Een corrupte voetbalomgeving, een kaduuk reglement en een onmondig/onkundig juridisch apparaat. Ziehier het decor voor het omkoopschandaal KV Mechelen-Waasland-Beveren-Veljkovic. Uw Waze-route door de doolhof.

Wat is er tot nu gebeurd/gekend?

Een onderzoeksrechter (Joris Raskin) heeft in oktober van vorig jaar in binnen- en buitenland onderzoeksdaden laten stellen bij heel wat clubs en personen. Sommigen werden voorgeleid, anderen werden opgepakt en een tijdje vastgehouden, nog anderen verdwenen zelfs een tijdlang achter de tralies. Het onderzoek splitste zich op in:

– Een financieel luik met als hoofdrolspelers de makelaars Dejan Veljkovic en Mogi Bayat, die worden verdacht van witwassen, belastingontduiking en nog wel wat illegale transacties.

– Een matchfixingluik met als spilfiguur Dejan Veljkovic, die heeft geprobeerd om KV Mechelen aan de winst te helpen in de wedstrijd tegen Waasland-Beveren om te vermijden dat Mechelen zou zakken. (KVM won met 2-0, maar Eupen won op miraculeuze wijze met 4-0 en redde zich.)

Vooral dat laatste luik interesseerde de voetbalbond en omdat ze de aanstaande competitie niet willen compromitteren, maken ze haast met een sportieve/administratieve bestraffing. Dat doen ze op basis van 35 stukken uit het gerechtelijk dossier dat ze in handen kregen. De advocaat van Veljkovic, Kris Luyckx, noemde het al een gemiste kans dat de voetbalbond het hele dossier niet heeft ingekeken want daarin zou ook Eupen-Moeskroen aan bod komen.

Wie wordt beticht en waarvan?

De bond stelde een onderzoekscoördinator (Ebe Verhaegen) aan die op basis van de stukken van het gerecht 158 verhoren overdeed. Het bondsparket, bij monde van Kris Wagner, vraagt ferme straffen.

Dejan Veljkovic werd spijtoptant bij het gerecht en wenste niet te verschijnen of te worden ondervraagd door de bond, waarvan hij geen lid is. Tegen hem wordt tien jaar schrapping als makelaar geëist en een boete.

Aan Mechelse zijde worden gedagvaard de club YR KV Mechelen en bestuurders Thierry Steemans, Olivier Somers, Stefaan Vanroy en Johan Timmermans. KVM zou moeten zakken naar 1B, maar volgens de bondsreglementen moet een club zakken uit de reeks waar zij dat seizoen speelt en dat betekent op de keper beschouwd naar 1ste amateur. Tegen Steemans, Somers en opperbobo Timmermans, die lid was van de raad van bestuur van de KBVB, wordt tien jaar schrapping van de bondslijsten gevraagd en Somers en Timmermans moeten een boete betalen. Steemans niet omdat hij geen lid is van de bond. Vanroy komt ervan af met zeven jaar en een boete.

Waasland-Beveren moet degraderen naar 1B en een boete betalen. De bestuurders Dirk Huyck (vier jaar), Olivier Swolfs (vijf jaar), Walther Clippeleyr (drie jaar), Jozef Van Remoortel (twee jaar) worden geroyeerd en moeten een boete betalen.

Sspeler Olivier Myny krijgt als spijtoptant een schorsing van één jaar met elf maanden uitstel omdat hij heeft verzaakt aan de meldingsplicht.

De makelaars Walter Mortelmans en Thomas Troch worden beschuldigd van het stellen van daden van competitievervalsing en tegen hen wordt respectievelijk drie en twee jaar schrapping geëist. Makelaar Evert Maeschalck krijgt één jaar schorsing voor het verzaken aan meldingsplicht.

Wat zijn de zwakheden in dit dossier?

KV Mechelen zal zich als een duivel weren. In 1A spelen en verzekerd zijn van de Europese groepsfase of in 1B blijven zonder Europees ticket, dat scheelt meer dan een slok op een borrel. De procedure wordt het slagveld: ergens staat in het bondsreglement dat een straf moet worden uitgesproken voor 15 juni van het betrokken seizoen. Met als gevolg een semantische discussie op welk seizoen ‘het betrokken seizoen’ dan wel slaat.

Daarnaast heeft KV Mechelen een kortgeding bij de rechtbank van eerste aanleg lopen om te verkrijgen dat de bond (de Geschillencommisie Hoger Beroep Profvoetbal) niet mag oordelen zolang het gerechtelijk onderzoek nog loopt.

Dat de onderzoeksrechter is gewraakt (omdat hij lid was van de voetbalbond) is nog een zwak element in het dossier: advocaten slepen munitie aan om zijn onderzoeksdaden nietig te laten verklaren. Volgens beklaagden is door de voetbalbond tot zes keer toe gefilterd in de bewijsstukken om te komen tot de strafvordering van bondsprocureur Kris Wagner. Die laatste kwam in opspraak door een overhaaste en randje-arrogante communicatie.

Overigens is de afsplitsing van het financieel dossier een vreemde zaak, want ook voor financiële fraude kan een club bestraft worden met degradatie.

Het buikgevoel zegt: straffen, snel en hard. De realiteit zegt: nu snel straffen is vragen om ellende achteraf. De meeste burgerrechters staan te springen om sportbonden terecht te wijzen.

Hoe moeten we de feiten inschatten?

Dejan Veljkovic is de spil in het hele verhaal. De vele telefoongesprekken en andere contacten wijzen verder uit dat bestuurders en/ of aandeelhouders van KV Mechelen hebben geprobeerd om Waasland-Beveren geld te bieden om te verliezen. Of de bestuurders van Waasland-Beveren hebben meegewerkt aan de pogingen tot omkoping is niet bewezen. Waasland-Beveren beweert geen geld te hebben aanvaard, maar had wel oren naar het argument dat KV Mechelen als eersteklasser te verkiezen was boven Eupen. Ze hadden de Mechelse demarche moeten melden.

Parallel daarmee werd druk uitgeoefend door KV Mechelen op een aantal makelaars om hun spelers bij Waasland-Beveren te vragen niet voluit te spelen. Er zijn geen harde bewijzen dat de makelaars Mortelmans, Troch en Maeschalck actief hebben meegewerkt. Soms zelfs het tegendeel, als uit de telefoontaps blijkt dat een makelaar verklaart “daar ga ik mijn handen niet aan branden” of “dat ze hunne shit bij Mechelen zelf opkuisen” of er door de Mechelse bestuurders wordt gefulmineerd “het was zogezegd geregeld, maar die speler ging er toch vol voor”.

Het scenario lijkt eerder dat de makelaars de clubs niet voor het hoofd hebben willen stoten door de illusie te geven dat er wat kon worden geregeld, maar zich ver hebben gehouden van matchfixing. Dat de makelaars de bond niet hebben gemeld dat er pogingen zijn ondernomen om hun spelers bij Waasland-Beveren mee in het bad te trekken, daarover is geen discussie mogelijk.

Als de bond meldingsplicht zo hoog in het vaandel heeft, zijn ze wel selectief geweest. Ook de Eupen-spelers Van Crombrugge, Blondelle, Schouterden en Tirpan zijn (net als Waasland-Beveren-speler en beklaagde Myny) benaderd door KV Mechelen met het oog op een eventuele overgang als ze in 1A zouden blijven. Hun meldingsplicht is geen voorwerp van onderzoek.

Nog een voorbeeld van hoe selectief de bond wel te werk ging en ook de media in het publiceren van de telefoontaps. Vincent Mannaert van Club Brugge belt op vrijdag 9 maart 2018 om 9.49 uur (twee dagen voor de bewuste wedstrijd) naar de Mechelse hoofdaandeelhouder Olivier Somers, een zakenrelatie zo verklaart hij tijdens zijn verhoor aan onderzoekscoördinator Verhaegen.

Tijdens het gesprek van Mannaert en Somers vraagt Somers ineens of hij Rotariu nog heeft gehoord. (Rotariu is een speler van Club die is uitgeleend aan Moeskroen.) Het stuk van het federaal parket FP 28, 21/27 noteert daarop: “Vincent zegt al lachend dat hij 25.000 euro vraagt.”

’s Avonds belt Somers terug naar Mannaert en vraagt of hij weet of Rotariu toch een beetje zijn best gaat doen (in de wedstrijd bij Eupen). Vincent zegt dat ze de speler hebben gezegd dat ze hem gaan volgen, want hij wil terug naar Club volgend jaar. Vincent zegt ook dat hij denkt dat de trainer (van Moeskroen) wel (vol) zal willen spelen. Verder antwoordt Mannaert nog op de vrees van Somers dat ze spelers van Moeskroen gaan benaderen: “Het zijn relatief jonge spelers en meer dan nu kunnen jullie niet doen.”

De uitleg van Mannaert is dan misschien niet strafbaar, maar schetst de normvervaging van het voetbal als openlijk wordt gespeculeerd over al of niet beïnvloede spelers.

In een ander opgevangen gesprek tussen Veljkovic en zijn speler Mats Rits, toen nog bij KV Mechelen, is dat nog duidelijker. In het strafdossier, stuk FP 28, 25/27, staat: “Op 12 maart 13.46 uur (daags na de speeldag) belt Mats Rits met Dejan Veljkovic. Gesprek gaat over hoe het nu verder moet met Mats zijn loopbaan. Later in het gesprek zegt Dejan dat Evert Maeschalck het geregeld had met de keeper (Davy Roef, om KV Mechelen te laten scoren, HVDW) maar er was niets geregeld.”

Over de meldingsplicht van Rits geen woord. Evenmin over die van Anderlechts beloftetrainer Jonas De Roeck, die naar Oliver Somers van Mechelen belt en verslag uitbrengt van wat hij weet van de opstelling van Waasland-Beveren: “Ze gaan beginnen met hun sterkste ploeg, maar nadien wel wat sneller wisselen. Ze willen wel liever dat Mechelen in eerste blijft.”