Ego/geopolitiek (bis)

(INMIDDELS DOOR DE FEITEN JAMMER GENOEG ACHTERHAALD)

Binnen de beperkte ruimte die andere sporten dan voetbal en wielrennen wordt toebedeeld in onze media, tenzij die atletiekvaudeville in het Vlaams Parlement, is de voorbije week belangwekkend internationaal sportnieuws onderbelicht gebleven. Het wereldkampioenschap artistieke gymnastiek, dat gisteren van start ging, mist Israël als deelnemend land, omdat organisator Indonesië besloot geen visa toe te kennen aan de Israëlische ploeg.

Dat is nogal wat. In olympische middens wordt van een splinterbom gesproken. Israël wilde met zes gymnasten en een setje omkaderend personeel afreizen, onder wie de olympische gouden en zilveren medaille Artem Dolgopyat.

Op deze plek werd vorige maand nog gepleit voor een boycot van Israël in de internationale sport, maar dat was toen Gaza nog volop werd gebombardeerd. Hoewel het daar nog steeds geen feest is, lijkt het politieke kader rond het Gaza-conflict aan het bewegen. Een boycot van de Israëliërs was daarom niet meer aan de orde en zet alleen maar meer kwaad bloed.

Die ging voor alle duidelijkheid niet uit van de internationale gymbond FIG. Het was het organiserende land Indonesië, een moslimland dat Israel nooit heeft erkend, dat de FIG voor een voldongen feit plaatste. Israël probeerde via het Hof van Arbitrage voor de Sport in Lausanne alsnog de visa af te dwingen, maar dat achtte zich onbevoegd omdat niet een sportbond maar een land de boycot had uitgesproken.

Iedereen in de internationale sportwereld is het erover eens dat dit scenario te allen tijde moet worden vermeden. Voor je het weet is het de organisator of het gastland dat bepaalt wie mag deelnemen op grote kampioenschappen.

Neem nu het WK voetbal van volgend jaar. Iran heeft zich als dertiende land al een tijdje geleden geplaatst voor de wereldbeker in Noord-Amerika en zal wellicht enkele wedstrijden in de VS moeten spelen. Als Donald Trump het op zijn heupen krijgt, kan hij zomaar visa weigeren voor dat deelnemende land.

Van de eenzijdige actie van het organiserende land Indonesië is door de Fédération Internationale de Gymnastique “akte genomen”, maar ook niet meer dan dat. Dat wordt meer dan een rimpel in de salons van de wereldsport. De voorzitter van de FIG heet Morinari Watanabe en die is sinds 2018 ook lid van het Internationaal Olympisch Comité.

Daar is men begrijpelijkerwijze niet blij met zijn slappe houding. Dat komt boven op de niet al te beste indruk die hij had gemaakt met zijn kandidatuur voor het IOC-voorzitterschap. Hij schraagde die met een waanzinnig voorstel om de Spelen simultaan op de vijf continenten te laten plaatsvinden. Een luizige vier stemmetjes heeft hij daarvoor gekregen.

Wat de gevolgen zijn voor Indonesië is niet helemaal duidelijk, maar een internationale sportbond moet nu toch twee keer nadenken voor ze daar nog eens aankloppen. Bij uitbreiding geldt dat voor elke kandidatuur komend van een moslimland. In 1962 weigerde Indonesië al eens Israël voor de Aziatische Spelen (toen Israël nog bij Azië hoorde) en werd vervolgens zelf uitgesloten van de Spelen van Tokio 1964. In 2023 verloor Indonesië het WK voetbal voor de U20 omdat de gouverneur van Bali geen Israëlisch team op zijn eiland duldde.

Een internationale sportbond heeft tegenwoordig best iemand op de payroll die de internationale ontwikkelingen volgt. De sportbonden zouden zich ook best aan elkaar vastklinken en hun houding ten aanzien van conflicten op elkaar afstemmen. Daar ligt een taak voor het Internationaal Olympisch Comité en zijn nieuwe voorzitter Kirsty Coventry.

Zij was nog maar net aangetreden of de Braziliaan Andrew Parsons, net als Watanabe een IOC-lid, besloot met zijn Internationaal Paralympisch Comité de schrapping van Rusland en Wit-Rusland als team ongedaan te maken. Door die beslissing zullen die twee landen – in 2022 geschorst na de inval in Oekraïne en later als neutrale atleten toegelaten – voortaan weer net als vroeger in hun kleuren, met hun hymne en hun vlag mogen paraderen.

De Paralympische Winterspelen vinden begin 2026 plaats in Milaan en Cortina d’Ampezzo, volgend op de ‘gewone’ Olympische Spelen, waarvoor de zes wintersportbonden voet bij stuk houden: alleen individuele neutrale atleten van die landen zijn toegelaten.

De actie van Parsons, die zijn laatste herverkiezing in Delhi in september van dit jaar op die manier veiligstelde, heeft meer dan één beweegreden. Tussen zijn IPC en het IOC botert het al een hele tijd niet meer.

Oekraïne kon er alvast niet om lachen. “Twee landen mogen straks op het wereldtoneel van de sport hun in bloed gedrenkte vlag heisen.” Geef hun eens ongelijk.