Column Volksgericht in De Morgen van maandag 25 november 2024

Volksgericht 

Nog maar twee voetbalcoaches ontslagen. Zo stond het vorige week op een sportpagina ergens in een krant. En een dag later werd de derde ontslagen, Óscar García bij OH Leuven.

Volgens de gespecialiseerde pers is er een grote kans dat de vierde kop deze week rolt. De in extremis verloren wedstrijd tegen Israël op die mistige herfstavond in dat lege stadion in Boedapest in die onzinnige Nations League heeft die gespecialiseerde pers en hun analisten doen besluiten dat de maat vol is: bondscoach Domenico Tedesco moet weg, en beter snel.

De dynamiek achter het ontslag van een clubtrainer is redelijk duidelijk, maar daarom niet eenduidig. Altijd spelen wel de resultaten op de achtergrond. Altijd zullen ook de kleedkamer, of althans de cruciale figuren in die kleedkamer, het laatste woord hebben in die beslissing.

Bij een bondscoach ligt dat enigszins anders. Uiteraard blijven resultaten vooropstaan, en de sfeer in de selectie blijft belangrijk, maar een bondscoach wordt zelden puur op die twee aspecten van zijn functioneren beoordeeld. De brede publieke opinie is evenzeer belangrijk want die is verantwoordelijk voor de begeestering rond de nationale ploeg. Begeestering bepaalt of publiek en sponsors mee aan boord willen en hopelijk gaandeweg steeds enthousiaster worden.

Daarom hebben minstens drie media na de wedstrijd tegen Israël niet zelf flagrant geroepen om het ontslag van de bondscoach, maar lieten ze dat over aan een poll. Dat is pervers. Een bevraging op een site over een persoon en of die mag aanblijven of niet is niks anders dan de 21ste-eeuwse schandpaal.

Succes verzekerd en dus was de uitkomst dat meer dan 90 procent de bondscoach weg wil. Die 90 procent wordt dan voorgesteld als een representatief staal van de bevolking, maar dat is het natuurlijk niet. Het gemiddelde IQ en EQ van voetbalsupporters is zo al niet bijster hoog, en dat van de zogeheten respondenten die sites afschuimen om gretig te klikken op dat soort vragen ligt ongetwijfeld nog lager.

Niemand met een beetje beschaving in de genen zal het in zijn hoofd halen om bij de vraag ‘moet Tedesco weg?’ op neen te klikken. Ook niet op ja overigens, want het antwoord op die vraag kan nooit van een volksgericht komen.

Het kan best dat Tedesco niet langer de juiste man op de juiste plaats is. Het kan ook dat hij zijn selectie niet helemaal meer in de hand heeft. Zoals de baasjes soms alle kanten opliepen – als ze tenminste opdaagden en konden of wilden lopen – behoort dat tot de mogelijkheden.

Ik weet het niet en ik denk in alle eerlijkheid dat ook de gespecialiseerde voetbaljournalisten en gespecialiseerde analisten het niet weten. Juist omdat ze gespecialiseerd zijn in een sport als voetbal, die wekelijks trainers in de gele/bruine/grijze zak aan de deur zet, denken ze dat ontslag nu ook weer de oplossing is.

Als de raad van bestuur straks beslist over het lot van Tedesco zou het hen sieren als ze een grondige analyse maken van wat hem verweten wordt en wat hem echt te verwijten valt.

Neem nu de klacht dat hij spelers toestaat om à la carte wedstrijden met de nationale ploeg eruit te pikken, in functie van hun conditionele staat. Toen hij dat de eerste keer niet toestond (herinner u Thibaut Courtois) kreeg hij eerst lof en nadien na een mindere wedstrijd het verwijt dat hij met zijn grote trainersego voor de beste doelman ter wereld geen uitzondering kon maken. Nu hij daarvan heeft geleerd en om een goede reden (en niet om een gril) voor een andere topper wel een oogje dichtknijpt, is het ook niet goed.

Neen, de resultaten waren in 2024 niet wat men ervan had verwacht. Te snel naar huis op het Europese kampioenschap (achtste finale eruit tegen Frankrijk na slecht voetbal in de poules) en derde na Frankrijk en Italië in een zware groep van de Nations League. Die Nations League, daarvan werd met instemming van de inmiddels bedankte technische directie beslist dat die zou dienen om te experimenteren en door te selecteren.

Dat de sfeer rond de nationale ploeg niet meer dezelfde is, dat het allemaal wat minder luxe is dan onder het vorige bewind, dat de spelers dat voelen, dat klopt ook. Maar kun je dat de bondscoach verwijten?

Een groep die door een te late verjonging zoekend is naar evenwicht voor haar tegenstrijdige belangen, het management dat hem aanstelde verdwenen, een bond die moet besparen waardoor de vijfsterrenomkadering deels verdween en – ook dat nog – sportieve pech, zo is Tedesco ongemerkt in een perfecte storm terechtgekomen. Het zou de raad van bestuur sieren als ze daar doorheen kijken.

Column City-soap, afl. 538 in De Morgen van zaterdag 23 november 2024

City-soap, afl. 538

Apivotal day. Dat was het gisteren, volgens Engelse media: een cruciale dag, in casu hier in het Engels voetbal en bij uitbreiding in het wereldvoetbal.

Er stond niks over bij ons in de kranten, maar dat moet u niet verbazen. Wel dat we de tegenstanders van de Rode Duivels gisteren gingen kennen in die onzincompetitie Nations League die misschien de kop zal kosten van de jonge Belgische bondscoach.

Ook op de één van de sport en meer terecht dan die loting (het werd Oekraïne), de vaststelling dat de live-uitzendrechten voor de Jupiler Pro League minder dreigen op te brengen dan gehoopt. Dat is hier al een tijdje geleden geschreven en zo moeilijk was die voorspelling ook niet.

Als je vaststelt dat in de kleinere competities van de G5 de rechten al onder druk staan en zelfs dalen, dan kan je er vanop aan dat die ook niet zullen stijgen voor een kleinere achterafcompetitie die een nooit geziene talent drain heeft ondergaan.

Terug naar gisteren in Engeland. De twintig Premier League- teams zijn in een besloten vergadering samen gaan zitten om te discussiëren en uiteindelijk te stemmen over een verstrenging van de zogeheten APT-regel.

APT staat voor associated party transaction, een transactie met een aanverwante partij. Bedoeld wordt: geld dat komt van een aan de club verwante bron, meestal een sponsor of een bedrijf uit de entourage van de eigenaar(s).

Die APT-regels zijn specifiek voor het Engels voetbal, maar het principe dat financiële injecties in voetbalteams hun marktwaarde niet mogen overstijgen, is ook aanvaard door de UEFA in zijn zogeheten finan- cial sustainability regulations.

Om het op België te betrekken: Sam Baro bij Gent heeft ongetwijfeld betaald om de Ghelamco Arena om te dopen in de Planet Group Arena, maar dat mag geen bedrag zijn dat de marktwaarde van stadion naming in België overtreft. Stel: Baro heeft die waarde op 20 miljoen geschat en dat bedrag op de rekening van AA Gent gestort. De licentiecommissie had dat kunnen tegenhouden. Voor alle duidelijkheid: in Gent was/is dat niet aan de hand; bij andere clubs in andere centrumsteden of voorsteden van centrumsteden is dat iets minder duidelijk.

In Engeland draait alles rond de vraag of de Premier League die overdreven sponsorbedragen voor stadions en voor gewone sponsoring wel mag toetsen op hun marktconformiteit. Met andere woorden en om het wat concreet te houden: het fikse bedrag dat Etihad betaalt aan Manchester City voor de naamrechten van het stadion en als shirtsponsor, is dat sponsoring of zijn dat ook verdoken financiële injecties?

Wat zich gisteren op ‘pivotal Friday’ afspeelde, is aflevering 538 en maar één episode in een veel grotere en langlopende soap: hoe Manchester City met geld van Abu Dhabi zich in geen tijd een plek in de wereldtop van het voetbal wist te verwerven en de pogingen van eerst UEFA (mislukt) en nu de Premier League om City daarvoor te straffen.

Als u nu nog niet heeft afgehaakt, dan interesseert dit onderwerp u min of meer, en zal u wellicht al hebben gehoord van de 115 inbreuken die City heeft gepleegd op de financiële regels van de Premier League. De uitspraak in die zaak is voor begin volgend jaar, voor de seizoensfinale van de soap die nu al meer dan vijf jaar loopt. De APT-vergadering van gisteren staat daar los van. Het is die ene spannende aflevering waarin enkele hoofdrolspelers kleur bekennen.

Man City is tegen de APT-regels. Ze vinden dat sponsoring elk bedrag mag zijn wat de zot denkt dat het waard is. Zij krijgen de steun van Aston Villa. Dat is in handen van de rijkste Egyptenaar, Nassef Sawiris, en die vindt de juridische strijd van de Premier League kostenverslindend. Lees: ik wil ook weleens wat meer van mijn imperium van 9 miljard injecteren in mijn cluppie.

Nog op de hand van Man City: Newcastle, dat in handen is van het nationaal investeringsfonds van Saudi-Arabië en ook maar wat graag meer geld in de club wil pompen om naast Abu Dhabi aan de top van de voedselketen te staan. Die drie clubs met niet toevallig steenrijke eigenaars uit het Midden-Oosten die gewend zijn altijd hun zin te krijgen, worden haast zeker gesteund door Everton en Nottingham Forest. Die clubs kregen door die regel eerder al puntenaftrek door hun strot geduwd.

Dat maakt vijf en er zijn zeven neen-stemmers nodig om de zaak te doen kantelen. Blijven over en niet duidelijk wat zij zullen beslissen: Chelsea, in handen van Amerikanen, en Wolverhampton, in handen van Chinezen. De keuze is simpel en zal voor een deel bepalen waar we met het Europees voetbal naartoe gaan: gaan we voor het rauwe kapitalisme of is een beetje financiële regulering op zijn plaats?

(Uiteindelijk heeft de rede het gehaald en City kreeg ongelijk. Slechts vier ploegen waren tegen de strenge APT-regels.)