Column over de G5 of Gulzige 5 in De Morgen van 15 feb 2020

De G(ulzige) 5

De krantentitels deze week.
Maandag.
Experts hebben rapport klaar: 25 miljoen euro voor fiscus, maar RSZ blijft ongemoeid; Voetbal wil niet raken aan 150 miljoen euro voordelen.
Dinsdag.
87 miljoen euro verlies voor profclubs;
Eleven Sports haalt voetbalrechten binnen voor 103 miljoen euro;
Iedereen heeft wat tegen expertenrapport;
Zoenoffers Pro League zijn ‘ruim onvoldoende’;
Pikten ze extraatje mee via valse scoutingfacturen?
Woensdag.
Money time in match om voetbalrechten;
Verdeelsleutel verdeelt.
Donderdag.
Chaos rond tv-rechten. Nooit zo verdeeld;
Soap met tv-contract laat nog vele vragen achter;
Antwerp en Gent niet langer solidair;
Chaos rond voetbal op tv. Wantrouwen leidt tot impasse;
Vechten in plaats van voetballen.
Vrijdag.
8 miljoen minder dan Club, dat vindt Antwerp oneerlijk;
De Pro League heeft tot woensdag om Gent en Antwerp om te praten.

In die ene week waarin de expertencommissie voorstelde om een klein beetje in te leveren van de 150 miljoen euro voordelen die
het voetbal krijgt, bleek een dag later dat de clubs samen 83 miljoen euro verlies hadden geleden, dat een voorzitter niet wist dat zijn personeel corrupt was geweest, dat de voetbalclubs voor 103 miljoen kozen en daarna met zijn allen ruzie maakten. Het voetbal, want dat was er ook, leek nergens op: Standard-Club was extreem onsportief.

Dat in het televisierechtendossier voor Eleven Sports is gekozen voor 1,5 tot 2 miljoen meer (afhankelijk van de bronnen), op een totaalbedrag van om en nabij 100 miljoen, is het goed recht van de Pro League. Al is het niet gebruikelijk om de jarenlange partner voor zo’n klein verschil de deur te wijzen. Beter was geweest met hen in overleg te gaan en hun aanbod inhoudelijk bij te sturen.

Natuurlijk kan Eleven ook voetbalcommentaar verzorgen. Natuurlijk kunnen commentaarstemmen worden gekocht. Natuurlijk kan Extra Time op een andere zender met andere analisten, maar traditie en vooral knowhow zouden ook moeten meetellen. Als (met de nadruk op áls) het klopt dat Eleven zich heeft geëngageerd om het product Belgisch voetbal niet alleen te coveren maar tegelijk te promoten en bovendien de clubs exclusieve airtime biedt voor hun eigen boodschappen, is dat terug naar af.

Een kwarteeuw geleden stond in het eerste televisiecontract met de jonge zender VTM – toenmalige bobo Alain Courtois toonde mij in een overmoedige bui het zinnetje – dat VTM het Belgisch voetbal positief zou benaderen en meewerken aan het product. Daar kwam weinig van in huis, gelukkig maar. Ook Proximus, Telenet, VIER en VRT hebben de laatste jaren zoveel expertise opgebouwd en goeie analisten verzameld dat ze niet anders kunnen dan af en toe kritisch te zijn. Sommige commentatoren zijn zowaar bijna journalisten geworden.

Twintig miljoen euro extra bood zowel Telenet-Proximus enerzijds als Eleven Sports anderzijds (met die paar procenten verschil in het voordeel van die laatste partij) voor de Belgische tv-rechten. Dat is een stijging van 25 procent. Wat moet je met dat extra geld, wie moet dat krijgen en waarom? Misschien kan de Premier League als voorbeeld dienen.

In het seizoen 2003-2004 kreeg de laatste, Wolverhampton, 20 miljoen euro tv-geld, kampioen Arsenal 50 miljoen, 150 procent meer. Sindsdien heeft de Premier League bij elke stijging van de tv-gelden toch vooral de minst presterende clubs bevoordeeld. Resultaat: het voorbije seizoen kreeg de laatste 116 miljoen euro tv-geld en kampioen Manchester City 181 miljoen, 50 procent meer.

In België kreeg leider Club Brugge 250 procent meer dan de club die het minst kreeg, Eupen. Dat wordt met het nieuwe contract 450 procent meer. Antwerp kreeg vorig seizoen iets meer dan de helft van het tv-geld van Club. Het verschil bedroeg 4,6 miljoen euro. In 2025 zou er volgens een simulatie van de Pro League voor Antwerp een half miljoen televisiegeld extra bijkomen, voor Club 4,7 miljoen. Het verschil zou oplopen tot bijna 7 miljoen.

De kloof tussen de G5 – wat dat ook mag betekenen, misschien de Gulzige 5? – en de eerstvolgende ‘kleine’ club (nu Charleroi) zou van 1,3 miljoen in 2019 stijgen naar 3,2 miljoen in 2025. Het argument dat de Belgische eigenaars van topclubs niet willen delen met de buitenlandse eigenaars van kleine clubs omdat die niet inzitten met het algemeen belang van het Belgisch voetbal is hiermee doorgeprikt. Die zelfverklaarde topclubs willen met níémand delen. Zij willen hun G5-clubje afsluiten voor nieuwe leden en hebben hoegenaamd geen boodschap aan het geheim van elke goede competitie: herverdeling in functie van competitief evenwicht.

 

20200215_De-Morgen_p-19-mail