De dunne, de kleine en de oude: de Tour 2016 in De Morgen van 2 juli

De dunne, de kleine en de oude

Het kan een spannende Ronde van Frankrijk worden, maar dan moet heel Europa of de hele Spaanssprekende wereld samenspannen tegen de Britse machine van Sky. Want anders rijdt Vroom-Froome simpelweg naar zijn derde overwinning. Voor hetzelfde geld zit na het eerste Pyreneeën-weekend nog evenveel spanning in deze Tour als lucht in een lekke band.

Voor het eerst staan de drie beste groterondewinnaars van de laatste vijf jaar samen aan de start van de Ronde van Frankrijk, de zwaarste wielerwedstrijd, de zwaarste sportwedstrijd tout court. Aan de start een dunne favoriet, een oudere uitdager en een klein klimmertje. Chris Froome, Alberto Contador en Nairo Quintana beloven ons bergop en in de tijdritten te zullen vermaken met een spervuur aan aanvallen, tactische zetten, sluwe combines of gewoon met watts op overschot.

Dit is een bijzondere Tour, die doet denken aan die van 1998. Toen ging die van start in Ierland om de concurrentie met het aan de gang zijnde wereldkampioenschap voetbal uit de weg te gaan. Het liep slecht af voor die Tour: niet alleen werd het halve peloton uit de race gezet of stapte het zelf op na de ontmaskering van soigneur Willy Voet, maar de Franse nationale elf schopte het tot de finale van de worldcup en won die ook. De Tour verdween naar de gerechtelijke pagina’s en stelde sportief niets voor.

Ook zonder dopingschandaal behoort een herhaling van dat scenario tot de mogelijkheden, maar dan moet Frankrijk midden volgende week toch eerst voetballend voorbij Italië of Duitsland. Als Les Bleus de finale spelen in het Stade de France op 10 juli, zal de eerste week van de Tour in een soort achterkamertje worden beleefd. Het is niet anders: het circus van de fiets kan niet meer concurreren met Koning Voetbal.

Spektakel

Eerst de wedstrijd zelf. De parcoursbouwer heeft gezien dat Chris Froome in een traditionele Tour de France met vlakke tijdritten en aankomsten bergop na lange slopende etappes nauwelijks te kloppen is. Een wedstrijd waarin de pure fysiologie het haalt op de kunst van het koersen, en de waarden van de vermogensmeters de einduitslag voorspellen, daar houden de organisatoren niet van. In het bijzonder niet als de winnaar geen Fransman is.

En dus is het parcours een beetje anders dan andere jaren. Er zijn niet al te veel tijdritkilometers (37 en 17 km) en de tijdritten met veel bergop zijn niet ongunstig voor de Colombiaanse berggeit Quintana. Net als de vier ritten met een aankomst op een col of een top, waaronder in de twaalfde etappe op de Quatorze Juillet de mythische Mont Ventoux, en dan hebben we vier dagen eerder de zware klim naar Arcalis gehad in Andorra. De bergritten zijn in de derde week in de Alpen ook compacter, waardoor de aanvaller is bevoordeeld. Vier potentiële aankomsten boven op een helling eindigen daar niet, maar worden gevolgd door een laatste afdaling, de ene keer al langer dan de andere. Een voorspelling: in die afdalingen worden straks ongeziene risico’s genomen om tijdverlies goed te maken en gezien het voorspelde kwakkelweer… de rest kunt u zelf invullen. De Tour begint steeds meer op de Giro te lijken; als het maar spektakel oplevert.

Dat spektakel, circus kan ook, wordt meteen al verwacht in de eerste etappes in het winderige en als nat aangekondigde Normandië, waar stuurmanskunst en koersinzicht cruciaal zullen zijn en waarin veel, heel veel, zal worden gevallen. Wat dat betreft lijkt deze Tour in zijn aanloop een beetje op die van 2014. Toen vielen drie smaakmakers in de eerste helft van de wedstrijd weg: Mark Cavendish, Chris Froome en Alberto Contador haalden Parijs niet, deels ook door eigen schuld.

Vincenzo Nibali bleef overeind en won. Hij is er na zijn overwinning in de Giro van dit jaar opnieuw bij. Net zo gek als Alberto Contador vorig jaar. Hij won toen de Giro zonder één rit te winnen en trok in één ruk door naar de Tour, waar hij zich leegreed en vijfde werd. Die fout maakt hij dit jaar niet meer, maar of die herwonnen frisheid zal volstaan, is hoogst twijfelachtig. ‘Alberta’ – zo noemt zijn baas Oleg Tinkov hem – lijkt over zijn top.

Een kaars die uitgaat

Sky heeft de sterkste formatie, een falanx exclusief gericht op de ondersteuning van kopman Chris Froome. Bij Movistar rijden ze voor Nairo Quintana, maar wil Alejandro Valverde ook een prijsje pakken en in de bende van Tinkoff heeft Peter Sagan ook ambities. Hij is in de bergetappes van geen nut voor Contador.

Alleen als Movistar en Tinkoff de handen in elkaar slaan voor een Spaanssprekende entente tussen Quintana en Contador, dan zou Sky het wel eens heel lastig kunnen krijgen om de wedstrijd te controleren. Maar dan nog zal deze Tour uiteindelijk worden beslist op een helling in een strijd van man tegen man, van watts tegen nog meer watts en minder kilo’s tegen nog minder kilo’s.

Alberto Contador begon het jaar goed met een overwinning in de Ronde van het Baskenland, maar in de Dauphiné moest hij Chris Froome lossen op de lange hellingen. Froome won die Dauphiné nadat hij eerder al de Herald Sun Tour op zijn naam had geschreven. Nairo Quintana ten slotte won de Ronde van Catalonië en de Ronde van Romandië.

Dan is er nog BMC, waar Greg Van Avermaet graag een ritje zou winnen en Richie Porte voor de eindoverwinning gaat. Hij lijkt geen winnaar, omdat hij altijd wel een jour sans heeft, maar kon wel Froome bijhouden in de laatste Dauphiné. Afwachten dus. Dat soort gasten maakt deze Tour zo bijzonder. Zij zullen de bommetjes gooien op plaatsen waar de favorieten dat liever niet hebben. Dat geldt ook voor Thibaut Pinot en Romain Bardet, maar met de Fransen in de koers is het zoals met de Engelsen in het voetbal: veelbelovend, maar al te vaak gepatenteerde losers als het licht helemaal uitgaat.

Bij Chris Froome gaat het licht ook uit, maar dan als een kaars. Vorig jaar leek hij even te kraken in de voorlaatste rit naar l’Alpe d’Huez, maar niemand die beter weet wat er in zijn energiedepots in de spieren nog aan brandstof verscholen zit en hoe die aan te vullen. Dus overleefde Froome die rit. Dit jaar is er een identieke voorlaatste etappe naar Morzine. Alleen moet ultiem nog worden afgedaald van de Col de Joux Plane en daarvan zegt Lucien Van Impe in een Tour-bijlage dat het een levensgevaarlijke afdaling is. Spektakel vóór alles.

Vrijdag 8 juli wordt een cruciale dag. Dan duikt het peloton Les Hautes-Pyrénées binnen en ligt de streep op 7 kilometer na de top van de Col d’Aspin. Zeven dagen lang is aan hoge snelheden gereden over heuvels en door dalen en daar doemt dan ineens na 150 kilometer de Aspin op, allesbehalve een lopertje. Wel een kolfje naar de hand van de troepen van Froome, die ongetwijfeld die bruuske overgang hebben getraind. Was hij Armstrong en zijn ploeg US Postal geweest – en dat zijn ze allebei een beetje – dan reden ze daar al de tegenstand uit de wielen en probeerden ze het verschil te maken, zoals vorig jaar naar La Pierre Saint-Martin. Alleen lag toen de aankomst op de top en volgt er nu nog een korte afdaling. Een Tour voor waaghalzen, zowel in de aanval bergop als in de afdaling daarna, dat wordt het.

De Britse vijand

Een onbekende factor is de brexit en de houding van het publiek tegenover het Team Sky. De mooi gestileerde zwart-blauw-witte outfit werkte vorig jaar al danig op de zenuwen van de Fransen, dat zal nu niet minder zijn. Maar nu dreigen ze ook te worden overgoten met bier en/of urine of minimaal te worden beschimpt door alle Europeanen. Vergis u niet, op de flanken van de hellingen gebeuren buiten het zicht van de camera’s en de jury soms rare dingen.

Een terugkerend item wordt alvast het Franse ongeloof met betrekking tot alle prestaties die de Franse renners overvleugelen. Dat wordt dit jaar extra in hand gewerkt door de verschijning van het boek Le Cycliste Masqué, dat op deze pagina’s nog aan bod zal komen. In dat boek verhaalt een anonieme wielrenner – wellicht meer dan één – samen met de onvermijdelijke Antoine Vayer (een trainer bij Festina in 1998 en nu columnist bij Le Monde) over het deels geheime leven van het peloton. Al meteen in de inleiding wordt brandhout gemaakt van het Britse systeem door Tour-winnaar Bradley Wiggins van onmogelijke prestaties te beschuldigen. De toon is daarmee alvast gezet.

Aangezien Chris Froome nog steeds op zijn fiets zit als onze postbode toen die nog met een fiets kwam en hij er op het eerste gezicht niet gezonder is op geworden en evenmin gespierder, mag u zich aan een niets ontziende campagne van halve en hele insinuaties en beschuldigingen verwachten. Waarom ook niet: zonder al die zwartmakerij zou de koers niet half zo plezant zijn.