Schaamsport

Drie langeafstandsnummers gehad op de wereldkampioenschappen in Tokio en in de eeuwige strijd tussen Kenia en Ethiopië staat het 2-0 voor Kenia. De dubbele olympisch kampioene Beatrice Chebet won zaterdagavond al de 10.000 meter van de Ethiopische medefavoriete Gudaf Tsegay, die pas derde werd. Niet bepaald een verrassing.

Gisterenochtend won Peres Jepchirchir na 42 kilometer en 195 meter de sprint tegen de Ethiopische topfavoriete Tigst Assefa. Dat was dan weer wel een verrassing. In de avondsessie, bij ons in de namiddag te zien, ging de zege op de 10 kilometer zowaar naar de Fransman Jimmy Gressier, voor de Ethiopiër Yomif Kejelcha.

Met langeafstandslopen is het zoals met de Tour de France eind vorige eeuw en het eerste decennium van deze eeuw: behaalde resultaten zijn geen garantie dat ze overeind blijven nadat alles grondig is gecontroleerd. ‘Alles’ moet u lezen als de urine- en bloedstalen.

Bij uitbreiding, met atletiek is het zoals het wielrennen begin deze eeuw. In 2024 had de atletiek te maken met 161 dopinggevallen. Tel daarbij zeven cases van fraude en corruptie bij dopingafnames en vier herteste positieve stalen en je komt aan een record van 172 dopingdossiers waar de Athletics Integrity Unit momenteel het hoofd mag over breken.

Ook in de laatste cijfers van de eerste helft van 2025 slaat atletiek alle records met alweer 74 dossiers. Voor wie de cijfers van nabij wil bestuderen, die worden bijgehouden door de MPCC, een vereniging van wielerploegen die ijveren voor schoon wielrennen en die heel verheugd waren dat wielrennen de eerste helft van dit jaar was gezakt naar de dertiende plaats op de schaamlijst.

Een en ander verdient wel een breder kader. Er worden wereldwijd veel meer beoefenaars van atletiek dan wielrenners aan dopingcontroles onderworpen, maar niettemin is en blijft atletiek de eerste dopingsport.

Dat is zo sinds de mens dacht er goed aan te doen naar extra middelen te grijpen om beter te kunnen sporten. Alle doping is eerst uitgeprobeerd in de atletiek voor het de weg vond naar de andere sporten. De oersport atletiek is ook de schaamsport met de langste schaamlijst.

Het grootste schaamland is India met 152 positieven, over alle sporten. India telt als land evenwel niet mee als het op presteren aankomt. Op de laatste tien Olympische Spelen kon het amper twee keer goud winnen, in Peking in schieten en in Tokio met speerwerper Neeraj Chopra.

Het op één na grootste schaamland is Kenia. Het liet in 2024 61 positieven optekenen. Je mag ervan uitgaan dat minstens driekwart van atletiek afkomstig is. Geen land heeft meer dopingzondaars in de atletiek dan Kenia. Opvallend: ze lopen allemaal minstens 1.500 meter. Voor minder doen ze het niet en meer is hun voorkeur. In de kampnummers vind je haast geen enkele Keniaan of ze winnen hoogst zelden een prijs.

Momenteel staan 139 Kenianen op de straflijst van de Athletics Integrity Unit. India is nummer twee met 129, Rusland drie met 69. Voor alle duidelijkheid: dat zijn de lopende straffen, bijna steeds van vier jaar of zelfs langer.

Kenia valt op omdat het in tegenstelling tot India geen onderdeurtjes zijn die worden betrapt. Het stikt op die lijst van huidige en voormalige recordhouders en medaillewinnaars. De laatste is Ruth Chepng’etich, die vorig jaar in oktober in Chicago het wereldrecord op de marathon verpulverde met twee minuten en als eerste vrouw onder de 2u10 dook.

Zij werd deze lente betrapt op hydrochloorthiazide (HCT) in haar urine. Dat is een plasmiddel dat kan worden gebruikt om andere middelen te maskeren door ze sneller uit te plassen. Omdat soms vervuiling optreedt van HCT wordt een drempelwaarde van 20 nanogram per milliliter urine gehanteerd. Chepng’etich liet maar lieft 3.800 ng/ml optekenen.

Opvallend: ze aanvaardde meteen haar straf van twee jaar. Had ze die niet aanvaard, dan waren ze misschien verder gaan zoeken en hadden ze meer gevonden. Meer, in de betekenis van dopingsubstanties die vier jaar veroordeling opleveren. Ze behoudt ook haar wereldrecord. Handig gezien van Ruth en Federico. Beetje duiding: Chepng’etich is de vijfde betrapte topatleet van de inmiddels behoorlijk infame atletenmanager Federico Rosa.

De hele atletiek, behalve Kenia dan, kijkt nu naar World Athletics-voorzitter Seb Coe. Die was er na zijn aantreden in 2015 heel snel bij om Rusland uit te sluiten, maar voor de minstens even omvangrijke lijst van Keniase zonden blijft hij voorlopig toondoof. Als één land een collectieve strafbank verdient tot het zijn antidopingzaakjes op orde heeft, dan wel Kenia.