Column Huurkoop in De Morgen van zaterdag 2 september 2017

Huurkoop

In een ideale wereld zou een topsportcompetitie aan volgende regels beantwoorden: er zou niet worden betaald voor mensen want dat is mensenhandel, contracten zouden worden gehonoreerd tot de laatste dag en ploegen zouden met alle mogelijke middelen gelijkwaardig worden gemaakt, zowel sportief als economisch, om de voorspelbaarheid van de einduitslag zo laag mogelijk te houden. Ook degraderen of promoveren zou niet bestaan of onderworpen zijn aan economische regels: met andere woorden, zolang je alleen sportief pech hebt maar je draagt bij aan het product, is er niks aan de hand.

Die competities bestaan en ze trekken veel toeschouwers, ze hebben een bezettingsgraad van tegen de 100 procent, een gemiddeld salaris van enkele miljoenen en het minimumsalaris van een CEO. Nog belangrijker: de pariteit (de kans om kampioen te worden voor verschillende teams) ligt er bijzonder hoog.

Geen van de regels hierboven is van toepassing op het Europees voetbal. Ooit wel, niet in mijn leven wellicht, maar ooit wel, omdat er geen weg terug is. De Europese voetbalbond UEFA heeft destijds met de Financial Fair Play (FFP) de aanzet gegeven tot regulering en laat dat nu een van de eigenschappen van regulering zijn: je kunt niet een beetje reguleren. Of je doet het goed, of je doet niks.

Na wat aarzelen opent de UEFA nu een onderzoek, mede ingegeven door de uitgestelde transfer van Kylian Mbappé naar Paris Saint- Germain. Die getalenteerde jongeman, die vorig seizoen tot volle wasdom is gekomen bij de voetbalclub van het prinsdom Monaco, zal vanaf volgend jaar de tweede duurste speler aller tijden zijn. Er wordt in twee schijven, over twee jaar gespreid, door PSG 145 miljoen euro betaald aan AS Monaco, meent de krant L’Equipe te weten, plus een eventuele bonus van 35 miljoen. Eventueel, want als Mbappé niet kan aarden in Parijs en daar geen deuk in een pakje boter trapt, wordt gewoon 145 miljoen betaald, vanaf volgend seizoen.

‘Vanaf volgend seizoen.’ In dat bijzinnetje zit de hele perversiteit van de Europese voetbaleconomie vervat. Mbappé kan namelijk niet meteen door Parijs worden gekocht, want die hebben al 222 miljoen euro vrijgemaakt om FC Barcelona te vergoeden voor Neymar. Verkoper FC Barcelona heeft daartegen achteraf klacht ingediend bij wel vijf verschillende instanties en gerechtshoven. Bovendien wordt de Neymar-transactie zeker het voorwerp van het onderzoek in het kader van die fameuze Financial Fair Play die bepaalt dat teams niet meer dan 30 miljoen euro verlies mogen maken over drie seizoenen.

No way dat PSG die som voor Neymar en het salaris (30 miljoen) kan verantwoorden, zelfs al wint het drie keer na elkaar de Champions League en laten we met zijn allen hopen dat dit niet één keer gebeurt. En nu komt ook nog eens Mbappé aanwaaien. De economische logica achter die waanzin is compleet zoek. De Franse Ligue 1, economisch het debiele broertje van het Europees topvoetbal, heeft nu vier transacties in de top twintig van de duurste inkomende voetbaltransfers, waaronder de twee duurste spelers ooit. En dat allemaal voor rekening van Paris Saint-Germain, dat net zijn vorige straf van de UEFA uit 2014 voor overtreding van diezelfde regels had afgehandeld.

Dat lijkt dus op termijn de richting uit te gaan van een geldboete (ze betaalden al 20 miljoen, maar geld is geen probleem), een paar jaar met een beperkte spelerskern Europa in (die straf kregen ze ook al) en wie weet de zwaarste straf van allemaal: uitsluiting van Europees voetbal. Blijkbaar heeft niemand in Parijs die Arabische eigenaars – PSG is de facto eigendom van de Qatarese staat – wegwijs gemaakt in die FFP.

Het zou evengoed kunnen dat ze geen boodschap aan al die Europese economische correctheid hebben, want van de week gingen ze dus ook Mbappé weghalen. Daarvoor gebruikten ze een trucje: ze gaan hem eerst een jaartje huren. Huurkoop, als het ware. Alle ogen zijn nu gericht op de UEFA. Die zou PSG kunnen verplichten om de 145 miljoen over vijf jaar voor Mbappé al dit seizoen in de boekhouding op te nemen.

Behalve de controleurs van de UEFA, heeft PSG nog een ander, groter probleem. De ploeg wekt al langer ergernis bij een aantal collega’s, maar nu zijn alle grote Europese tegenstanders unaniem in hun veroordeling. Het is voortaan Paris Saint-Germain tegen de rest van Europa.

 

COL-Huurkoop