Haantjesgedrag

Neen, Remco Evenepoel is niet dé man van het voorjaar. Wel Romain Bardet. Geen platte WorldTour-prijs gereden – hij won wel twee weken geleden nog de Tour of the Alps – maar nu al ongecontesteerd over alle sporten heen voor de fairplayprijs van 2022 door die onbaatzuchtige actie waarmee hij misschien wel het leven van Julian Alaphilippe redde.

In L’Equipe van afgelopen dinsdag stond zijn verhaal. Hij was ook gevallen in Luik-Bastenaken-Luik, maar de val zelf herinnert hij zich niet meer. Tussen het piepen van de schijfremmen, het kraken van het carbon, het gehuil en gekrijs van vallende renners voor en achter zich en vervolgens het moment waarop hij beseft dat hij in een diepe gracht naast de weg ligt, zit een gat in zijn geheugen. Hoe de psyche de renner tegen zichzelf beschermt.

Het eerste wat hij zich herinnert… “Ik zie Julian, ik zie dat hij pijn heeft. Hij kan haast niet ademen, hij beweegt niet. En ik ben de enige die ziet dat hij daar ligt, nog een stuk dieper dan ik. De koers wil verder. Ze weten niet dat hij daar ligt. De motoren en de auto’s vertrekken en ik daal af tot bij Julian, die gekruld rond een boom ligt. Je hurle, seul dans le vide, et personne ne m’entend. Een schreeuw in het ijle, door niemand gehoord. Ik had de indruk dat hij daar zou blijven liggen, helemaal alleen, voor altijd.”

Goed mogelijk dat dit een fatale afloop had gekend als Bardet zijn maat Alaphilippe niet had opgemerkt. Pas veel later konden we vanuit een helikopterbeeld zien hoe Alaphilippe daar verscholen in het groen tegen die boom lag. Inmiddels zocht het bloed uit die geperforeerde long zijn weg in het lichaam, kreeg hij het gevoel langzaam te stikken. Stel dat ze hem niet zien en het allemaal nog wat langer duurt, je mag er niet aan denken.

Uiteindelijk is er toch een teamdokter die hen opmerkt, waarna Bardet in zijn eentje terug naar boven klautert. Zijn fiets, geen idee waar die is. Eenmaal op de weg wordt hij nog bijna opgeschept door een haastige ploegleidersauto. Hij zucht: “Ik had dat net meegemaakt samen met de helft van het peloton en dan zijn er nog die doen alsof het erbij hoort. Vallen en weer opstaan? Niet voor mij, niet zo. Ik kon niet meer, ik wilde niet meer, de ploeg had begrip. Ik dacht dat Julian minstens voor het leven verlamd was.”

De monumentale crash van zondag in de aanloop naar de Rosier deed denken aan die in 2015 in de derde etappe van de Tour de France, toen William Bonnet op een rechte weg in een lange bergaf een wiel aantikte, tegen de grond ging en na hem een derde van peloton crashte. Dat ging toen ook met zeventig per uur en dat was die rit waar Fabian Cancellara naast de weg een paar keer overkop ging en later in het geel de strijd moest staken met twee gebroken ruggenwervels. Toen werd de wedstrijd geneutraliseerd, herinnerde ook Bardet zich. Niet in Luik-Bastenaken-Luik. “Het wordt steeds extremer in deze sport.”

Zelfde verhaal eergisteren in de krant bij Ilan Van Wilder, nog maar 21, en nu al gehavend voor het leven, fysiek en psychisch. “Ik zag Wilco Kelderman naast mij liggen met bebloed gezicht. Iemand van Arkéa raakte niet meer overeind. Een jongen van TotalEnergies lag roerloos op het asfalt. Ik hoorde Romain Bardet roepen. En mijn tanden stonden ergens anders dan waar ze normaal moesten staan, een kaakbeenbreuk besefte ik.” Het was de teamarts die hem bijstond die ook ineens Alaphilippe opmerkte: “Hé, maar dat is iemand van ons, dat is Julian.”

Bardet en Van Wilder verschillen tien jaar, twee wielergeneraties zitten ertussen, maar hun analyse is dezelfde. Die valpartij? Haantjesgedrag van een paar gekken. Van Wilder heeft gezien wie de boosdoeners waren. “Twee die elkaar geen duimbreed willen toegeven, hun fucking remmen niet willen gebruiken.”

Hij is jong, door de hiërarchie van het peloton is het niet aan hem om namen te noemen. De doorgewinterde Bardet heeft daar geen last van: Jérémy Cabot van TotalEnergies was het eerst tegen de grond gegaan, door zijn eigen stomme fout. De gevolgen waren catastrofaal. Cabot was dan weer furieus dat hij de schuld kreeg, ook van Tom Pidcock trouwens, en weet zijn val aan de slechte weg.

Zoals de renners de koers maken, bepalen de renners ook hoe vaak wordt gevallen en hoe groot de schade is. Volgens Bardet is de erecode van toen hij begon – je duwt nooit iemand uit het wiel van een ploegmaat – de laatste jaren compleet overboord gegaan. Bardet gaf het interview aan L’Equipe met op zijn schoot zijn tweejarig zoontje. Meer jonge vaders, dat is wat het wielrennen nodig heeft.