Column Vaccinatievoorrang van zaterdag 16 jan 2021

Vaccinatievoorrang

De hoofdarts van het Belgisch olympisch comité, orthopedisch chirurg Johan Bellemans, maakt zich zorgen. Is er nog wel sprake van een level playing field als in het ene land atleten nu al worden ingeënt en in andere landen hun concurrenten nog maanden hun beurt moeten afwachten?

Neen, maar in het sportlandschap is er nooit sprake van een level playing field. Atleten die zich hypobare kamers (met verlaagde luchtdruk) en allerlei hulpmiddelen, trainers, kines en stages kunnen veroorloven, hebben ook een voorsprong op atleten die in hun dorp moeten trainen. Hoewel zelfs dat geen eenduidige waarheid is.

Onze fondlopers kunnen over de hele wereld gaan trainen, krijgen de beste zorgen en worden meestal naar huis gelopen door de eerste de beste Keniaan die nog maar een jaar spikes heeft, rond zijn dorp is gebleven en traint op bonen in plaats van ketonen.

Dit vaccin is een ander verhaal. De hele wereld kunnen overvliegen, in groep trainen, wedstrijden bezoeken, alles doen en laten (voor de sport) zonder de schrik om ziek te worden, dat heeft zo zijn voordelen tegenover atleten die in hun bubbel moeten blijven, om de haverklap in hun neus zo’n roerstokje tot in hun kleine hersenen geduwd krijgen en met de daver op het lijf lopen om dat virus toch maar niet te pakken te krijgen.

Getrainde sporters gaan niet dood van het virus, worden zelfs amper ziek, maar in deze fase van de voorbereiding op Olympische Spelen en andere toernooien is elk virus te mijden, ook een koutje. Dat is niet de enige randschade van de coronapandemie. Als Matthias Casse het met brons moet stellen op het EK judo en onlangs in Doha in de eerste ronde op zijn donder krijgt, komt dat omdat die jongen in maanden niet heeft kunnen sparren in zijn categorie.

De renners en staf van Team UAE zouden al ingeënt zijn. Een beetje dictatuur is altijd een voordeel en in de Emiraten kijken ze niet op een prerogatiefje min of meer. Team UAE is een staatsproject, net als de emir en zijn grote familie. Andere renners en ploegen van het WorldTour-peloton zijn – voor zover bekend – nog niet ingeënt. Je kunt dat bestempelen als een gebrek aan solidariteit van UAE, het
is wat het is. Als ze mij morgen in het woon-zorgcentrum van mijn moeder voorstellen om het overschotje van een flesje in mijn arm te jagen en over twee weken nog eens een overschotje, zeg ik ook geen neen.

U vindt het level playing field van onze atleten het verst van uw zorgen? U vindt topsport geen prioritair beroep? U vindt dat de culturele sector dan ook recht heeft op vaccinatievoorrang? U vindt dan wellicht ook dat atleten hun beurt moeten afwachten en in hun leeftijdsgroep rijtje moeten schuiven. Het is uw goed recht dat te menen.

Ik vind topsport ook geen prioritair beroep zoals zorgpersoneel of politiediensten of onderwijs. (Over die laatste hoor ik niemand zeggen dat ze voorrang krijgen terwijl ze wel prioritair zijn.) Anderzijds is topsport niet iets dat je eventjes niet kunt doen om het daarna weer op te pakken. Die vierhonderd Belgen die ons deze zomer zullen vertegenwoordigen op diverse grote toernooien kunnen we echt wel even tussendoor vaccineren, ergens op een plek waar ze de normale vaccinatie niet hinderen, gewoon door eigen medisch personeel. Op het BOIC, de KBWB en de KBVB, waarom niet? Dat zal de prik voor de rest van België met hooguit een uurtje verlaten.

Er is nog een aspectje aan dat hele vaccinatiebeleid dat onderbelicht blijft, en vooral dan de volgorde waarmee we de bevolking zullen uitnodigen: de voorrang voor de groep met onderliggende gezondheidsproblemen. Daar heb je er twee van: problemen waar niemand schuld aan heeft en problemen waarvoor je verantwoordelijk bent.

De vraag is dan simpel: moeten obesen/rokers/drinkers die zich tegen alle waarschuwingen in een diabetes tweetje en/of chronische longproblemen en/of leveraandoeningen op de hals hebben gehaald voorrang krijgen op de al of niet sportende medemens die zichzelf jarenlang wel heeft verzorgd?

Ik dacht het niet, maar daarover zullen de meningen wel verschillen. Uiteraard is het niet makkelijk om het onderscheid te maken tussen wat je jezelf hebt aangedaan en wat te maken heeft met pech, maar sporters zouden alvast niet ná deze groep moeten komen. Geef sporters die ons land internationaal vertegenwoordigen het statuut van essentieel beroep, lever dat vaccin en laat hen dat zelf logistiek regelen.

Ach wat, misschien is dit over een paar maanden geen discussie meer waard. De enige echte beslisser ligt bij het virus zelf. Het EK voetbal zie ik altijd doorgaan, maar als dat virus blijft razen tot in de lente zou Japan er kunnen voor kiezen om de Spelen te laten doorgaan zonder toeschouwers of zonder buitenlandse toeschouwers. Wordt het nog erger en bezwijken steeds meer Japanners, dan bezwijkt ook Tokio 2021 en wordt het Nokio 2021.