Seks zonder condoom

Sport is sinds gisteren een wapen tegen de oorlog. Wat heet wapen? Eerder een waterpistool. Deze week schreef een journaliste op Twitter dat Rusland sportief in de (olympische) ban moest, net als Zuid-Afrika destijds met de apartheid. “Die boycot was toen ook succesvol.”

O ja? In 1962 werd door de algemene vergadering van de Verenigde Naties verordonneerd dat Zuid-Afrika niet welkom was op de Spelen van 1964. Apartheid is afgeschaft in 1990, bijna dertig jaar na de sportieve ban. Zuid-Afrika keerde pas in 1992 terug op de olympische scene.

Sport heeft met politieke ommekeer weinig of niks te maken, maar dat kan nooit een reden zijn om Rusland sportief niet uit te sluiten. Alstublieft. Zo snel als maar kan, zo hard als maar kan en ook zo lang als maar kan. Tot die gek uit het Kremlin is verdreven. Daarna valt weer te praten. Misschien.

Haal alle kampioenschappen weg uit Rusland. Sluit Russische atleten en teams voor onbepaalde tijd uit van de sport. Verbied sponsoring door Russische bedrijven en verbied sponsoring door westerse bedrijven in Rusland. Schors alle Russen in de besturen van de continentale en wereldsportbonden. En dreig met uitsluiting van landen die zich niet aan die sancties houden en toch internationale contacten aanknopen.

Als de UEFA daardoor in de problemen komt omdat het Gazprom als sponsor heeft, omdat het Sint-Petersburg als speelplaats voor de Champions League-finale heeft/had gekozen, omdat het de Gazprom-baas een zitje heeft gegeven in het hoofdbestuur, omdat Rusland straks tegen Polen (en later misschien tegen de winnaar van Tsjechië-Zweden) moet voor een plaats in de World Cup van Qatar, jammer maar helaas.

Rusland-Polen op 24 maart, die wedstrijd kun je als UEFA of FIFA toch niet laten doorgaan? De drie mogelijke tegenstanders van de Russen hebben al laten weten dat ze er niet aan denken om daar te voetballen. Maar is voetballen tegen de nationale ploeg van een agressor dan wel normaal?

Gisteren kreeg het Internationaal Olympisch Comité terecht het verwijt dat het wel erg laat was met zijn veroordeling van de inval in Oekraïne en Ruslands derde (!) schending van ‘de olympische vrede’ die nog tot 20 maart moest duren. Maar wat dan te denken van de FIFA? Oor-ver-do-vend stil bleef het in Zürich. En de UEFA? Die haalde de Champions League-finale weg uit Sint-Petersburg en gaf ze aan Parijs. En ook: interlands van Rusland en Oekraïne moeten op neutraal terrein worden gespeeld. Neutraal? Neutraal is laf.

De vrijage van het voetbalbestel (bonden en clubs) met twijfelachtige regimes, weze het via hun investerings- of genationaliseerde maatschappijen, is altijd al met argusorgen bekeken. Toen de UEFA na Schalke 04 in 2012 in zee ging met Gazprom voor de Champions League was de verwondering totaal. Gazprom verkoopt niks, tenzij aan regeringen, waarom wilden die op shirts of op boarding staan?

In 2007 catalogeerde het erg kritische Duitse fanzine 11Freunde de Schalke-Gazprom-deal als seks zonder condoom. Verleidelijk, maar minstens even gevaarlijk. Vijftien jaar later hebben ze gelijk gekregen. Gazprom verdwijnt nu van de Duitse velden, net als Aeroflot (sponsor van Manchester United) van de Engelse.

In de hoop dat de horror in Oekraïne snel stopt is het nu al uitkijken naar de eerstvolgende hate game tussen Oekraïne en Rusland. Hun onderlinge voetbalconfrontaties beperken zich tot twee wedstrijden in de voorronde van Euro 2000. De Russen speelden thuis gelijk en in Kiev verloren ze met 2-1. Van animo was toen geen sprake. Vladimir Poetin werd ook pas in 1999 eerste minister.

De sportgeschiedenis kent wel wat hate games met Russen in een hoofdrol. De eerste was de waterpolowedstrijd tussen Hongarije en de USSR op de Olympische Spelen van Melbourne. Die kwam net na de invasie van Boedapest in 1956 door Russische tanks. De volledige hal jouwde de Russen uit en Hongarije won met 4-0. Tegen het einde van de wedstrijd braken gevechten uit tussen de spelers. De helft van de Hongaren vroeg politiek asiel.

De hate games aller hate games waren evenwel de twee wedstrijden op het WK ijshockey van 1969 in Stockholm tussen de CSSR of Tsjechoslowakije en de USSR, die in 1968 Praag was binnengevallen. De Tsjechoslowaken wonnen twee keer, wat in Praag aanleiding gaf tot straatprotesten tegen de Russische bezetter, die daarna extra hard terugsloeg.

Geen sport kan een oorlog stoppen, jammer genoeg, en in deze acute fase moet Oekraïne in de eerste plaats veel sterkte en moed worden toegewenst. Ooit wordt het weer beter. Via de sport je gram halen weegt misschien niet op tegen de ellende en de ravage, maar het is de mooist denkbare van alle revanches.