omgezet. Als het vijfduizend keer minder is, 4 miljoen dus, zal het al mooi zijn. Het verhaal van de NFL kan wel een les betekenen: zorg vooral dat je groot bent, blijft en nog groter wordt in je thuismarkt.

Wielrennen heeft een patent op misplaatst sportief expansionisme. Volgend jaar willen de UCI en enkele postkoloniale goudzoekers naar Rwanda om daar een WK te organiseren. Je vraagt je af: waarom Kigali, waarom Rwanda?

De website van de organisatie heeft op die vraag een antwoord verzonnen: omdat de fiets een populair vervoermiddel is in Rwanda. Dat is een extreem belachelijke reden. De fiets is belangrijk in heel Afrika en dat heeft niets met liefde voor de fiets te maken, maar alles met de armoede en de fiets als vervoermiddel bij uitstek van de armen.

Die keren dat ik in donker Afrika was (Burkina Faso, Kenia, Congo) vervloekten onze Afrikaanse chauffeurs alle fietsers en reden hen zelfs van de weg met de melding dat fietsers geen wegentaks betaalden en bijgevolg op het asfalt niks te zoeken hadden. (Idem in het blanke Texas overigens.)

Er staat ook bij dat wielrennen populair is in dat land. Kan best, maar hier is sprake van een wereldkampioenschap en wie een Rwandese wielrenner kan opnoemen, mag nu opstaan. Eén Eritreeër kennen we, hij heet Biniam Girmay. Voor zover bekend is nooit overwogen om met het wielercircus naar Asmara te trekken. Neen, Kigali, daar moet het volgend jaar gebeuren.

Enkele bonden hebben nu al laten weten dat ze hun selecties zullen beperken tot het hoogst nodige. Het zijn niet van de minste. Denemarken, altijd al een kaper van medailles in de jongeren- en beloftecategorie, komt alleen met profs. België heeft ook laten weten dat het zal snijden in zijn selecties en in de omkadering.

Beide bonden klagen de dure trip en vooral het erg dure logies aan. Daarop kwam een reactie, niet van de Rwandese wielerbond Ferwacy, ook niet van de wereldwielerbond UCI, maar van Christophe Impens of all people, van Golazo of all businesses. Dat we als Europeanen niet moeten klagen dat we een keertje naar Afrika moeten. Want dat die arme Afrikanen (vier in de WorldTour in 2024, allemaal in dienst bij Europese ploegen en de meeste wonend in Europa) altijd weer de omgekeerde trip naar Europa moeten maken. En dat prijsstijgingen nu eenmaal bestaan en volgens Impens heet dat economie.

Hotelkamers die plots tien keer meer kosten is geen economie maar afzetterij. Helemaal als je weet dat Golazo (onder meer met dochterbedrijf en hospitalitypoot Gracias) als partner samen met de ASO en de lokale machthebbers in een postkoloniaal monsterverbond mee de koek verdelen.

(Enkele dagen later raakte bekend dat de nieuwe overzeese rechten voor de EPL 2,6 miljard euro per jaar gaan bedragen vanaf volgend seizoen.)