Column Clubliefde in De Morgen van zaterdag 27 oktober 2018

Clubliefde

Om de zoveel tijd wordt de platitude ‘de fans zijn het voornaamste kapitaal van een voetbalclub’ bovengehaald. Met alle respect voor de voetbalcommunity’s en andere supportersgroeperingen die ongetwijfeld verbindend werken en die niet genoeg kunnen worden ondersteund, maar dat ‘voornaamste kapitaal’ is wel je reinste economische onzin.

Een club is perfect economisch leefbaar zonder al te veel fans. Van de week was er nog één op bezoek in Brugge: van alle 98 clubs in de grote vijf voetballanden heeft AS Monaco het kleinste toeschouwersaantal en tegelijk het grootste handelsoverschot. Geen club maakt meer winst dan Monaco en aangezien voetbal toch vooral een verhaal is van winst maken door import en export, is Monaco gewoon de best presterende Europese club van de laatste tien jaar.

Ooit komt de dag dat toeschouwers in het stadion zullen zijn vervangen door isomofiguurtjes inclusief geluidsversterking, die desgevallend aanmoedigen, dan wel joelen. In het ene stadion al meer het ene dan het andere. Ik zal het betreuren, maar de artificiële fan biedt wel degelijk voordelen: geen primitivisme, geen fanatisme, geen hooliganisme, om maar die te noemen.

Het is algemeen bekend dat wie door de draaipoortjes van het stadion stapt, minimaal twintig IQ-punten inlevert. Als je om te beginnen al niet te hoog scoort, kan dat weleens tot rare toestanden leiden, bijvoorbeeld als je team, trainer, spelers zich hebben misdragen.

De romantici vonden het prachtig, hoe de fans van de geplaagde en beschuldigde teams in de recente voetbalaffaire als één man achter hun club gingen staan. Het kapitaal van de club, nietwaar. Anderen, minder bezeten van voetbal, vonden bijvoorbeeld die rood- gele carnavalstoet in Mechelen getuigen van misplaatste arrogantie en stuitende wereldvreemdheid.

Ze hebben een punt. Wat was de bedoeling van die optocht? Druk uitoefenen op wie of wat? Steun betuigen aan wie of wat? Of was het dreigen? Raak niet aan mijn club, wat die ook heeft mispeuterd?

Als ook maar de helft waar is van wat nu in de kranten staat, wordt KV Mechelen bedreigd met degradatie. De traditie in dat soort affaires wil dat meer dan de helft uiteindelijk waarheid wordt en in dat geval heeft Mechelen een groot probleem. Voor omkoping is degradatie een te lichte straf. Terugzetting naar vierde provinciale moet het minimum zijn. Het stamnummer schrappen tout court en verbeurd verklaren van de naam en de kleuren van KV Mechelen is een strenge maar evengoed aanvaardbare optie.

Jammer voor de fans, jammer voor eerste klasse want de voetbalmarkt Mechelen hoort daarin thuis. Maar als de omkoping wordt bevestigd, moet de economische voetbalentiteit KV Mechelen worden gestraft, precies zoals een club die geen stoeten op de been kan krijgen.

De Brugse steunbetuiging met Kroatische vlaggen was ook niet bepaald een uiting – de woorden zijn zorgvuldig gewikt – van doordacht maatschappelijk besef. Na een ongelukkig nachtje te hebben doorgebracht in een cel, was Ivan Leko in verdenking gesteld van witwassen. Mr. Walter Tafelspringer mag dan verkondigen dat het om een bedragje van vele jaren geleden gaat, waar ze nog eventjes de herkomst van moeten traceren, witwassen is toch een ietsiepietsie erger dan een zoekgeraakt factuurtje. Erger dan belastingontduiking, dat ook maatschappelijk niet te verantwoorden is, maar dat de meeste Vlamingen normaal vinden.

Overwegende dat ‘in verdenking gesteld’ niet hetzelfde is als ‘schuldig’, dat hij was vrijgelaten onder voorwaarden, dat hij geen gevaar meer liep om weer te worden opgepakt en dat een schaap dat wordt geschoren best stil blijft zitten, was de vlaggenactie totaal overbodig.

Het stond er zwart op wit, in dat communiqueetje van het parket: Veljkovic heeft in samenspraak met de ploegen KV Mechelen, Racing Genk, Lokeren, Club Brugge en Standard constructies opgezet om zich verdoken commissielonen voor zijn activiteiten als makelaar te laten uitbetalen en om spelers die hij vertegenwoordigt verdoken vergoedingen te bezorgen.

Een beetje normaal redenerend fan zou zich vragen kunnen stellen en misschien andere acties bedenken dan dat vendelgezwaai of een spandoek met ‘Ivan Leko our god’. Enige terughoudendheid was op zijn plaats geweest.

Ik besluit graag met een tweet die de mijne niet is, maar die ik gaarne heb geretweet. Hij komt van professor psychologie Wouter Duyck. “Politici die in een raad van bestuur zitten en daarvoor 100 euro zitpenning krijgen, zijn zakkenvullers. Voetballers/trainers die frauderen, zijn god. Dezelfde mensen.”

 

Clubliefde