COMPETITIEHERVORMING

Men is weer druk met hervormingsplannen voor het profvoetbal. Van de week was het de beurt aan de ex-voorzitter van de Pro League, Ivan De Witte: veertien clubs en een systeem van play offs. Het voorstel De Witte werd onmiddellijk afgeschoten door Herman Wijnants van Westerlo. “Willen ze ons dood?”

Vandaag is het AA Gent-Westerlo. Benieuwd of het onderwerp in de bestuurskamer ter sprake komt. Wijnants heeft namelijk ook een voorstel. Uiteraard in het voordeel van zijn liftploeg, met twee reeksen van twaalf, die betaald voetbal zouden spelen en dan in drie nacompetities van acht ploegen zouden verder doen.

Alle voorstellen borduren verder op iets wat zijn deugdelijkheid vooral niet heeft bewezen. Ooit is Excelsior Moeskroen halfweg de competitie moeten stoppen; telkens had een ander team een weekendje vrijaf. Excelsior is verdwenen, maar kwam terug onder een andere gedaante: Mouscron-Péruwelz. Er zit nu nog minder volk in de tribune, 90 procent van de ploeg zijn Fransen en de ploeg is te koop maar niemand is geïnteresseerd.

Lierse SK is hetzelfde verhaal: eigendom van een Egyptenaar en een bijhuis van een voetbalacademie, dat zelf een bijhuis is/was van een voetbalschool met roots in Abidjan, Ivoorkust. En dat voor een kampioenenploeg. Haast twintig jaar na de titel lijkt de traditieclub Lierse op sterven na dood. Slotsom: aan de onderkant van ons voetbal gelden de wetten van het rauwste darwinisme.

Voor wie daar mocht aan twijfelen, businesswise doet ons voetbal het niet slecht. We zijn de twaalfde voetbaleconomie in Europa. Ons wedstrijddag-inkomen per bezoeker per wedstrijd is 24 euro. Italië (21), Frankrijk (19) en Nederland (17) doen slechter. Onze gemiddelde toeschouwersaantallen zijn wel maar de helft van die drie landen, maar onze vijver is ook kleiner: alleen Nederland haalt meer toeschouwers per honderdduizend inwoners naar het stadion, weliswaar met lagere toegangsprijzen.

Kijken we naar de totale inkomsten – dus mét tv-rechten en commerciële inkomsten – dan halen wij per bezoeker/bezoek 100 euro op tegen Nederland 77 euro. Onze televisierechten zijn alle verhoudingen in acht genomen minimaal evenveel waard als die van Nederland. Conclusie: onze voetbaleconomie floreert.

Van veel rek is dus geen sprake, niet in potentieel cliënteel en ook niet in de prijszetting. Zelfs de bouw van nieuwe stadions (tenzij wellicht in grote steden) lijkt niet direct een nieuw publiek te zullen aanspreken. Een topclub in Antwerpen en een bijpassend stadion zou wel een ferme impuls kunnen geven aan het hele voetbal.

Wat is het nut van al die plannen zonder objectief onderzoek naar de economische waarde en de potentie van ons voetbal én het organisatiemodel dat daar bij past? Durf te vragen en durf te antwoorden:

– Hoeveel profclubs kan dit land economisch aan?

– Hoe solidair willen de ‘grote’ clubs zijn, met andere woorden hoeveel zijn zij bereid af te staan van de tv-rechten om tot een competitief evenwicht te komen en met wie?

– Wat is de kritische massa die een profclub moet halen om te overleven en aan welke economische voorwaarden moet men kunnen voldoen om aanspraak te maken op een deel van de collectieve inkomsten?

– Wat zijn de voor- en nadelen van het bestaande systeem van stijgen en dalen?

Het antwoord ligt voor de hand: in België, een markt van tien miljoen mensen met een overconcentratie aan clubs in Vlaanderen, is hooguit plaats voor twaalf professionele voetbalploegen die zijn geslecteerd op economische en geografische criteria. Het is niet meer van deze tijd om sportieve criteria te hanteren of een voetbalclub al of niet in de hoogste klasse mag meedoen en mee-eten uit de gemeenschappelijke pot.

Waarom nog al die miljoenen van de tv-rechten storten in de bodemloze putten van tweede klasse? Stop daarmee en sluit eerste klasse onderin af. Tweede klasse zal in onze kleine markt nooit levensvatbaar zijn. Dat promotie naar eerste klasse de ultieme droom zou zijn voor elke voetbalclub is een fabeltje en dat het afsluiten van eerste klasse het spelplezier zou wegnemen, wordt elke week tegengesproken bij het zoveelste bericht dat weer eens club geen licentie aanvraagt omdat ze vooral niét willen promoveren.

Competitiehervorming