Broos en Brys

Halfweg deze week had Hugo Broos het dan toch begrepen. Hij excuseerde zich middels een persconferentie en een af te lezen A4’tje voor zijn ongelukkige woordkeuze. Hugo wil geen racist worden genoemd.

Hij zei: “Ik heb met mensen van kleur gespeeld, hen gecoacht en met hen gewerkt in Nigeria en Kameroen, en nu al vier jaar in Zuid-Afrika.” Die ‘mensen van kleur’, tja, niet duidelijk of dat wel goed is begrepen want in Zuid-Afrika wijst dat doorgaans op een gemengde raciale afkomst, een beetje Europees, een beetje Aziatisch en een beetje Afrikaans.

Niet elke donkere huid is een swartmens in Zuid-Afrika, maar ze hebben er wel allemaal lange tenen, langer dan in de rest van Afrika. De blanke Afrikaners hebben de langste, maar die mogen van Donald Trump gratis naar de VS.

Nog Broos: “Je kunt hen allemaal vragen wat voor man ik ben. Misschien zullen sommigen zeggen dat ik een slechte coach ben, anderen dat ik een goede coach ben, of dat ik koppig ben, maar niemand zal mij een racist noemen.”

Doen we ook niet. Of hij een goede coach is, dat laten we in het midden. Minstens een beetje onhandig. Zijn uitval was randje dom, volgens hem te wijten aan een taalprobleem. De les: als je na bijna veertig jaar in dat vak, waarvan meer dan tien jaar in het buitenland, nog steeds steenkolenengels spreekt, waag je dan niet verder dan voetbaltaal.

Dus niet grappig willen zijn en zeggen: “Nu is hij zwart en hij zal wit zijn als hij hier buitenkomt.” Maar wel: “Hij zal hier bleek buitenkomen als ik met hem klaar ben.” Of zoiets.

Opvallend aan zijn excuses was dat die geen betrekking hadden op de manager van de speler die hij wilde berispen. Die had hij aangeduid als “dat kleine vrouwtje”. Gevoelige zielen en de Unia’s van deze wereld zullen daar zowel bodyshaming als seksisme in zien. Broos mag dan al of niet schuldbesef voorwenden, hij vindt zichzelf en vooral zijn omgeving het voornaamste slachtoffer van deze rel.

Hij besloot: “Het ergste is dat mijn familie – mijn vrouw, mijn kinderen en mijn kleinkinderen – hier ook van hebben afgezien.” Let op, dit is lang niet afgelopen. We zullen het snel weten hoe groot het krediet van Broos is. Maandag speelt hij met zijn Zuid-Afrika tegen Angola en op tweede kerstdag tegen Egypte.

Het is weer de tijd van het jaar: de Afrika Cup. Altijd vreemd hoe belangrijk dat toernooi wordt gemaakt. Zowel sportief als economisch heeft het geen waarde. Wat de Afrika Cup toevoegt aan het wereldvoetbal, naast een opstoot van nationalisme, zijn grappige verhalen.

In november, toen nog voor de WK-kwalificatie, beschuldigde de bondscoach van Nigeria, ene Éric Chelle, de Congolese bank ervan voodoo te hebben gebruikt. Een staflid had tijdens de strafschoppenreeks gezwaaid met water. Met goed gevolg, want Nigeria verloor die wedstrijd tegen Congo en kan nu niet naar het WK.

Chelle is een Malinees die zijn hele carrière in de Franse divisies speelde en nadien coach en manager werd in Frankrijk. Pas in 2022 keerde hij terug naar Afrika voor een job als coach. Dat hij aanstoot neemt aan een zwaaiend flesje water en het bijpassende bijgeloof is zo ridicuul als dat bijgeloof zelf.

Wie wat voodoo had kunnen gebruiken, is Marc Brys, tot voor kort bondscoach van Kameroen. De minzame ex-politieman zal de Afrika Cup niet halen. De wereldbeker van volgend jaar ook niet en dat heeft hem nu definitief de kop gekost. Die lag al een paar keer op het kapblok, maar telkens als de beul wilde toeslaan, ontsnapte Brys op miraculeuze wijze.

Het was van bij het begin een rare situatie waarin hij was beland. Brys had een arbeidscontract met de regering, meer in het bijzonder met het ministerie van Sport. Brys had geen contract met de Kameroense voetbalbond, waar ex-topspits Samuel Eto’o de plak zwaait. Hij had eerst wel een relatie, dan een slechte, later een steeds slechtere en op den duur helemaal geen relatie meer met de egotripper Eto’o.

Die probeerde de voorbije jaren als bondsvoorzitter zijn hem opgedrongen bondscoach en diens nationale ploeg te boycotten. Je zou kunnen besluiten dat Brys een slachtoffer is, en Eto’o een zot, maar Brys is in deze ook een beetje Broos, niet helemaal op de hoogte van hoe het wel moest.

De zeggenschap over een nationale ploeg ligt onveranderd bij de nationale bond. Meer zelfs, als een nationale overheid ingrijpt in een sportbond, weze het in voetbal dan wel in een olympisch comité, dan heeft zowel de wereldvoetbalbond FIFA als het Internationaal Olympisch Comité het recht de betrokken bond en ploegen te schorsen. Brys was een illegale Europeaan in Afrika.