Broeksriem aanhalen

Twitter schrijft bij @realDonaldTrump bijna onveranderlijk: this claim about election fraud is disputed. Bij berichten van de Pro League, bijvoorbeeld over de vreselijke verliezen die onze profclubs lijden, zou iets kunnen staan als: uitroepteken, deze claim over de belabberde financiële toestand van onze profclubs vergelijkt appelen met peren.

Factchecking, is dat geen opdracht van de media? In plaats van klakkeloos persberichten over te nemen en lukraak wat clubmanagers op te bellen ter bevestiging van de uitgestuurde rampberichten, misschien de cijfers eens analyseren, duiden? Om finaal het oordeel te vellen: ‘meestal niet waar’ want gestoeld op een verkeerde voorstelling van financiële cijfers. Dat zou kunnen, maar het is niet gebeurd.

In de ene krant stond het al juister dan in de andere, dat moet gezegd. 275 miljoen euro minder inkomsten, schrijft de ene. Een andere krant – meestal heel correct als het om duiding van de voetbalbusiness gaat – schuift eenmalig uit: profclubs verliezen 275 miljoen euro. Minder inkomsten is echt niet hetzelfde als verlies. Zal wel aan die eeuwige hang naar clicks en likes hebben gelegen, dat hoopt een mens dan maar.

Alles begon met een persbericht van de Pro League eergisteren: “Vergelijking cijfers btw-aangiften toont daling inkomsten van bijna 50 procent. Dit is te wijten aan het quasi volledig wegvallen van de wedstrijdinkomsten, dalende sponsorinkomsten en het stilvallen van de uitgaande transfermarkt.”

Correct. De interpretatie is een ander verhaal. “Zelfs met het verderzetten van de competities (achter gesloten deuren) wordt het profvoetbal, net als overige sectoren in onze economie, zwaar getroffen door de gevolgen van deze gezondheidscrisis.” Hier steekt het profvoetbal als een verzameling volleerde struisvogels de kop in het zand en denkt dat de nulmeridiaan door hun stadions loopt. Voetballers worden meerdere keren per week getest, voetbal mag gewoon doorgaan, er mag alleen geen mens ter plaatse komen kijken. Die ‘overige sectoren’ die helemaal dicht moeten, die hebben pas reden tot klagen.

Ten slotte breit de Pro League er nog een breed maatschappelijk luik aan vast. “Snel oplopend verlies in 2020-2021 impacteert ook bredere ecosysteem.” Met dat ecosysteem wordt bedoeld onderaannemers, gezinnen… Waarna de voorzitter van de Pro League – oef zeg – wel nog goed nieuws heeft: de mediarechtendeal met Eleven Sports blijft overeind (vooralsnog) en AB InBev en clubsponsors zijn ook aan boord gebleven.

Het persbericht had dus kunnen besluiten met: eigenlijk is er weinig aan de hand, behalve dat we de broeksriem een beetje moeten aanhalen, maar dat kan best in onze sector want nergens zit er zoveel vet op de soep. Dat is niet gebeurd want die 275 miljoen euro omzetverlies dient om de politiek af te schrikken: gelieve nu niet en ook in de toekomst niet aan onze 170 miljoen euro voordelen in sociale lastenverlagingen en niet-geïnde belastingen te raken.

De wakkere burger van dit land kan maar hopen dat de politiek de cijfers zelf goed leest. Die 275 miljoen euro is een bedrag dat je later in geen enkele financiële analyse van het Belgische profvoetbal zal terugvinden. De Belgische eerste klasse draaide in het seizoen 2018-2019 volgens Deloitte UK 344 miljoen euro omzet. Hoe je op dat bedrag in zeven maanden 275 miljoen euro omzetverlies kunt draaien, een knappe kop die dat krijgt uitgelegd.

Geen enkele zichzelf respecterende en onafhankelijke analist neemt in de rekeningen van voetbalcompetities de transferbalans – per definitie géén recurrente inkomsten – op. Als er minder geld binnenkomt door transfers kan er ook minder worden uitgegeven.

De vergelijking van de transferinkomsten van deze zomer met die van vorige zomer toen een recordbedrag van 308 miljoen euro werd geïnd (bijna 200 miljoen alleen voor Club, Standard en Genk – met dank aan collega Dimitri Thijskens) is intellectueel oneerlijk. Uiteraard zijn door het verbod op toeschouwers minder andere inkomsten geboekt, maar dat zou perfect kunnen worden opgevangen door een koppeling van de salarismassa (de grootste uitgavenpost) aan de inkomsten.

Wat deze cijfers ons vooral leren is waar het in het Belgische profvoetbal om te doen is. Níét wekelijks 11.000 toeschouwers maal aantal wedstrijden plezier verschaffen, of een micro-economie gaande houden, of een community creëren. De finaliteit van ons Belgisch profvoetbal is de import/export van mensen die toevallig goed op een bal kunnen schoppen en daar winst mee maken. We moeten corona verdorie dankbaar zijn dat dit model nu onder druk staat.