Olympische oorlog

Oorlog is het sowieso, op de slagvelden in Oekraïne en als gevolg daarvan ook in de bestuurskamers van de sport, maar deze week weten we of het olympische vrede, dan wel voor onbepaalde tijd olympische oorlog is.

Morgen begint het executief van het Internationaal Olympisch Comité. De eerste vier uur zullen veruit de meest interessante zijn. Dan wordt beslist of de ban op Russische en Wit- Russische atleten die vorig jaar al snel effectief werd, een vervolg krijgt. Het schot voor de boeg vorige week van de grootste olympische sportbond, World Athletics (WA), kon alvast tellen.

De Russische atletiekbond werd weliswaar na jaren van dopingschandalen weer opgenomen in de atletiekfamilie, maar voor de internationale atletiekbond blijven (Wit-)Russische uitgesloten van internationale competities. Aangezien de WA bevoegd is voor de deelname van atleten aan de Spelen, kan dat signaal tellen.

Het zet daarmee het IOC met de rug tegen de muur. Dat was in de lente van 2022 heel snel over gegaan tot een totale uitsluiting van de (Wit-)Russische sporters. Verrassend, vonden veel waarnemers, gezien de uitstekende relatie die IOC-voorzitter Thomas Bach met Poetin onderhield. Eind vorig jaar liet Bach al een eerste keer een ballonnetje op over ‘een pad terug’ voor de uitgesloten sporters.

Hoon was zijn deel, maar van zijn collega Infantino van de FIFA te hebben geleerd: het is niet omdat een aantal westerse landen een standpunt innemen tegen of voor iets, dat dit voor de hele wereld moet gelden. Vorige week sprak hij in Duitsland. “Als de politiek kan bepalen wie mag deelnemen aan een sport, dan worden atleten handpoppen van die politiek. De sport kan zo niet langer zijn verenigende rol spelen.”

De achterliggende gedachte voor het ‘pad terug’, desnoods als neutrale atleten, is duidelijk. Bach wil vermijden dat vooral Russische atleten zich niet kunnen kwalificeren voor de Olympische Spelen. Het is duidelijk dat niet alle sporten, niet alle bonden en niet alle landen op dezelfde golflengte zitten, niet in de gewone geopolitiek en dus ook niet in die van de sport.

Hoe ingewikkeld het allemaal wordt, als de sport hopeloos verdeeld geraakt, werd duidelijk bij de aan gang zijnde wereldkampioenschappen van de International Boxing Association. Die bond, die niet langer wordt erkend door het IOC, trekt zich niets aan van de internationale boycot tegen (Wit-)Russische sport. Alle Russen welkom, met vlag en volkslied.

Dat standpunt heeft veel, zo niet alles te maken met de voorzitter Umar Kremlev, een Rus dus. Die lag al voor de oorlog in conflict met het IOC en zijn bond was niet langer welkom als organiserende internationale federatie. Het WK van de IBA – niet toevallig in New Delhi in India, dat de sancties tegen Rusland niet steunt – wordt door veel landen geboycot. Het IOC heeft ook voor Parijs besloten het traject naar de Spelen en de sportieve organisatie op de Spelen voor hun rekening te zullen nemen.

Aldus was er een uitgebreide delegatie Russische boksers bij dat WK en hebben die ook prijzen gehaald. Zaterdag won Anastasiia Demurchian bij de lichte middengewichten. Alles prima, tot haar volkslied werd gespeeld. Dat was niet het Russische volkslied
maar zowaar Pjotr Tsjaikov- ski’s Piano Concerto No. 1. Dat deed de Russen denken aan de Spelen in Tokio waar hun volkslied verboden was en Pjotr steevast bij Russisch goud door de boxen schalde. Owee de onverlaat van een Indiër die zich heeft vergist; een onderzoek tot op het bot is gestart!

Inmiddels heeft Oekraïne ook niet stilgezeten. Het is van plan alle sportcompetities waar (Wit-)Russische atleten mogen aan deelnemen, te boycotten. De internationale schermbond FIE heeft het al vlaggen. Zij aanvaarden terug de Russische en Wit-Russische schermers op hun toernooien die tellen voor olympische kwalificatie. Gevolg: geen Oekraïense schermers. Ter info: al heeft die dan officieel een stap teruggezet na het begin van de oorlog, het armlastige FIE wordt geleid (en vooral gefinancierd) door de Oezbeekse oligarch en Poetin- getrouwe Alisher Oezmanov.

Oekraïne heeft eind vorige week een brief van tien pagina’s lang gestuurd naar het Internationaal Olympisch Comité. Die komt er kort samengevat op neer dat de (Wit-)Russen bannen geen politieke beslissing is, maar een humanitaire.

Het voelt zich gesterkt door een uitspraak van het Arbitragetribunaal voor de Sport (TAS) in verband met de Russische ploegen die uit de Europese voetbalcompetities zijn gegooid. Het TAS besloot dat het recht om aan sportcompetities deel te nemen niet absoluut is en het aan de bonden toekomt de deel- name te regelen. Wordt vervolgd.