Column Overbevraging in De Morgen van 15 okt 2016

Overbevraging

Je kunt de internationale wielerbond verwijten dat ze naar Qatar zijn gegaan met hun WK, maar als eerste buitensport ooit jonge mensen door de woestijn sturen op het heetst van de dag, is anders best wel grensverleggend, weze het dan in debiliteit. Innoverend hoe er ook een wetenschappelijk experiment aan werd gekoppeld: renners werden gevraagd om pillen te slikken met daarin thermometertjes die de kerntemperatuur van het lichaam zouden doorsturen.

Moeten we te doen hebben met die arme wielrenners? Ja, omdat ze voor een voldongen feit zijn gesteld. De coureurs zitten in Qatar omdat die bond van hen absoluut een keertje naar de VS wilde met het WK. Hoezo dan Qatar? Welnu, er waren gerede twijfels of Richmond 2015 het zaakje financieel rond zou krijgen en in geval van een teruggave van dat WK, hadden ze bij de UCI een organisator nodig die meteen kon inspringen. Van alle kandidaten die zich toen hadden gemeld, had alleen Qatar dat moeiteloos geflikt en die kregen dus de editie 2016 met de uitdrukkelijke toezegging dat ze eventueel al in 2015 in de dans zouden springen.

Overigens hebben de Amerikanen de financiering van dat WK in Richmond nooit rond gekregen: ze hadden 17 miljoen dollar ingestoken en kwamen er eerst vijf en uiteindelijk nog twee te kort. Ten slotte heeft de UCI bij monde van voorzitter Cookson met de Amerikanen een deal gesloten waarbij hij nog één achterstallig miljoen van de twee kreeg, op voorwaarde dat hij de claim op dat laatste miljoen zou laten vallen. Daarom heeft Cookson na zijn aantreden in 2013 nooit meer een poot uitgestoken naar die waanzin van fietsen in een hete woestijn in Qatar. Hij had de Arabieren nodig als back-up voor 2015 en kon het bijgevolg niet maken hen te dumpen voor 2016. Dat zou Cookson zijn herverkiezing kunnen kosten in 2017.

Nathan Van Hooydonck werd van de week geïnterviewd. Hij verbaasde zich erover dat de organisatie hem was komen vragen of hij liever de afstand wat ingekort zag. Hij was verontwaardigd: moeten ze dat nu aan ons komen vragen? Naar aloude Vlaamse traditie heeft hij zijn mond gehouden. Kun je hem dat verwijten, als je weet dat hij van de week 21 is geworden?

Natuurlijk zouden ze dat aan de renners moeten vragen. En vooral aan de renners, aan hun vakbond en misschien ook af en toe aan de ploegeigenaars. En naar hun wensen zou het circus zich moeten plooien. In elk geval moeten ze het niet aan Eddy Merckx vragen want, wat die tegenwoordig allemaal uitkraamt in het belang van zijn bankrekening, hoogst gênant.

Wielrennen is geen tafeltennis, waar het grootste gevaar bestaat in die ene kans op één miljoen dat je een balletje in je oog krijgt. Wielrennen is een hoogst gevaarlijke sport en het wordt tijd dat renners hun zeg krijgen in het hoe, wat, waar en wanneer van hun sport. Die inspraak hebben ze nooit gekregen en – eigen schuld, dikke bult – die hebben ze nooit gevraagd of geëist.

Nu is het weer de warmte, dan weer de kou. De volgende keer de zwaarte van een etappe of de steilte van een klim. Overbevraging van de sporter loopt als een rode draad door het wielrennen. Dit is een sport die is begonnen met zesdaagsen voor één man; wie het minste sliep, won. Vervolgens werd de Tour de France uitgevonden. Alle Pyreneeën-ritten van de voorbije editie reden ze toen in één etappe, over moddercols. Les forçats de la route schreef Albert Londres in 1924, de dwangarbeiders van de weg.

Er is in honderd jaar weinig veranderd. Doorheen de geschiedenis vind je legio voorbeelden van gevaarlijke etappes of loodzware wedstrijden, in helse omstandigheden gereden. De renners die zich daartegen hebben verzet, kun je op één hand tellen. Bernard Hinault en zijn hetze tegen de Koppenberg is de bekendste, maar verder hebben ze alles lijdzaam ondergaan, in zoverre dat ze zoals Jacques Anquetil zelfs hun dopinggebruik ermee vergoelijkten.

Je zou bij wijze van hyperbool kunnen eindigen met de frase ‘er zullen doden moeten vallen, voor er iets verandert’. Dit is het drama van het wielrennen: er zijn doden gevallen en er zullen er nog vallen, en niks verandert.

20161015_de-morgen_p-18-19-2-mail